بانکداری ایرانی ـ رئیس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی با تأکید بر اینکه باید عرضه و تقاضا در تعیین تعرفه ریلی در نظر گرفته شود، گفت: اگر راهآهن وارد رقابت نشود، پیشرفت نکرده و به هدفگذاری خود نمیرسد.
مجتبی بهاروند در گفتوگو با فارس به هدفگذاری راهآهن برای افزایش حجم حمل بار و ترانزیت در سال جاری اشاره کرد و افزود: اگر چه حجم بار ترانزیت راهآهن نسبت به سالهای گذشته افزایش پیدا کرده، اما هنوز این میزان به مقدار مورد انتظار آن نرسیده است.
وی ادامه داد: انتظار میرود راهآهن در حوزه بنادر جنوبی ایران، مسیرهای ارتباطی با افغانستان و آسیای میانه فعالتر بوده و حجم بیشتری از بارهای ترانزیتی را در این مسیر انتقال دهد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی اظهار داشت: ایران به لحاظ جغرافیایی در مسیر شاهراه ترانزیتی آسیا، آسیای جنوب شرقی و آسیای میانه قرار دارد، اما به طور مطلوب از این موقعیت به خوبی استفاده نشده است.
بهاروند تأکید کرد: اگر از وضعیت جغرافیایی و شرایط ایران به درستی استفاده شود، میتوان میزان ترانزیت کالا را به دهها برابر افزایش داد و درآمد ارزی خوبی را نصیب کشور کرد.
وی با بیان اینکه عوامل مختلفی در طول سالهای گذشته مانع از پیشروی صنعت ریلی کشور شده است، وجود قوانین سختگیرانه برای ترانزیت کالا یکی از موانع پیش روی این صنعت دانست.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی افزود: وجود دستگاههای نظارتی متعدد و نبود متولی واحد، مانع از آن شده است که از نظر سرمایهگذاران ترانزیت کالا به عنوان یکی از فرصتهای ممتاز اقتصادی کشور تلقی شود.
بهاروند با تأکید بر اینکه قاچاق کالا، مشکلات متعددی را برای ترانزیت کالا به وجود آورده است، اظهار داشت: وجود قوانین نظارتی و کنترلها در بسیاری از موارد ضروری است، اما در همه دستگاههای نظارتی و کنترلی تحت یک نظارت واحد قرار دارند.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی، نبود سرعت لازم در حمل و نقل ریلی را یکی دیگر از موانع موجود در ترانزیت ریلی کالا خواند و بیان کرد: متاسفانه ناوگان ریلی کشور با مشکلاتی از جمله تأمین واگن برای حمل کالا مواجه است و این مسأله خود بر طولانی شدن زمان ترانزیت ریلی اثر میگذارد.
وی همچنین با بیان اینکه وجود بروکراسی دولتی در حمل و نقل ریلی یکی از دلایل نبود سرعت لازم در حمل و نقل ریلی است، تصریح کرد: در دنیا تجربه نشان داده است که سیستم دولتی در حوزه شرکتداری نتوانسته موفقیت لازم را کسب کند.
بهاروند با تاکید بر اینکه حمل و نقل ریلی از مطمئن ترین، کم هزینهترین و پاکترین انواع حمل و نقل محسوب میشود، گفت: علاوه بر این اگر سیستم حمل و نقل ریلی تجهیز و بخشی از بار به آن منتقل شود، زیرساختهای جادهای آسیب کمتری دیده و در مصرف سوخت صرفهجویی میشود.
وی با طرح این سؤال که چرا در تصمیمگیریهای ریلی از نظرات و تجربیات بخش خصوصی استفاده نمیشود، افزود: دولت و مجلس قوانینی را درباره حمل و نقل ریلی تصویب کردهاند، اما شرکت های حمل و نقل ریلی میگویند که در این باره از آنها هیچ گونه نظرخواهی نشده است.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی تصریح کرد: باید در نظر داشته باشیم که اگر امنیت و ثبات در کشورهای افغانستان و پاکستان حاصل میشد، کالای ترانزیتی که در حال حاضر جابهجا میکنیم را نیز از دست میدادیم.
وی با اشاره به اینکه ایران در گذشته در حوزه ریلی آسیای میانه حرف اول را می زد، بیان کرد: به عنوان مثال در گذشته اغلب بارهای ریلی کشور ترکمنستان توسط ایران حمل و نقل میشد، اما وجود عوامل مختلف و تغییر سیاستگذاری دولت ها این بازار را از دست دادیم.
بهاروند با بیان اینکه در حال حاضر 90 درصد از کالاهای ترانزیتی از مرز افغانستان و آسیای میانه از طریق جاده منتقل میشود، اظهار داشت: در حال حاضر تجار بیشتر برای حمل کالاهای حجیم و فاسدنشدنی که عجلهای برای حمل آن وجود ندارد، از حمل و نقل ریلی استفاده میکنند.
وی گفت: به گفته کارشناسان درآمد ترانزیت کشور را میتوان به رقمی بالغ بر 10 میلیارد دلار برسانیم، اما لازمه این امر مانند بسیاری از کشورها دنیا ، تهیه ابزارها و زیر ساختها است.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی، اقتصاد خصوصی، آزاد و رقابتی را راه حل رفع مشکلات اقتصادی کشور دانست و درباره کمک بخش خصوصی به توسعه ترانزیت در راهآهن گفت: اقتصاد کشور چنین تا سال 1978 دولتی بود و تنها یک درصد آن به بخش خصوصی اختصاص داشت، اما در حال حاضر 80 درصد اقتصاد چین را بخش خصوصی اداره میکند و بنا بر آمارها اقتصاد این کشور از رشد 70 برابری برخوردار بوده است.
وی با اشاره به اینکه اغلب مجموعهها و بنگاههای تحت پوشش دولت زیانده هستند، بیان کرد: بسیاری از کشورهای دنیا، راهآهن را به بخش خصوصی واگذار کردهاند، در ایران نیز شاید ملاحظاتی برای حمل مسافر وجود داشته باشد، اما واگذاری راهآهن به بخش خصوصی میتواند مزایای اقتصادی بسیاری برای راهآهن داشته باشد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی با تأکید بر اینکه خصوصیسازی واقعی همواره نتایج مثبتی به دنبال داشته است، یادآور شد: برخلاف بخش دولتی، بخش خصوصی میتواند در بسیاری از موارد انعطاف نشان دهد، با در نظر گرفتن حداکثر سود و حداقل زیان کار را مدیریت کند، همچنین بخش دولتی نیز به جای تصدیگری میتواند با حمایت از بخش خصوصی و بسترسازی، شرایط برای پیشرفت بخش خصوصی فراهم آورد.
بهاروند میزان تعرفههای حمل بار ریلی را نیز غیر رقابتی خواند و گفت: باید در تعیین تعرفهها عرضه و تقاضا در نظر گرفته شود، اگر راهآهن وارد رقابت نشود، پیشرفت نکرده و به میزان هدفگذاری خود نمیرسد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی در مورد راهاندازی کریدورهای ریلی گفت: زمانی میتوانیم با همکاری همسایگان در این کریدورها فعال عمل کنیم که لوازم و تجهیزات حمل و نقل ، نیروی آموزش دیده و کارآمد را در سیستم ریلی خود به روز کنیم و در نتیجه بتوانیم از امکانات همسایگان خود نیز استفاده کنیم.
بهاروند همچنین به برگزاری نمایشگاه ریلی توسط راهآهن اشاره کرد و اظهار داشت: برگزاری نمایشگاه ریلی یکی از ابزارهای جذب مشتری و معرفی کالا در تمام دنیا است؛ ضرورت دارد تا در این نمایشگاه به بخش خصوصی توجه ویژه شده و به آنها میدان داده شود.