بانكداري ايراني ـ فرابورس ایران در سال ۹۶ توانست رقم ۳۰۶ هزار و ۶۶۵ میلیارد ریال تامین مالی را برای بنگاههای اقتصادی، دولت و سایر ذینفعان به ارمغان آورد که نسبت به سال ۹۵ از رشد ۸۷ درصدی این رقم حکایت داشت.
به گزارش تسنیم، بررسی خلاصه عملکرد بازار فرابورس ایران در سال 96 حکایت از افزایش 20 درصدی ارزش بازار سهام، 29 درصدی ارزش کل معاملات، 12 درصدی حجم کل دادوستدها یعنی تعداد کل سهام و اوراق معاملهشده، 8 درصدی تعداد کل خریداران و 6 درصدی تعداد نمادهای اصلی پذیرششده و یا درجشده در مجموع بازارهای فرابورس دارد.
شاخص کل، شاخص بازار اول و بازار دوم هم در سالی که گذشت به ترتیب افزایش 25، 17 و 27 درصدی را در پرونده کاری خود به ثبت رساندند. بر این اساس آیفکس (شاخص کل) در آخرین روز کاری سال 96 در ارتفاع 1097 واحدی ایستاد که نشان از رشد 221 واحدی معادل 25 درصد داشت. همچنین ارزش بازار فرابورس با رشد چشمگیر 40 درصدی به بیش از رقم یکمیلیون و 470 هزار میلیارد ریال در روز 28 اسفندماه 96 رسید.
در بازارهای 9 گانه فرابورس هم در سال گذشته ماهانه به طور متوسط 7 هزار و 514 میلیون ورقه به ارزش 49 هزار و 621 میلیارد ریال خرید و فروش شد و روزانه دادوستد متوسط 374 میلیون ورقه به ارزش 2 هزار و 471 میلیارد ریال به ثبت رسید. در مجموع نیز 90 هزار و 166 میلیون ورقه به ارزش معاملاتی 595 هزار و 450 میلیارد ریال در بازارها دست به دست شد که به ترتیب نشان از رشد 12 و 29 درصدی حجم و ارزش کل معاملات در مقایسه با سال 95 دارد.
عملکرد بازارهای فرابورس از نگاه آماری
همچنین رصد معاملات در بازارهای فرابورسی نشان میدهد به ترتیب بازارهای SME، ابزارهای نوین مالی، دوم و پایه با بیشترین افزایش در حجم معاملات تا سطح حداکثر 65 درصد روبهرو شدند و این در حالی است که بازارهای اول و سوم، کاهش حجم دادوستدها را در سالی که سپری شد تجربه کردند. همچنین ارزش معاملات در بازارهای پایه، ابزارهای نوین مالی و سوم افزایش یافت و سایر بازارها با کاهش این متغیر معاملاتی روبهرو شدند.
این گزارش می افزاید: سال 96 در بازار اول تعداد 11 هزار و 27 میلیون برگه سهم به ارزش 22 هزار و 114 میلیارد ریال خرید و فروش شد که این میزان دادوستد 12 درصد از حجم و 4 درصد از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص میداد. در بازار دوم نیز شاهد تغییر مالکیت 34 هزار و 151 میلیون سهم به ارزش 91 هزار و 887 میلیارد ریال بودیم که 38 درصد از حجم و 15 درصد از ارزش کل معاملات را دربرمیگرفت.
همچنین بیشترین سهم از حجم و ارزش کل معاملات در این مدت به ترتیب به بازارهای پایه و ابزارهای نوین مالی اختصاص یافت به طوری که 43 درصد از حجم و 69 درصد از ارزش کل معاملات در اختیار این دو بازار قرار گرفت. در همین حال بازارهای مشتقه و SME کمترین سهم از حجم و ارزش کل معاملات را به نام خود ثبت کردند.
بر پایه این گزارش، در سالی که سپری شد بازار ابزارهای نوین مالی بیشترین رشد ارزش بازار یعنی به میزان 118 درصد را نسبت به سال 95 تجربه کرد. پس از آن به ترتیب بازارهای SME، پایه، دوم و اول در جایگاههای بعدی قرار گرفتند و تا سطح حداکثر 30 درصد با رشد ارزش بازاری روبهرو شدند. در حال حاضر بازار دوم بیشترین سهم ارزش بازار از کل ارزش بازار فرابورس ایران را به میزان 37 درصد در اختیار گرفته و پس از آن بازارهای ابزارهای نوین مالی، پایه، اول و SME قرار دارند.
در صنایع فرابورسی چه گذشت؟
سال 96 ارزش معاملات خرد بازار سهام در مجموع صنایع فرابورسی به رقم 279 هزار و 511 میلیارد ریال رسید که از این میزان سه گروه فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و انبوهسازی بیشترین سهم از ارزش کل معاملات را به ترتیب به میزان 16، 10 و 7 درصد در اختیار گرفتند.
همچنین طی این سال سود تقسیمی در مجموع صنایع فرابورسی در مقایسه با سال 95 به میزان 9 درصد رشد کرد که گروه «محصولات غذایی به جز قند و شکر» بیشترین و گروه «بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی» کمترین میزان درصد رشد سود تقسیمی را به ترتیب به میزان 658 و 2 درصد تجربه کردند.
این در حالی است که در حال حاضر پنج صنعت شامل فلزات اساسی، خودرو و ساخت قطعات، قند و شکر، رایانه و سایر محصولات کانی غیرفلزی دارای بیشترین میزان P بر E در میان صنایع فرابورسی هستند.
رشد 45 درصدی ارزش معاملات بازار ابزارهای نوین مالی
در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس هم در سال گذشته تعداد 2 هزار و 678 میلیون ورقه به ارزش 410 هزار و 162 میلیارد ریال دست به دست شد که مجموع معاملات سه ابزار صکوک، صندوقهای سرمایهگذاری و اوراق تسهیلات مسکن بود. این ارقام در مقایسه با سال 95 از رشد 47 درصدی حجم و 45 درصدی ارزش معاملات در این بازار حکایت دارد. اوراق صکوکی نیز که در این بازار معامله شد شامل اسناد خزانه اسلامی، اوراق اجاره، رهنی، مشارکت، مرابحه، گواهی سپرده و منفعت است که در خصوص اسناد خزانه رشد 48 درصدی ارزش معاملات، اوراق اجاره رشد 2 درصدی و اوراق مرابحه افزایش 132 درصدی ارزش دادوستدها رقم خورد.
همچنین صندوقهای سرمایهگذاری شامل قابل معامله و جسورانه و اوراق تسهیلات مسکن به ترتیب افزایش 52، 132 و 24 درصدی ارزش معاملات را تجربه کردند.
خلاصه کل پذیرهنویسیهای سال 96 فرابورس
بر پایه این گزارش، در سال 96 مجموع پذیرهنویسیهای انجام شده در فرابورس ایران به رقم یکهزار و 260 میلیون ورقه به ارزش 131 هزار و 808 میلیارد ریال رسید که شامل پذیرهنویسی سهام در دست انتشار دو شرکت سهامی عام در شرف تاسیس شامل گروه توسعه هنر ایران و گروه اقتصادی کرمان خودرو، 13 اوراق اعم از اوراق مرابحه، مشارکت، منفعت، اجاره و ... و یک صندوق سرمایهگذاری جسورانه است.
شرکتهای جدیدی که به تابلو معاملات آمدند
همچنین در این مدت هشت شرکت مبین وان کیش، هتل پارسیان کوثر اصفهان، تولید و صادرات ریشمک، لیزینگ ایران و شرق، آسیا سیر ارس، شیر پگاه آذربایجان شرقی، شیر و گوشت زاگرس شهرکرد و گروه کارخانجات صنعتی تبرک شرکتهایی هستند که به روش ثبت سفارش بخشی از سهام آنها در بازار دوم فرابورس عرضه اولیه شدند. همچنین در آخرین روز کاری فرابورس در سال قبل، 10 درصد از سهام ماداکتو استیل کرد در تابلو رشد بازار SME عرضه اولیه شد و تنها گشایش نماد سال 96 فرابورس نیز مربوط به شرکت سرمایهگذاری مس سرچشمه بود که اواخر خردادماه رقم خورد.
در مجموع فرابورس ایران توانست رقم 306 هزار و 665 میلیارد ریال تامین مالی را از چهار طریق عرضه اولیه، اسناد خزانه اسلامی، پذیرهنویسی و افزایش سرمایه شرکتها برای بنگاههای اقتصادی، دولت و سایر ذینفعان به ارمغان آورد که نسبت به سال 95 از رشد 87 درصدی این رقم حکایت داشت.
تامین مالی نوآوری از دریچه بازار دارایی فکری
همچنین در حوزه فعالیتهای مربوط به تامین مالی نوآوری که در فرابورس ایران متمرکز شده است، لیست عرضههای بازار دارایی فکری فرابورس تا پایان سال 96 به تعداد 251 اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری رسید و در این سال دو اختراع، یک طرح صنعتی و یک علامت تجاری به ارزش مجموع 20 میلیارد و 350 میلیون ریال از طریق این بازار معامله شد.
در کنار رشد و توسعه بازارها و ابزارهای معاملاتی فرابورس در سال 96، راهاندازی سامانه مذاکره ادغام و تملیک با هدف اطلاعرسانی عمومی پیرامون شرکتهایی که در لیست واگذاری هستند و نیز افتتاح بازار ابزارهای مشتقه و راهاندازی تابلو اختیار معامله از دیگر عناوین عملکردی این رکن بازار سرمایه طی این سال به شمار میروند.