بانكداري ايراني -یک فعال بازار کار با اشاره به افزایش بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی طی چند سال اخیر گفت: وزارت کار طی این مدت برنامه مشخص و متقنی برای اشتغال جوانان بهویژه تحصیلکردهها نداشته و این مسئله تاریکترین نقطه کارنامه علی ربیعی وزیر کار است.
حمید حاجاسماعیلی فعال بازار کار در گفتوگو با تسنیم، درباره عملکرد وزارت کار در چند سال اخیر میگوید: بخش عظیمی از آسیبهای حوزه کار به عملکرد وزارت کار و وزیرش برمیگردد. متأسفانه آقای ربیعی کارنامه مثبتی ندارد از همین رو کارشناسان و نمایندگان مجلس نسبت به عملکرد وی نقد دارند.
وی ادامه داد: متأسفانه بهخلاف تصور، بیکاری در این دولت نهتنها کنترل نشد بلکه بهشکل گستردهای افزایش پیدا کرد. این حجم گسترده بیکاری حاصل تعطیلی کارگاههای تولیدی بخش خصوصی است که نهتنها دولت از هیچ یک حمایت نکرده بلکه در مسیر دشوار عملکردشان نیز قدم برمیدارد.
حاجاسماعیلی گفت: اگر بخواهیم برای رفع بیکاری اقدامی کنیم باید تمام عوامل دخیل در بیکاری را مورد بحث قرار دهیم. متأسفانه در کشور تمام مباحث بررسی میشود بهجز نقش مدیران در توسعه بازار کار که بررسی نمیشود.
این فعال بازار کار بیان کرد: مطابق آماری که دولت بهصورت رسمی ارائه میدهد، بیکاری زنان 2برابر نرخ عمومی بیکاری است. نرخ بیکاری فارغ التحصیلان نیز 2 برابر نرخ بیکاری عمومی است. بیکاری جوانان مسئله مهمی است چرا که جوان کسی است که روی آن سرمایه گذاری میشود. چند سالی است که شعار سازمان بین المللی کار توجه به کار جوانان است. نرخ بیکاری جوانان مطابق آمار رسمی در سن 15تا31 سال بیشتر از 24 درصد است. نرخ بیکاری فارغ التحصیلان بیش از 40درصد است. دولتیها بارها اعلام کردهاند در حال حاضر بیش از 1 میلیون فارغ التحصیل بیکار داریم. اینها افرادی هستند که برای آنها هزینه کردهایم اما در حال حاضر بیکار هستند.
این کارشناس بازار کار با ابراز نگرانی از موقعیت بازار کار کشور افزود: بیکار بودن حجم گستردهای از جوان تحصیلکرده از تاریکترین نقاط کارنامه علی ربیعی است که نباید بهسادگی از آن گذشت، حال آنکه بیتوجهی به گسترش تعاونیها خود دلیل دیگری بوده است تا بهخلاف آنچه در قانون اساسی پیشبینی شده ارکان گسترش اشتغال در بخشهای مختلف تضعیف شود.
وی درباره فرهنگ کار گفت: دولت باید یک بازنگری در خصوص رشتههای دانشگاهی داشته باشد تا تطبیق بین کار و تحصیل شکل گیرد. بسیاری از رشتههای دانشگاهی تغییر کردهاند و برخی از رشتهها ظرفیتهای زیادی را در دانشگاهها گرفتهاند. دولت باید متناسب با انگیزه و نیاز جامعه رشتههای تحصیلی را تعریف کند، موانعی که انگیزههای افراد و تمایلهای افراد را تغییر میدهد از بین ببرد. بارها دیدهایم فردی در یک شغلی مشغول کار است و بیان میکند "من این شغل را دوست ندارم اما چون درآمد کافی دارد به آن نیاز دارم"، این موارد به کشور لطمه میزند.
حاجاسماعیلی اظهار داشت: این رویه در عین حال که هزینههای زیادی را به کشور تحمیل میکند بهرهوری را در کشور کاهش میدهد. بهغیر از این موضوع باید به این توجه داشته باشیم که چرا افراد بهدنبال پستهای با پرستیژ در جامعه هستند. افراد در جامعه فعلی بهدنبال این هستند که اگر درآمد کافی ندارند حداقل پرستیژ کافی را داشته باشند. حداقل شأن شغلیاش در جامعه رعایت و احترامی که نسبت به فعالیت خود دارد در جامعه رعایت شود. اکثر فارغ التحصیلان بهدنبال این هستند که دولت برای آنها شغل پیدا کند، کار برای شغل دولتی محدود است، به همین دلیل باید برای نیروی کار در بخش خصوصی ظرفیتسازی شود.
این فعال بازار کار ادامه داد: تا زمانی که نیروی کار چشم به بخش دولتی دارد تا از حقوق مکفی و شأن کافی برخورد باشد ما نمیتوانیم ظرفیتسازی برای نیروی کار در بخش خصوصی داشته باشیم، این همه موضوعی است که از آن بهعنوان ضعف بزرگ عدم فرهنگ صحیح کار یاد میشود. دولت بهاندازه کافی نتوانسته به این موضوع توجه کند. باید در کشور فرهنگ کار بهگونهای شود که مردم برای توسعه کشور خودشان را مسئول بدانند این فرهنگ در کشورهای توسعهیافته وجود دارد. در کشور ما مشاغل کاذب است. اقتصاد ایران بسیار پیچیده است، همین موضوع باعث شده تا نتوانیم برای حل معضل بیکاری راهکار مناسبی ارائه دهیم و در راستای همین مشکل گاهی سیاستهای متناقض را دنبال میکنیم.
وی ادامه داد: مثال برای سیاستهای متناقض دولت کاهش تورم است. تلاش دولت برای کاهش نرخ تورم، افزایش درآمدهای مالیاتی، افزایش عوارض خدمات و تثبیت قیمتها، و پرداخت یارانه برای فروش کالاهای داخلی با هم متناقض است. فرآیند مثبتی ندارد و ما نمیتوانیم شغل ایجاد کنیم چرا که متکی بر اصول پایههای اقتصادی نیست. تیمهایی که این کارها را برنامهریزی میکنند، بهگونهای است که با اصول فنی نمیتوان اشتغال ایجاد کرد. در شرایط رکود نمیتوانیم از افزایش درآمدهای مالیاتی دفاع کنیم که این موضوع بهضرر کشور است. باید انعطاف مالیاتی را افزایش دهیم تا کارآفرینان از وضعیت فرار نکنند. باید شغل ایجاد کنیم. باید حمایتها را افزایش دهیم.
حاجاسماعیلی افزود: تورم باید کنترل باشد، اما نه اینکه تمام سیاستها بهسمتی باشد که فقط تورم کنترل شود این موضوع سودی ندارد، فرآیند مثبتی در حوزه بازار کار ندارد. ما در حال حاضر هزار هزار میلیارد نقدینگی داریم. این همان پیچیدگی است که در اقتصاد ایران وجود دارد. یکی از جدیترین انتظارات را که بخش بازار داشته است، اصلاح سیاستهای پولی و مالی است تا بنگاهداران بتوانند از تسهیلات بانکی بهرهمند شوند. سوق دادن بخش زیادی از منابع نقدی از سوی بانکها بهصورت تسهیلات به شرکتهای وابسته به خودشان که در خدمت بازار نیست سیستم بحرانی اقتصاد کشور را شکل میدهد. دولت باید فداکاری کند. دولت نباید بهدنبال منافع خاص خود نباشد، بلکه باید بهدنبال حمایت از مردم باشد.
وی ضعف و مشکلات صندوق بازنشستگی را یکی از مشکلات برنامهریزی ربیعی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر ربیعی هیچ برنامه مشخصی برای حل مشکلات صندوقهای بازنشستگی ندارد.
این فعال بازار کار افزود: از ابتدا تأکیدمان این بود بهجای اینکه دولت برنامه اشتغالزایی فراهم کند، بهدنبال احیای بنگاههای نیمهتعطیل و کاملاً تعطیل برود. مشاهده کردیم که طی چند وقت گذشته تعداد زیادی از بنگاههای قدیمی خاموش شدند و وزارت کار هم نتوانست برای این دسته از واحدهای تولیدی کاری را انجام دهد. سیاستهای اشتغالی دولت یازدهم و دوازدهم به هیچ وجه موفق نبوده است.