آنچه به خصوص در سال های اخیر موجب اختلاف و پراکندگی کشورهای اسلامی شده، نه عقاید و نگرش های مذهبی متفاوت، که بیشتر استفاده ابزاری و سیاسی از مذهب برای تأمین منافع خودمحورانه ملی و سرکوب و مقابله با کشورهای رقیب است.
بانكداري ايراني - پایگاه خبری دیپلماسی ایرانی در یادداشتی نوشت: آنچه به خصوص در سال های اخیر موجب اختلاف و پراکندگی کشورهای اسلامی شده، نه عقاید و نگرش های مذهبی متفاوت، که بیشتر استفاده ابزاری و سیاسی از مذهب برای تأمین منافع خودمحورانه ملی و سرکوب و مقابله با کشورهای رقیب است.
در ادامه این یادداشت به قلم محمدمهدی مظاهری می خوانیم: نامگذاری روزهای دوازدهم ربیع الاول (میلاد پیامبر اکرم به روایت اهل تسنن) تا هفدهم ربیع الاول( به روایت شیعه) تحت عنوان «هفته وحدت» اقدامی مدبرانه از سوی امام خمینی(ره) بود که در راستای نزدیک کردن هر چه بیشتر دیدگاه های پیروان تشیع و تسنن و با هدف اعتلای عزت و سربلندی بیشتر مسلمانان در جهان و خنثی کردن توطئه های دشمنان اسلام صورت گرفت.
البته مفهوم اتحاد اسلامی این نیست که فرقه های اسلامی برای ایجاد اتحاد اسلامی از اصول اعتقادی یا غیر اعتقادی خود صرف نظر کنند و به اصطلاح، مشترکات همه فِرَق را بگیرند و مختصات خود را کنار بگذارند؛ زیرا این کار نه منطقی است و نه عملی. بلکه، هدف امام راحل از نامگذاری این هفته به نام هفته وحدت، رسیدن کشورهای اسلامی به درکی فراتر از منافع خودمحورانه ملی و دیدن خطرهایی فراتر از مباحث تنگ نظرانه امنیت ملی است.
نکته اساسی البته این است که آنچه به خصوص در سال های اخیر موجب اختلاف و پراکندگی کشورهای اسلامی شده، نه عقاید و نگرش های مذهبی متفاوت، که بیشتر استفاده ابزاری و سیاسی از مذهب برای تأمین منافع خودمحورانه ملی و سرکوب و مقابله با کشورهای رقیب است؛ فرایندی که به تخریب چهره اسلام، هدر رفت بودجه و سرمایه های ملی کشورهای اسلامی و تضعیف جبهه آنها در عرصه بین المللی انجامیده است.
آنچه در شرایط فعلی بین کشورهای اسلامی و در رأس همه آنها عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده، موجی از مسابقه تسلیحاتی، رقابت های نظامی و اتحاد و ائتلاف با کشورهای غیر مسلمان و بعضاً ضد اسلام (رژیم صهیونیستی) است که توسط عربستان سعودی برای دهی می شود. این کشور عربی- اسلامی مهم خلیج فارس که به واسطه ظهور اسلام در سرزمینش، اهمیت و احترام شهرهای مقدس مکه و مدینه و البته دارا بودن منابع غنی نفتی، جایگاهی راهبردی در جهان اسلام دارد، در سال های اخیر کوشیده است تا با نابود سازی وجهه تاریخی و سنتی خود با عنوان خادم حرمین شریفین، عنوان جدید قدرت سلطه گر نظامی و امنیتی منطقه را به خود اختصاص دهند.
از سوی دیگر، سایر کشورهای اسلامی نیز با قرار گرفتن در حالتی از رکود و تقلید، از ایفای نقش مؤثر در جهان اسلام بازمانده اند. برخی همچون کشورهای شمال آفریقا، افغانستان و پاکستان در آشوب، نا امنی ها و مشکلات داخلی خود غرق شده اند و برای حل آنها نیز به کمک کشورهای غربی چشم دوخته اند. گروهی دیگر نیز به دنباله رو سیاست های جاه طلبانه عربستان تبدیل شده اند و راه همسویی با قدرت های فرا منطقه ای و ائتلاف پنهانی با رژیم صهیونیستی را در پیش گرفته اند.
در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران تا حد زیادی در فرایند وحدت سازی در بین کشورهای اسلامی تنها مانده است. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی، «سیاست ایران هراسی» آمریکا و رژیم صهیونیستی مانع نزدیکی کشورهای عربی- اسلامی به ایران شده و حتی در سال های اخیر به شدت توسط کشورهای اسلامی همسایه ایران نیز تبلیغ و بزرگ نمایی می شود. چنین وضعیتی سبب شده است که نه تنها وحدت و انسجامی بین کشورهای اسلامی به وجود نیاید؛ بلکه آتش رقابت ها و خصومت های بین آنها نیز روز به روز برافروخته تر شود. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به خصوص در دولت های یازدهم و دوازدهم همواره بر دیپلماسی، گفت وگو و مذاکره با کشورهای مسلمان همسایه و تلاش برای ایجاد یک نظم منطقه ای با حضور همه کشورهای منطقه و بدون دخالت قدرت های فرامنطقه ای تأکید کرده است. همانگونه که وزیر امور خارجه کشورمان نیز در روزهای گذشته، در سومین نشست گفت وگوی مدیترانه در رم تأکید کرده: «ایران تلاش نمی کند بازیگران منطقه ای را کنار بگذارد.... و معتقد است همه کشورهای منطقه باید با یکدیگر همکاری کنند».
طبیعتاً کار کردن در چنین فضای تیره ای، چشم انداز روشنی از همکاری و وحدت اسلامی را پیش رو قرار نمی دهد؛ اما جمهوری اسلامی ایران باید تلاش کند همچون همیشه به نقش پیشروی خود در منطقه ادامه دهد و با خنثی سازی تحرکات وحدت ستیزانه، چراغ اتحاد را در منطقه غرب آسیا که مهد تمدن اسلامی است، روشن نگه دارد.
پیشقدم شدن در تشکیل اجلاس های منطقه ای با موضوع «همکاری برای حل مشکلات مشترک» و دعوت از سران همه کشورهای اسلامی؛ حتی آنها که با ایران روابط و مناسبات گرم و دوستانه ای ندارند؛
حضور پررنگ تر در رسانه های جهان عرب و آگاه سازی ملت ها و سران کشورهای عربی- اسلامی نسبت به اهداف و آرمان های ایران در منطقه و استفاده از کارشناسان و مشاوران اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی، آموزشی و ... برای پیدا کردن مسیرهایی جدید برای تعامل با کشورهای اسلامی و تمرکز بر حل مشکلات مشترک به جای پرداختن به اختلافات سیاسی، برخی از راهکارهایی هستند که از طریق آنها می توان دیوار بلند بی اعتمادی بین کشورهای اسلامی را تا حدودی کوتاه تر کرد و قدمی بلندتر به سوی ایجاد وحدت اسلامی برداشت.
*منبع: پایگاه خبری دیپلماسی ایرانی/18 آذر 96
نظر شما
