در ساعات اولیه انتشار خبر مرگ علی عبدالله صالح، دیکتاتور پیشین یمن، فرضیات مختلفی در مورد عامل قتل او منتشر شد. برخی از این خبرها مبتنی بر نظریه توطئه عربستان علیه انصارالله یمن است.
بانكداري ايراني - در ساعات اولیه انتشار خبر مرگ علی عبدالله صالح، دیکتاتور پیشین یمن، فرضیات مختلفی در مورد عامل قتل او منتشر شد. برخی از این خبرها مبتنی بر نظریه توطئه عربستان علیه انصارالله یمن است.
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم جعفر قنادباشی تحلیلگر مسائل یمن، نوشت: به هر تقدیر شاید انصارالله یمن، کمتر از هر گروه دیگری از مرگ علی عبدالله صالح سود می‌برد. عربستان سعودی پیش از این یک‌بار تلاش کرده بود تا با توطئه ترور علی عبدالله صالح، عقبه عشیره‌ای و قبیله‌ای او را در کنار بخشی از ارتش که به او وفادار بودند، علیه انصارالله وارد عمل کند. چنین توطئه‌ای را عربستان سعودی یک بار چند سال پیش اجرا کرده بود و با انفجار مسجدی به جان علی عبدالله صالح سوءقصد کرده بود. صالح بعد از مجروح شدن در این حادثه، برای درمان به ریاض سفر کرد و همانجا بود که از توطئه عربستان علیه خودش باخبر می‌شود. همین هم بود که صالح پس از بازگشت به یمن، موضعی کاملا مخالف ریاض گرفت و رودرروی ریاض ایستاد.
مرگ علی عبدالله صالح، اکنون به صورت کوتاه‌مدت باعث خشنودی عربستان خواهد شد چرا که تصور می‌کند مرگ او باعث می‌شود تا هواداران صالح با انصارالله یمن رودررو شوند. آنچه طی روزهای گذشته در صنعا رخ داده است پیامد شلیک موشک انصارالله به فرودگاه ملک خالد ریاض و نگرانی شدید عربستان از ادامه حملات اینچنینی است.
عربستان و امارات متحده عربی طی روزهای اخیر تلاش می‌کنند که دو برگ برنده مهم انصارالله در یمن را از اختیار آنها خارج کنند. این دو برگ برنده، یکی توان موشکی ارتش وفادار به انصارالله است و دیگری انسجام و ائتلاف موجود در بین گروه‌ها، از جمله حزب کنگره ملی عام یمن به رهبری علی عبدالله صالح بود.
مقامات امارات متحده عربی، خط ارتباطی خود با علی عبدالله صالح را همچنان حفظ کرده بود. احمد صالح، پسر دیکتاتور پیشین یمن که در دوران ریاست‌جمهوری صالح به عنوان سفیر در ابوظبی منصوب شده بود، به همراه تعداد دیگری از بستگان صالح، همچنان با دولت امارات متحده عربی ارتباط داشتند. اماراتی‌ها با استفاده از این کانال ارتباطی موفق شده بودند طی هفته گذشته علی عبدالله صالح را قانع کنند که اگر در تلویزیون یمن رسما طرفدارانش را به سازش با ائتلاف متجاوز تحت رهبری عربستان تشویق بکند و ائتلافش با انصارالله را بشکند، اجازه بازگشت او یا پسرش به قدرت را صادر خواهند کرد. صالح هم از این پیشنهاد استقبال کرد و در سخنرانی تلویزیونی حاضر به پذیرش سازش با ائتلاف در صورت برداشته‌شدن تحریم‌ها علیه یمن شد.
تصور عربستان سعودی و امارات متحده عربی این بود که اگر علی عبدالله صالح این نقشه را اجرا کند، مردم یمن و به خصوص هواداران او در صنعا، که به دلیل نزدیک به ٣ سال تحریم و حملات سعودی، دچار محرومیت‌ها و محدودیت‌های شدید شده‌اند، به سرعت برای پشتیبانی از سازش وارد میدان خواهند شد. در این مسیر هواداران علی عبدالله صالح تلویزیون یمن را اشغال کردند و پیام او را منتشر کردند، اما برخلاف انتظار ائتلاف تحت رهبری سعودی، خیزش مردمی و اعلام وفاداری به صالح رخ نداد و بعد از ساعاتی، انصارالله مجددا مقر تلویزیون یمن را پس گرفت. شکست ائتلاف تحت رهبری عربستان زمانی مشخص شد که مجبور شد بلافاصله بمباران یمن از جمله مقر رادیو تلویزیون در یمن را از سر بگیرد.
عربستان سعودی به دلایل مختلف و برنامه‌های ناموفق متوالی شکست‌خورده چه در داخل این کشور و چه در خارج، با مشکلات متعددی مواجه است. بعد از حمله موشکی ارتش یمن به فرودگاه شهر ریاض، عربستان خود را در شرایط اضطراری می‌بیند و تلاش می‌کند تا این مشکل امنیتی جدی را که بعد از ٣ جنگ به لحاظ نظامی هنوز حل نشده‌باقی مانده است، حل کنند. اما معادلات و محاسبات آنها در توافق با علی عبدالله صالح برای پیروزی در این نبرد، کاملا غلط بود. علی عبدالله صالح به عنوان دیکتاتور پیشین یمن، محبوبیت زیادی در بین مردم ندارد. مردم یمن، صالح را همردیف افرادی مانند قذافی، بن‌علی و مبارک می‌دانند.
اگر به ٦ سال پیش بازگردیم که انقلاب‌ها در شمال آفریقا آغاز شده بود، جوانان و آزادی‌خواهان یمنی هم همزمان با دیگر کشورهای عربی منطقه، حرکت بزرگی را علیه علی عبدالله صالح آغاز کردند که نهایتا به خلع او از قدرت منجر شد. علی عبدالله صالح، هر چند سیاستمداری چیره دست در حفظ قدرت برای خودش بود، اما هیچگاه نتوانست اعتماد کامل دیگران، چه عربستان و چه کشورهای غربی حامی عربستان را به خود جلب کند. صالح از جمله دیکتاتورهای نظامی همسو با صدام حسین بود که اعتقادات چپگرایانه داشتند.
علی عبدالله صالح، پیش از مرگش تقریبا به یک مهره‌سوخته برای همه طرف‌ها تبدیل شده‌بود، او برای عربستان سعودی قابل اعتماد نبود و بعد از شکستن اتحادش با انصارالله دیگر برای رهبران حوثی هم فرد قابل اعتمادی محسوب نمی‌شد، به اضافه اینکه سوابق او در نزدیک به ٤ دهه قبضه حکومت در صنعا، باعث شده بود که هم خودش و هم بستگان و قبیله‌اش در بین شهروندان یمنی محبوبیتی نداشته باشند.
فساد شدید در حکومت علی عبدالله صالح، اطرافیان و بستگانش را آلوده کرده بود، این موضوع باعث شد که قبیله حاشد نیز که قبیله متبوع علی عبدالله صالح و خانواده‌اش بود، از چشم دیگر روسای قبایل یمنی بیفتد. به اضافه اینکه نباید فراموش کرد در چشم مردم یمن، سیاستمداری که به سمت جاه‌طلبی‌های عربستان سعودی میل کند، قطعا منفور خواهد شد، حال چه علی عبدالله صالح باشد و چه عبدالربه منصور هادی که به دلیل همسویی‌شان با ریاض جایگاه سیاسی خودشان را در یمن از دست داده‌اند. عبدالربه منصور هادی به این دلیل مجبور به فرار از یمن شد که بعد از چرخش او به سمت ریاض، حتی محافظان شخصی او نیز ممکن بود او را به قتل برسانند.
تلاش عربستان برای تصرف و تسلط بر سیاست یمن با استفاده از بمباران صنعا، حاصل از یک سیاست متوهمانه و خیال خام است. اگر عربستان قصد داشته‌باشد با بمباران صنعا و حمله به مواضع انصارالله به اهداف خودش در یمن برسد، مجبور خواهد شد میلیون‌ها نفر را بکشد و جوی‌های خون در صنعا به راه بیندازد چرا که مردم یمن حاضر هستند تا پای جان بجنگند ولی تسلیم سیاستمداران تحت حمایت عربستان نشوند. باوجود تمام مشکلات اقتصادی و معیشتی که در میان مردم یمن وجود دارد، امروز هیچ اتهامی برای یک نفر بزرگ‌تر از وابستگی به عربستان سعودی نیست.
امروز قطعا مردم یمن هم از کشته شدن دیکتاتوری مانند علی عبدالله صالح خشنودند و هم آمادگی این را دارند که در برابر هر حمله‌ای از سوی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی مقاومت کنند. همه مهره‌هایی که عربستان سعودی تلاش می‌کند تا در سیاست یمن غالب کند، مهره‌هایی سوخته هستند، حزب کنگره ملی عام، یک حزب کهنه است که چه رهبر مقتولش علی عبدالله صالح و چه رهبر تحت حمایت عربستانش، عبدالربه منصور هادی، مشهور به فساد، دیکتاتوری و سوءاستفاده از قدرت هستند. هر چند با مرگ علی عبدالله صالح، ممکن است سعودی‌ها تصور کنند که فرصت خوبی برای تسلط نهایی بر اوضاع یمن پیدا کرده‌اند اما نهایتا از این تحولات سودی نخواهند برد.
*منبع:روزنامه اعتماد،1396،9،14
نظر شما
