بانكداري ايراني - موضوع آغاز عملیات اجرایی احداث ساختمان تخریب شده پلاسکو در حالی مطرح شده که هنوز ابهاماتی درباره آینده آن و سرنوشت کسبه این مرکز تجاری وجود دارد.
شمارش معکوس برای ساخت «پلاسکوی» جدید آغاز شده است. اولین برج تهران و نماد تجارت پایتخت که 30 دی 95 در میان بهت همگان آتش گرفت و فروریخت تا از این ساختمان 17 طبقه در چهارراه استانبول، 560 مغازه آوار شده با 15 هزار میلیارد ریال خسارت برجای بماند.
آتش سوزی این ساختمان 54 ساله، خانواده 16 آتش نشان و چهار شهروند را نیز داغدار کرد و سه هزار کارگر بیکار برجای گذاشت تا این حادثه تلخ، بعد از 11 ماه فراموش نشود.
محمدرضا رضایی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی هفتم آذر را زمان آغاز عملیات ساخت پلاسکو اعلام کرده است.
ساخت پلاسکو جدید اما در حالی قرار است در این روزها آغاز شود که هنوز ابهامات زیادی درباره آینده آن و سرنوشت کسبه وجود دارد.
کسبه، شهرداری و بنیاد مستضعفان (مالک ساختمان) اضلاع اصلی مثلث شکل گیری پلاسکوی جدید هستند. آنطور که گفته شده تا کنون شهرداری و مالک به توافق رسیده اند اما ظاهرا یک ضلع دیگر این ماجرا هنوز با 2 بخش دیگر همراه نشده است.
یکی از کسبه پلاسکو می گوید: شهرداری تهران دستور و مجوز آزمایش خاک را صادر کرده اما هنوز میان مالک و کسبه توافقی صورت نگرفته است.
وی که خواست نامش فاش نشود، به خبرنگار ایرنا افزود: قرار بود میان کسبه و مالک تفاهم نامه ای امضا شود اما کسبه معتقد هستند حقوق آنها در این تفاهم نامه تامین نشده، به همین دلیل حاضر به امضا نشدند.
وی اظهار کرد: خواسته کسبه اعاده وضع سابق ساختمان پلاسکو است اما مالک می خواهد آن را با پارکینگ مجاور، ادغام و تعداد مغازه ها را اضافه کند، همین مساله باعث نگرانی کسبه شده است.
این کسبه ساختمان تخریب شده پلاسکو تاکید کرد که کسبه پلاسکو از 10 میلیارد تا 150 میلیارد ریال خسارت دیده اند، این در حالیست که حدود 30 درصد از اجناس مغازه ها بیمه بوده و ساختمان نیز بیمه نشده بود؛ ناگفته پیداست که در چنین شرایطی کسبه با چه فشارهایی روبرو هستند.
*اول راه پلاسکو
نایب رئیس شورای ساختمان پلاسکو نیز دراین زمینه خواستار تسریع در عملیات اجرایی این بنا شده و می گوید: با گذشت 11 ماه هنوز حتی نقشه ساختمان جدید پلاسکو صادر نشده و توافق نهایی درباره مجوز تراکم نیز صورت نگرفته است.
میثم عیسی پور در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: نمی دانیم عملیات اجرایی در این روزها چگونه بدون تصمیم گیری در این موارد آغاز می شود؟
وی با اشاره به جلسه اخیر شهردار تهران و رئیس کمیسیون عمران مجلس درباره پلاسکو اظهار کرد: شهردار در این جلسه وعده داد که تا 2 ماه آینده جواز ساخت پلاسکو جدید را صادر می کند.
وی در ادامه به موضوع تفاهم نامه با مالک پلاسکو اشاره کرد و افزود: بنیاد مستضعفان تفاهم نامه ای با 5 بند به کسبه پیشنهاد کرده بود که آن را نپذیرفتیم زیرا حقوق کسبه را به طور کامل تامین نمی کرد.
عیسی پور تصریح کرد: درخواست ما انعقاد قرارداد با بنیاد در ادامه قرارداد اجاره قبلی کسبه است تا در چند سالی که ساخت پلاسکو طول می کشد ضمانتی برای کسبه باشد.
به گفته وی، علاوه بر 320 مغازه تخریب شده، 280 مغازه سالم پلمب شده اند که بدون رضایت کسبه، امکان تخلیه و تخریب این مغازه ها وجود ندارد، مغازه داران نیز رضایت خود را به انعقاد یک قرارداد رسمی با بنیاد مشروط کرده اند.
عیسی پور اظهار کرد: درخواست کسبه بر این بود که پلاسکو به شرایط سابق بازگردد و در زمین چهار هزار و 300 مترمربعی خود و با همان تراکم 700 درصد ساخته شود اما مالک قصد دارد زمین پنج هزار مترمربعی پارکینگ مجاور را به مساحت ساختمان جدید اضافه کند، از سوی دیگر شهرداری تنها با صدور مجوز تراکم 420 درصد موافقت کرده، به این ترتیب بازسازی 17 طبقه گذشته ممکن نخواهد بود و تنها 6 طبقه می تواند ساخته شود.
وی تاکید کرد: اگر چه مالک پلاسکو حق تصمیم گیری دارد اما درخواست کسبه این است که برای جلوگیری از متضرر شدن آنها تعداد مغازه های ساختمان جدید بیشتر نشود و فضای اضافه شده تبدیل به اماکن فرهنگی و تفریحی شود.
عیسی پور افزود: یکی دیگر از مخالفت های شهرداری این مساله عنوان شده که در محدوده تهران قدیم موسوم به «حصار ناصری»، مجوز بیش از 12 متر ارتفاع صادر نمی شود، این در حالیست که ساختمان های زیادی در این محدوده مجوز گرفته اند که بانک شهر، ساختمان تجارت جهانی، پاساژ چهارسو و علاءالدین تعدادی از آنها هستند.
به گفته وی، میراث فرهنگی نیز در تاخیر عملیات ساخت نقش دارد، 4 ماه است که پرونده پلاسکو را متوقف کرده و به استعلام شهرداری تهران پاسخ نداده است.
عیسی پور تصریح کرد: پیش از این از حریم بناهای تاریخی در اطراف پلاسکو حرفی به میان نیامده بود، اکنون می گویند که پلاسکو در حریم 2 بنای تاریخی کلیسا و مدرسه «ژاندارک» قرار دارد.
* پلاسکو در حصار ناصری
علی محمد سعادتی مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران نیز 24 آبان امسال اعلام کرد، مصوبه شفاف و قانونی در خصوص حریم «حصار ناصری» (بافت تاریخی تهران قدیم) به شهرداری تهران ابلاغ نشده است.
شهردار منطقه 12 تهران نیز درهمین ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت که سازمان میراث فرهنگ هنوز به استعلام شهرداری درباره ساختمان جدید پلاسکو پاسخ نداده است.
پیمان محسنی با اشاره به صدور مجوز آزمایش خاص این ساختمان از سوی شهرداری برای تعیین ارتفاع، افزود: با توجه به بافت منطقه و محیط پیرامونی به نظر می رسد احتمال ساخت یک ساختمان 16 طبقه وجود نداشته باشد.
*پلاسکو کوتاه تر می شود
از سوی دیگر، عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران معتقد است که مهمترین مساله پرونده پلاسکو توافق شهرداری و بنیاد مستضعفان برای بازسازی مجدد این ساختمان بوده که در جلسه هفته گذشته حل شده است.
زهرا نژادبهرام در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: موضوع پلاسکو بسیار جدی است زیرا در این حادثه مردم، کسبه، بنیاد مستضعفان (مالک) و هم شهرداری دچار مشکل شدند و باید میان آنها همگرایی ایجاد می شد.
وی اظهار کرد: بعد از 2 دوره مذاکره شهرداری تهران با بنیاد مستضعفان، در نهایت در جلسه هفته گذشته، مالک آمادگی خود را برای بازسازی پلاسکو اعلام کرد و قرار شد شهرداری تسهیلاتی برای ساخت پلاسکو درنظر بگیرد.
نژادبهرام افزود: قرار است مالک ساختمان جدید را در زمینی با حدود 9 هزار مترمربع مساحت (شامل زمین فعلی پلاسکو و پارکینگ مجاور آن) ظرف 2 تا 2.5 سال بسازد، همچنین مالک توافق کرده که ساختمان جدید پلاسکو با نظارت شهرداری بر مبنای طرح تفصیلی و طرح های مندرج در دستورالعمل های شهرداری ساخته شود.
وی، ضمن اظهار بی اطلاعی نسبت به خبر آغاز ساخت پلاسکو در 10 آذر گفت که آغاز عملیات ساختمانی به معنی ایجاد شرایط مساعد برای عملیات عمرانی است و چند مرحله از جمله درخواست نقشه، صدور نقشه و تعیین تیم کاری دارد.
نژادبهرام اظهار کرد: ساخت پلاسکو هنوز در مرحله توافق بین شهرداری و مالک است و عملیات عمرانی بعد از این انجام می شود.
وی با بیان اینکه مجوز نقشه ساختمان جدید هنوز صادر نشده ، تصریح کرد: یکی از جدی ترین خواسته های مالک، افزایش ارتفاع بود که در توافق اخیر مالک پذیرفت براساس قوانین شهرداری عمل شود و تعداد طبقات بر اساس ضوابط شهرداریباشد.
به گفته وی، بنابراین تمام تلاش بر این است که هر گونه توسعه در عرض انجام شود، نه در ارتفاع.
نژادبهرام تصریح کرد: سازمان میراث فرهنگی نیز هنوز درباره ساختمان جدید اعلام نظر نکرده اما شهرداری گفته باید نظر آنها را هم مدنظر داشته باشیم و شهرداری در این زمینه با میراث فرهنگی همراه است.
*پلاسکو در انتظار بسته حمایتی
احداث ساختمان جدید پلاسکو، تنها یکی از گره های کسبه است و مشکلات آنها به اینجا ختم نمی شود.
بهمن پارسال، چند روز بعد از حادثه، دولت یک بسته حمایتی تصویب کرد، اختصاص سه میلیارد ریال تسهیلات با سود 9 درصد، 2 میلیارد ریال تسهیلات وزارت تعاون با سود 4 درصد، استمهال وام های بانکی کسبه، بخشودگی مالیاتی و بیمه بیکاری مهمترین مفاد این بسته حمایتی بود.
عیسی پور نایب رئیس شورای پلاسکو در خصوص این مصوبات نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هیچکدام از بندهای این بسته حمایتی تا کنون محقق نشده و این مساله را در جلسه با رئیس کمیسیون عمران مجلس نیز اعلام کردیم.
وی مدعی شد که به جای تسهیلات با سود 9 درصد، صحبت بر سر تسهیلات 18 درصدی است این در حالیست که این نرخ سود هیچگونه امتیازی برای کسبه به شمار نمی آید و همه بانک ها چنین تسهیلاتی به متقاضیان می دهند که عملا به درد کار تولیدی نمی خورد.
به گفته عیسی پور، با مراجعه به بانک تجارت (بانک عامل) معلوم شده هنوز همین وام 18 درصدی هم ابلاغ نشده و بانک ضمانت توافق شده برای کسبه (معرفی ضامن جوازدار) را هم نپذیرفته است.
وی در ادامه ادعا کرد که از وام وزارت تعاون و کار و استمهال وام های قبلی کسبه و بخشودگی مالیات در سال 95 نیز با گذشت چندین ماه هنوز خبری نیست.
به گفته عیسی پور، در ماه های گذشته چهار نفر از کسبه به دلیل فشارهای روحی دچار عارضه قلبی شده و فوت کرده اند، تعدادی نیز به دلیل از دست دادن سرمایه، کار تولید پوشاک را رها کرده اند.
*سرانجام اهالی پلاسکو
آنطور که هیات های ویژه گزارش کرده اند: در حادثه پلاسکو همه مقصر بودند، بنیاد مستضعفان(مالک)، شهرداری، وزارت کار، سازمان آتش نشانی و شورای مدیریت ساختمان همه به نحوی در این حادثه سهم داشتند.
کسبه بلاتکلیف اما برای اینکه فریادرسی بیابند چاره ای جز تجمع نمی بینند و تا کنون چند تجمع برگزار کرده اند.
سالگرد حادثه پلاسکو نزدیک است. آیا سرنوشت پلاسکویی ها، تا یک ماه دیگر معلوم می شود؟