صنعت چاپ از نمونه فعالیت هایی محسوب می شود که نقش بسزایی را در دو عرصه اقتصادی و فرهنگی ایفاء می کند،اما ظهور و بروز برخی از چالش ها و موانع، رونق را از بازار مذکور سلب کرده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، صنعت چاپ از نمونه حوزه هایی به شمار می رود که فعالیت در آن، در دو قالب مکمل و مستقل، نمود پیدا میکند. کم نیستند کارشناسانی که از ظرفیت های بالقوه موجود در این صنعت به عنوان موتور محرکه ای برای درآمدزایی و اشتغال استفاده میکنند.
در ذیل این گزارش، تلاش می شود در گفت و گو با فعالان این عرصه، مشکلات و چالش ها، تهدیدات و فرصت های متنوع و متعدد اقتصادی و فرهنگی موجود در عرصه اشاره شده، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
مصطفی صانعی منفرد، یکی از فعالان صنعت چاپ در استان تهران،در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی ، با اشاره به تأثیرگذاری برجسته صنعت مذکور در پیشرفت و توسعه همه جانبه جامعه گفت: صنعت مذکور از مزایا و محاسن متعدد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در ابعاد گوناگون برخوردار است که حوزه های مالی، اشتغال، درآمد زایی، آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و...از نمونه های آن به شمار می رود.
وی افزود: در صورت برنامه ریزی مدون و اصولی، میتوان بخشی از جامعه بیکار و متقاضی اشتغال را به سمت و سوی این فعالیت خاص هدایت نمود و علاوه بر کسب درآمد، بهصورت مستقیم و غیر مستقیم در پیشرفت و پویایی جامعه نقش آفرینی کرد ، زیرا تقریباً تمامی کتب آموزشی، تحصیلی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و...به نوعی وابسته به صنعت چاپ و نشر است.
صانعی فرد گفت: با وجود چنین نقش نافذ و تأثیرگذاری، در طول سالیان اخیر، برخی از نارسایی ها و البته پدیده های نوظهور، صنعت مذکور را با رِخوَت، مشکلات و چالشهای متعددی مواجه ساخته است.
این فعال در صنعت چاپ گفت: یکی از مشکلات پیش روی این عرصه به رکود و کاهش قدرت خرید مردم باز میگردد که به تبع در چنین شرایطی میل مردم به کتاب و کتابخوانی کاهش یافته و بازخورد این عارضه در تنزل و افتِ محسوس فروش و عرضه کتاب، مجلات و جراید بروز پیدا میکند.
صانعی منفرد عنوان کرد: یکی از پایه های رونق صنعت چاپ به میزان ضریب تقاضا برای خرید و تهیه کتاب و محصولات فرهنگی مکتوب معطوف می شود و طبیعتاً در شرایطی که عرضه با کاهش مواجه می شود، ضریب و تیراژ چاپ نیز تضعیف خواهد شد.
این فعال در صنعت چاپ گفت: از سوی دیگر، ظهور فناوری های نوین دیجیتالی و نرم افزاری،گوشیهای اندروید،کتب مجازی، شبکه های اجتماعی همچون تلگرام و...مزید بر علت شده تا بخش قابل توجهی از جامعه نیازهای خود را در این عرصه از طریق تجیهزات نرم افزاری و سخت افزاری تأمین کرده و متأسفانه خود را بی نیاز از کتاب فرض نمایند.
وی افزود: یکی دیگر از معضلات صنعت چاپ، ریشه در فرسودگی تجهیزات دارد و علیرغم وجود برخی از دستگاهها و تجهیزات نوین، لذا بخش قابل توجهی از فعالان حوزه چاپ، سفارشات خود را بهواسطه دستگاههای قدیمی و مستهلک به انجام میرسانند که میطلبد در راستای بروزسازی این دستگاهها اقدام شود،که البته لازمه حصول این امر، ایجاد رونق در بازار و تقاضای هر چه بیشتر برای تهیه محصولات،کتب، مجلات، جراید و غیره است.
لزوم افزایش سرمایهگذاریها در صنعت چاپ
نصرت حافظی، یکی از فعالانِ سابقِ صنعت چاپ، در گفت وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی ، با اشاره به نقش تعیینکننده سرمایهگذاریهای بخش خصوصی در توسعه و پیشرفت صنعت اشاره شده، گفت: متأسفانه در این بخش، ضعیف عمل کرده ایم و در مقایسه ای با کشورهای پیشرفته و حتی متوسط دنیا عملکرد مناسبی نداشته ایم.
وی افزود: به عنوان نمومه در برخی از کشورهای اروپایی شهرک هایی منحصراً مرتبط با فعالیت چاپ تأسیس و راه اندازی می شود که به تبع یکی از پایه های راه اندازی چنین مجموعه های عظیمی، به مدیریت صحیح در جذب سرمایهگذاریها معطوف می شود.
وی افزود: قطعاً در صورت توسعه چنین شهرکهایی در کشور، علاوه بر اشتغالزایی مؤثر،فعالیت های مرتبط با این عرصه بهصورت تخصصی تر،حرفه ای تر و با دوام و قوام فزآینده تری عملیاتی خواهد شد.
حافظی عنوان کرد: بازبینی در قوانین اخذ مالیات از فعالان این عرصه در شرایطی که رکود سنگین بر اقتصادی کشور حاکم است، از دیگر ضروریاتی است که نباید به سادگی از آن گذشت، موضوعی که البته اخیراً مباحثی در خصوص احتمال باز بینی در ساز وکارهای اخذ مالیات از فعالان صنعت مذکور مطرح شده که در صورت تصویب مجلس شورای اسلامی،گامی ارزنده در راستای حمایت از اقشار و گرو های فعال در این بخش به شمار می رود.
بروکراسی پیچیده اداری در مسیر صادرات محصولات چاپی
عرفان خادمی، یکی دیگر از فعالان حوزه چاپ در گفت و گو باخبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی، با اشاره به لزوم تسهیل روند صادرات محصولات چاپی از کشور گفت: قطعاً هر آنچه ضریب صادرات محصولات چاپی ارتقاء یابد، شاهد حصول رونق هر چه بیشتری در این عرصه خواهیم بود، زیرا یکی از مشکلات عدیده فعالان این حوزه به رکود و عدم رونق کافی در بازار معطوف می شود، پدیده ای که با صادرات مطلوب می توان بخشی از کاستی ها و کمبودهای مرتبط با این بخش را پوشش داد.
وی افزود:گاهی برخی از قوانین دست و پاگیر و پیچیدگی های اداری آنچنان عرصه را برای فعالان این حوزه تنگ و محدود می سازد که توان تحمل این روند فرسایشی برای بسیاری از فعالان این طیف، میسَر نیست.
خادمی گفت: در طول سالیان اخیر،کشور چین و ترکیه،گامهای مثبت و سازنده ای را در راستای حمایت از چنین گروههایی در داخل کشورشان عملیاتی ساخته اند و در صورت عدم باز بینی در قوانین، بعید نیست نفوذ کشورهای فوق در این حوزه فعالیتی ، تشدید شود.
وی در خاتمه یادآور شد: چاپ قرآن و نهجه البلاغه و صادرات آن به کشور ایران از نمونه مصادیق این تهدید به شمار می رود، پدیده ای که بسیاری از مراکز چاپ فعال در ایران، قادر به انجام آن هستند، اما از فرصت های موجود در این بخش،کشور چین مُتِنَفِع می شود.