اعتماد نوشت:درست ٥ ماه بعد از حادثه ساختمان پلاسکو، اگرچه ساکنان برج فروریخته با وعدههایی که مسوولان در آن روزهای بحرانی دریافت کرده بودند، امیدوار به ادامه کار خود با کمک دولت شدند، اما حالا آنها میگویند که وعدهها عملی نشده است.
كسبه پلاسكو اين روزها به جمع معترضان سيستم بانكي پيوستهاند. آنها ميگويند كه بانكها از دادن تسهيلاتي كه دولت وعده آن را داده، خودداري ميكنند. اتفاقي كه شايد در شرايطي كه بانكها امروز دچار آن هستند، چندان دور از ذهن نيست. بانكها چندسالي است كه گرفتار داراييهاي سمي و بدهيهاي معوق هستند كه اين امر سبب شده تا منابع بانكها قفل شود. نه توليدكنندهها ميتوانند راحت تسهيلات بگيرند و نه تكاليفي كه به دليل حوادث غيرمترقبه رخ ميدهد، را ميتوانند پوشش دهند.
آخرين روز ماه اول زمستان سال گذشته، حادثه آتشسوزي و ريزش ساختمان پلاسكو تهران، مردم را در غم و اندوه فرو برد. حادثهاي كه قديميترين ساختمان بلند مرتبه تهران فرو ريخت و بسياري از آتشنشانان زير آوار ماندند تا روزهاي پاياني سال اين حادثه اوقات را بر مردم تلخ كند و دولت نيز دو روز عزاي عمومي اعلام كرد.
كشورهاي بسياري با مردم و دولت ايران ابراز همدردي كردند. اين حادثه به اندازهاي نابهنگام بود كه دولت براي كمك به حادثهديدگان اين سانحه وارد عمل شد. حتي يكي از مجتمعهاي تجاري تهران هم در اختيار مالكان اين مجتمع قرار گرفت تا موقتا امرار معاش كنند. اما حالا با گذشت حدود پنج ماه از اين حادثه نه خبري از عاملان اين حادثه مطرح ميشود و نه كسبه و توليدكنندگان پوشاك ساكن پلاسكو آن طور كه مطلوب آنها بود، توانستهاند بخشي از مشكلات خود را حل كنند.
در روزهاي اوليه بعد از فرو ريختن پلاسكو وعدههاي بسياري داده شد كه انجام آنها ميتوانست تسلي خاطر كساني باشد كه بخش مهم داراييشان را از دست داده بودند. به بازماندگان اين ساختمان گفته شده بود كه تسهيلات بانكي با سود ٩ درصدي از طريق بانكها در اختيار آنها قرار خواهد گرفت، حال آنكه با گذشت پنج ماه كسبه اين ساختمان كه در هفته گذشته چهار تجمع اعتراضي برپاكردهاند، ميگويند دست شان خالي است و بانكها براي دادن اين تسهيلات سنگاندازي ميكنند. حتي علي ربيعي، وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي آن روزها گفته بود كه تمهيداتي براي پرداخت بيمه بيكاري به كارگراني كه به دليل ريزش ساختمان پلاسكو بيكار شدهاند ديده شده است.
او گفته بود كه بانك رفاه به كساني كه كارگران بيكار شده در حادثه پلاسكو را بهكار بگيرند وام با سود فوقالعاده كم ميدهد. همچنين صندوق كارآفريني اميد به واحدهاي آسيب ديده وام خواهد داد. ربيعي همچنين اطمينان داده بود كه همه هزينههاي درمان آتشنشانان آسيبديده را بر عهده ميگيرد. اما حالا بعد از گذشت نزديك به ٥ ماه، هنوز خبري از پرداخت بيمه بيكاري به كارگران پلاسكو منتشر نشده و وام كم بهره اعم از چهار درصد و ٩ درصد هم تنها در حد حرف باقي مانده است. به نظر ميرسد بانكهاي كشور كه مشكلات بسياري دارند همچنان توان پرداخت تسهيلات كم بهره را ندارند و دولت نيز فعلا راهكار ديگري براي اين وضعيت اعلام نكرده است. آن طور كه برخي از توليدكنندگان سابق پلاسكو ميگويند برخي از بانكها به آنها گفتهاند هيچ دليلي براي تبعيت از بانك مركزي وجود ندارد و آنها توان اينكه خواستهاي آنها را عملي كنند، ندارند!
از وام ٩ درصدي هيچ خبري نيست
مجتبي دروديان، رييس اتحاديه پيراهندوزان هم اخيرا گفته است كه طي روزهاي اخير كسبه پلاسكو مقابل شهرداري منطقه، بنياد مستضعفان و دادستاني جمع شده و اعتراض خود را نسبت به وضعيت موجود اعلام كردهاند، چراكه هنوز تكليف ساخت ساختمان جديد مشخص نيست و همچنين حتي يك نفر از كسبه پلاسكو هم موفق به دريافت وام از سوي بانكهاي مختلف نشدهاند.
آنطور كه دروديان گفته طي ماههاي گذشته بسياري از وعدههاي كوچكي كه به پلاسكونشينان داده شده بود عملياتي نشده است و اكنون كسبه نگران هستند كه در آينده نيز وعدههاي مهمتري مانند ساخت مجدد اين مركز عملياتي نشود. كسبه ميگويند كه براي گرفتن وامي كه دولت وعده داده، بانكها از آنها اجارهنامه خواستهاند، اين درحالي است كه با توجه به اينكه برخي كسبه هنوز در حال جابهجايي هستند و بانك پارسيان تاكنون به هيچ يك از آنها اجاره نامهاي ارايه نكرده عملا امكاني براي دريافت وام وجود ندارد. از سوي ديگر در مورد سود وامهاي بانكي در گذشته اينگونه اعلام شده بود كه وامها سود ۹درصدي خواهند داشت اما اكنون اين رقم به ۱۸ درصد رسيده است.
نام بانك پارسيان اين روزها در كنار بانكهايي كه قرار است در طرح جديد ادغام بانكها قرار بگيرد، بيش از همه بانكها به گوش ميرسد. صورتهاي مالي اين بانك كه طرف حساب شركتهاي بزرگ توليدكننده كشور از جمله ايران خودرو هم هست، نشان ميدهد كه وضعيت خوبي به لحاظ سپردههاي قانوني نزد بانك مركزي هم ندارد.اين وضعيت براي ساير بانكهايي كه كسبه پلاسكو به آنها مراجعه كردهاند، هم البته ديده ميشود.
استمهال بدهيها، شايد وقتي ديگر
پلاسكو به جز فروشندههاي پوشاك، توليدكنندههاي اين صنف را هم در خود جاي داده بود. توليدكنندههايي كه پخش پوشاك كشور را هدايت ميكردند و مهمترين قطب توليد پوشاك در كشور بود. اما آنطور كه دروديان رييس اتحاديه پيراهندوزان گفته است، با آنكه قرار بود مهلتي دو ساله براي پرداخت بدهي معوق بانكي واحدها در نظر گرفته شود هماكنون برخي بانكها مانند بانك مهر اقتصاد اينگونه اعلام ميكنند كه حتي از قوانين بانك مركزي تبعيت نميكنند. ساير بانكها نيز براي مهلت در نظر گرفته شده سود در نظر ميگيرند. طي روزهاي گذشته كسبه پلاسكو در چهار محل مختلف جمع شده و اعتراض خود را اعلام كردهاند.
در نخستين روز معترضان به شهرداري منطقه ١٢ مراجعه كرده و در روز دوم راهي بنياد مستضعفان شدهاند. پس از آن در مقابل دادستاني جمع شده و هفته گذشته هم در محل ساختمان فروريخته پلاسكو دورهم گرد آمدند. بخشي از اعتراضات اين كسبه به اظهارات اخير معاون بنياد مستضعفان باز ميگردد كه اينگونه مطرح كرده كه «اگرچه بحث مالكيت در پلاسكو عيان است اما بحث مربوط به صاحبان سرقفلي پلاسكو را مراجع قضايي مشخص خواهند كرد و هرچه مراجع قضايي و قانون تعيين كند بنياد مستضعفان براساس آن وارد عمل خواهد شد.»