روزنامه اعتماد در گزارشی از وضعیت مردم گرمازده سیستان و بلوچستان نوشت: زمستان سال گذشته باران خوبی در بلوچستان بارید و مردم و کشاورزان خوشحال بودند که سال پرآب و پرمحصولی در پیش است. اما نمیدانستند تابستان نشده از آسمان آتش هم میبارد.
در گزیده ای از این گزارش می خوانیم: نزدیک به دو هفته است که گرمای بیسابقه در استان سیستان و بلوچستان به خصوص در مناطق جنوبی، مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد کرده است و بنا به پیشبینیهای هواشناسی در روزهای اواخر این هفته و همچنین اواسط هفته آینده دما و گرد و غبار در این استان افزایش خواهد یافت. مردم بلوچستان همیشه به گرما عادت داشتند اما این گرما از جنس دیگری بود. دمای بالای ٥٠ درجه در بسیاری از شهرها قابل تحمل نبود و عدهای از مردم را راهی بیمارستان کرد. در خبرها آمد چوپانی در اطراف شهرستان چابهار در اثر گرمازدگی جان خود را از دست داد. مطالبات و اعتراضات مردم از شرایط سخت و کمبودهایی که در حوزه آب و برق وجود داشت و نیز درخواست استاندار سیستانوبلوچستان، وزیر نیرو را به شهرهای جنوبی استان کشاند و چیتچیان ماموریت یافت تا هرچه سریعتر به مشکلات آب و برق مردم رسیدگی کند. او در این سفر قول داد که در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت کاهش تعرفه برق شهرهای جنوب استان حل شود و به مسائل مربوط به مشکلات آب و برق مردم رسیدگی شود. با وجود این گرما هیچ کدام از ادارات دولتی در جنوب استان سیستان و بلوچستان تعطیل نشد و مشکلات به وجود آمده در حوزه برق، نارضایتی گسترده مردم را درپی داشت. قطعی مکرر برق و افت شدید ولتاژ، مردم روزهداری را که باید در این آتشباران به سر کار هم میرفتند کلافه کرده بود. به جز شهرستان چابهار، هیچکدام از شهرهای جنوبی استان از کاهش تعرفه برق مناطق گرمسیری استفاده نمیکنند.
** مسوولان هنوز تشنگی مردم را باور نکردهاند
این روزها با وجود این گرمای طاقتفرسا مشکلات تاریخی آبرسانی به شهرها و روستاهای سیستانوبلوچستان نیز بیشتر به چشم میآید. وضعیت آبرسانی به شهرهای منطقه بلوچستان بسیار نامطلوبتر از برقرسانی است. به عنوان مثال از مجموع ٧٥٠ روستای سرباز تنها ٣٥ درصد دارای شبکه آبرسانی هستند و بقیه با تانکر سیار آبرسانی میشوند. وضعیت آب در چابهار، شهری که دولت تدبیر و امید، چند پروژه مهم ملی را در آن کلید زد نیز مناسب نیست.
به گفته معین سعیدی، رییس شورای شهرستان چابهار کمآبی در این شهرستان تبدیل به یک بحران فراگیر شده است. در حالی که شاخص دسترسی به آب سالم در زابل ٨٩ درصد و در خاش ٧٠ درصد است این شاخص در چابهار تنها ٢١ درصد است و به ٧٩ درصد از مردم چابهار از طریق تانکر آبرسانی میشود. سعیدی میگوید: «در حوضه آبرسانی شهری نیز سهمیهبندی شرمآوری وجود دارد. در بسیاری از مناطق این شهر هفتهای یک بار آب وصل میشود و مردم این آب را در تانکر یا آب انبار ذخیره میکنند و ماههاست در برخی مناطق شهر خبری از همین آب سهمیهبندی هم نیست. در حوزه روستاها نیز دسترسی به آب لولهکشی وجود ندارد، در روستایی ساحلی مانند بریس با ٦٠٠٠ نفر جمعیت هنوز یک متر لولهگذاری انجام نشده است و به روستاهای چابهار در این هوای گرم با تانکر و سهمیه روزانه ١٥ لیتر آبرسانی میشود. آبی که مردم ناچارند هم برای بهداشت، هم پخت و پز و شست وشو و حتی سیراب کردن احشامشان استفاده کنند.»
محصولات گرمسیری قربانی گرما شدند
در این روزهای بحرانی هوا، پیشینه دمای شهرستان چابهار که با توجه به شرجی بودن هوا، بالاتر از ٣٦ درجه ثبت نمیشد به ٤٤ درجه رسید. بیشترین دمایی که تاکنون در ایستگاههای هواشناسی چابهار ثبت شده بود. در برخی دیگر از شهرهای استان نیز رکورد دمای ایستگاههای هواشناسی شکسته شد. بنا به اعلام علوم پزشکی زاهدان آمار مراجعان بر اثر گرمازدگی ٣٥ نفر بوده است. دام و طیور تلف شدند، نخلهای مقاوم هم آتش گرفتند و حتی گرما به میوههای گرمسیری هم رحم نکرد و محصولات باغات انبه از بین رفتند.
روز دوشنبه خبر آتشسوزی گسترده نخلستانهای شهر اسپکه منتشر شد، آتشی ناشی از گرمای شدید که خسارات زیادی را به مردم این منطقه وارد کرد. اما این تنها خبر آتشسوزی در نخلستانهای سرسبز بلوچستان نبود، هفته گذشته ١١٢ نخل خرما، درخت زیتون و انبه و بیش از دو هزار هکتار از اراضی کشاورزی در منطقه بگان قصرقند گرفتار حریق ناشی از گرما شد. گرمای بالای ٥٠ درجه در این شهرستان علاوه بر وارد کردن خسارت در بخش کشاورزی، سبب سوختگی لوازم خانگی نظیر کولر گازی و یخچال شده است. محمد بلوچزهی، بخشدار مرکزی نیکشهر وضعیت روستاییان نیکشهر را در این گرما بغرنج خوانده است و میگوید: «عدم دسترسی روستاییان به امکانات و آب لولهکشی، شرایط زیستن را دشوار کرده است. افزایش درجه هوا علاوه بر ازکار انداختن وسایل برقی، بسیاری از محصولات گرمسیری از جمله، انبه، مرکبات، خرما و سبزیجات را از بین برده است و موجب از بین رفتن درختان مو شده است. اما آنچه در این چند روز مرهمی بر دردهای مردم بود، پیگیریهای آقای هاشمی، استاندار و مکاتبه ایشان با رییسجمهور بود که نتیجه آن سفر وزیر نیرو به استان بود.
ایشان از نزدیک مشکلات مردم را دیدند و اولویتبندی کردند.»به گفته استاندار سیستانوبلوچستان جمعبندی نهایی سفر وزیر به سیستان- و بلوچستان به روز سهشنبه موکول شده است تا به خواستههای مردم در خصوص مشکلات آب و برق در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت رسیدگی شود.
** هوا گرمتر میشود
مدیرکل پیشبینی و هشدار سازمان هواشناسی از افزایش تدریجی دما در اغلب نقاط کشور تا پایان این هفته خبر داد. احد وظیفه درباره آخرین وضعیت آبوهوایی کشور در روزهای آتی گفت: براساس نقشههای پیشیابی هواشناسی طی سه روز آینده در غالب مناطق کشور آسمانی صاف و آفتابی پیشبینی میشود.
*منبع: روزنامه اعتماد، 1396.3.16