اگر اعتبار بانک مرکزی نبود، بعید بود که کسی گزارش اخیر بانک مرکزی درباره رشد اقتصادی کشور در 6 ماه اول سال جاری را باور کند.
در سرمقاله روزنامه «اعتماد» که روز سه شنبه منتشر شد؛ آمده است: یک دلیل آن انتظارات بحق جامعه است از اقتصادی که در دو سال آخر دولت سابق سقوط آزاد را تجربه کرد و سالها طول خواهد کشید که رشد اقتصادی حتی بالا بتواند پاسخگوی نیازها و انتظارات مردم باشد.
ولی خوشبختانه دو نهاد اصلی تولید آمار و اطلاعات، یعنی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، هر دو اعتبار خود را همچنان حفظ کردهاند و حتی در دولت گذشته حاضر نشدند دادههای جعلی و ساختگی را به خورد مردم و جامعه دهند به همین دلیل گزارش آنها پذیرفته میشود.
زیرا در همان زمان که رییس دولت پیشین به غلط ادعا میکرد که سالانه یک میلیون و ششصد هزار شغل ایجاد کرده است، گزارشها و دادههای مرکز آمار نشان میداد که افزایش اشتغال در حد صفر است.
در همان زمانی که آن دولت مدعی رشد اقتصادی و رفاه عمومی بود، بانک مرکزی گزارش میداد که رشد اقتصادی منفی 8.6 درصد است. در همان زمانی که کارگزاران دولت سابق مدعی ثبات قیمتها بودند، بانک مرکزی و مرکز آمار هر دو گزارش میدادند که تورم به حدود 40 درصد رسیده است. در هر حال باید از کارشناسانی که زیر بار فشارهای دولت پیش برای ارایه دادههای مطلوب آنان نرفتند و خود را مقید به بیان حقیقت دانستند تشکر کرد. همان افراد و نهادها اکنون گزارش کردهاند که در 6 ماه اول سال جاری رشد اقتصادی به 4.7درصد رسیده است و این خبر بسیار خوبی است. پیش از این نیز گزارش رشد اقتصادی در سه ماهه بهار سال 95 نیز 4.5 درصد اعلام شده بود که در تابستان به 2.9 رسید، و سرجمع 4.7 درصد شده است و امیدواریم تا پایان سال و نیز سالهای آینده این روند ادامه پیدا کند.
جزییات بیشتری از گزارش اخیر، هنوز اعلان نشده است و طبعا در روزهای آینده منتشر خواهد شد. بهطور قطع بخشی از این رشد ناشی از بهبود در تولید و صادرات نفت است. همچنان که در فصل بهار نیز سهم نفت در افزایش تولید ناخالص داخلی بالا بود. ولی آنچه مشاهده میشود این است که به مرور زمان سایر بخشها به ویژه خدمات و صنعت نیز در حال خروج از رکود هستند و این نقطه امیدبخش اقتصاد ایران است.
ولی مهمترین نکته در روند مثبت اقتصادی فعلی که در 15 سال اخیر کمسابقه بوده، تحقق رشد در کنار تورم پایین و کاهش تورم است. اگر پیگیر اخبار و تحلیلهای اقتصادی باشید حتما اطلاع دارید که در سه سال گذشته فشار زیادی به دولت وارد میشد تا سیاست پولی خود را به نحوی اجرا کند که نسبت به تورم حساسیتزدایی کند و بهجایش رونق و رشد اقتصادی را ملاک قرار دهد.
در همان زمان عدهای معتقد بودند که با تورم بالا میتوان رشد اقتصادی به دست آورد ولی این رشد پایدار نخواهد بود و مشکلزاست، همچنان که تجربه 3 دهه گذشته این را ثابت کرده است. لذا دولت در برابر این فشار مقاومت کرد و تورم را روز به روز کاهش داد.
بهطوری که نرخ تورم در سال جاری به احتمال فراوان تکرقمی خواهد شد و در ماههای گذشته نیز تکرقمی بوده است. این دستاورد رشد اقتصادی جدید در کنار این نرخ تورم به نسبت پایین و در عین حال خالی بودن خزانه دولت از درآمدهای ارزی افسانهای، اهمیت بسیاری دارد و نشان میدهد که در حال ورود به مرحلهای از رشد اقتصادی پایدار هستیم.
از این دادهها چه نتیجهای میگیریم؟ این وضع محصول چیست؟ در درجه اول این دستاورد محصول ثبات و عقلانیت در سیاستگذاری کلان اقتصاد است. بازگشت ثبات به اقتصاد و استفاده از عقلانیت در برنامهریزی اقتصادی دو رکن مهم و موثر در افزایش تولید ناخالص داخلی است. ولی این ثبات محصول رسیدن به توافق برجام نیز هست.
آنان که از روی عناد و کینهورزی با برجام مخالفت میکنند، خوب است به این مساله توجه کنند که سیر کردن شکم مردم و ایجاد اشتغال با دادن شعارهای پرطمطراق و تندروی ممکن نیست. رشد اقتصادی در دولت مطلوب شما با در اختیار داشتن درآمدهای افسانهای نفت هیچگاه به اندازه رشد اقتصادی در فصل گذشته ایران نبوده است. این واقعیت یک بار دیگر نشان داد که پول نفت و ارز بیزبان نیست که مشکل اقتصاد کشور را حل میکند، قدری عقلانیت و مسوولیتپذیری حلال مشکلات است.
*منبع: روزنامه اعتماد، 1395.9.30