بانکداری ایرانی –تازهترین آمار منتشر شده از ارائه تسهیلات به بخش تولید نشان میدهد در شرایطی که اوضاع واحدهای تولیدی روز به روز بدتر میشود و دولت تلاش جدی برای خروج از رکود این واحدها دارد، میزان تسهیلات بانکی ارائه شده به این واحدها کاهش هم یافته است.
پس از آنکه در دولتهای نهم و دهم درآمدهای فراوان نفتی به جای بخشهای مولد و تولیدی به بخشهای غیرمولد راه یافت، صنایع کشور به یکی از آسیبپذیرترین بخشهای کشور تبدیل شدند.
کاهش قیمت نفت، کاهش حجم نقدینگی در کشور و اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران سبب شد در سالهای اخیر اوضاع صنعت کشور روز به روز اسفبارتر شود و بسیاری از این واحدهای تولیدی با کاهش ظرفیت تولید، مشکل نقدینگی و سرمایه در گردش روبرو شوند.
اما این مشکل به همین جا ختم نشد و با کاهش حجم نقدینگی عمومی و قدرت خرید مردم، میزان فروش تولیدات داخلی نیز کاهش یافت تا صنایع علاوه بر مشکلات مالی برای تولید، رکود را هم تجربه کنند.
افزایش تورم و رکود به صورت همزمان سبب شد صنایع در بدترین وضعیت قرار گیرند و بسیاری از واحدهای تولیدی یا مجبور به استفاده حداقلی از ظرفیت خود شوند یا اینکه فعالیت خود را متوقف و کارخانه را تعطیل کنند.
در این میان علاوه بر تمهیداتی که باید برای تحریک بخش تقاضا اندیشیده شود، تزریق نقدینگی به واحدهای تولیدی برای تحقیق و توسعه، گسترش تولید و ... از مهمترین مواردی است که میتواند باعث بقای صنایع شود اما همواره گفته میشود که بانکها منابع کافی برای پوشش همه صنایعی که نیاز به نقدینگی دارند، ندارد.
در همین راستا، آخرین آمار بانک مرکزی از تسهیلات ارائه شده به بخشهای مختلف کشور نشان میدهد که سهم بخش صنعت و معدن از تسهیلات بانکی در هشت ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته هفت دهم درصد کاهش داشته است.
این در حالی است که میزان کل تسهیلات پرداختی به بخشهای مختلف در این مدت نسبت به هشت ماهه سال قبل با افزایش 6.3 درصدی همراه بوده است.
آنطور که بانک مرکزی اعلام کرده است میزان تسهیلات اعطایی بانکها تا پایان آبانماه 12.9 هزار میلیارد تومان نسبت به هشت ماهه اول سال گذشته رشد دارد و رقم این تسهیلات به 219 هزار میلیارد تومان میرسد.
آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است کهدر بین تسهیلات پرداختی به بخشهای اقتصادی سهم بخش صنعت و معدن 29.2 درصد و معادل 64.2 هزار میلیارد تومان از کل بوده است و البته نکته قابل توجه در این زمینه کاهش مستمر سهم صنعت و معدن از تسهیلات از ابتدای سال جاری تاکنون است.
از بین کل تسهیلات ارائه شده به بخش صنعت و معدن که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 440 میلیارد تومان کاهش داشته است، 82.6 درصد مربوط به تامین سرمایه در گردش است که این امر نکته مثبتی در تسهیلات دهی بانکها به حساب میرود.
بر اساس این گزارش، سهم تسهیلات پرداختی بابت تامین سرمایه در گردش در بخش صنعت و معدن 53.1 هزار میلیارد تومان و حدود 38.2 درصد از کل تسهیلات پرداختی به کل بخش های اقتصادی در این حوزه بوده است.
کاهش سهم صنعت و معدن از تسهیلات بانکی در حالی اتفاق میافتد که در روزهای گذشته، ولی الله سیف، رییس کل بانک مرکزی بر همکاری بیشتر بانکها با واحدهای تولیدی برای ارائه تسهیلات تاکید کرده بود.
بانک مرکزی اخیرا نیز طرحهایی را برای تحریک تقاضا و بهبود وضعیت فروش برخی کالاها ایجاد کرده است که تاکنون تنها یک طرح از آنها که مربوط به خودرو بوده به مرحله اجرا درآمده است.
به هر حال با توجه به مشکلات بسیار زیاد واحدهای تولیدی در بخش تامین مالی، بانکها باید حمایت بیشتر از بخش صنعت و معدن داشته باشد، با توجه به اینکه دولت یکی از اهداف خود را رسیدن به رشد اقتصادی پنج درصدی در سال آینده عنوان کرده است، بنابراین با این حجم از تسهیلات دهی به واحدهای تولیدی و رکود بازار نمیتوان انتظار داشت که کشور در سال آینده به رشد اقتصادی پنج درصدی برسد.
ناگفته نماند که رشد اقتصادی بخش صنعت و معدن که همواره مهمترین نقش را در افزایش رشد اقتصادی ایفا کرده است در شش ماهه نخست سال جاری بار دیگر منفی شد و این در حالی است که به گفته مرکز آمار رشد اقتصادی کشور در حدود یک درصد است.
ایسنا نوشت در ابتدای سال جاری نیز وزیر صنعت، معدن و تجارت ابراز امیدواری کرده بود که سهم صنعت و معدن از تسهیلات بانکی به 40 درصد در سال جاری افزایش یابد.a