بر اساس اعلام کارشناسان سازمان ملل متحد در امور حمل‌ونقل بین‌المللی از مجموع ۳ کریدور حمل‌ونقل جهانی، ۲ کریدور از ایران می‌گذرد. در این میان بندر چابهار در منتهی‌الیه جنوب شرق ایران نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی- غربی مراودات تجاری جهان است.
بانکداری ایرانی ـ سرویس گردشگری و مناطق آزاد: چابهار، پل تجاری ایران و چین و هند این گذرگاه تجارت جهانی از دروازه ابریشم در چین آغازشده و قلب اقتصاد آن کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به پهنه آسیای جنوب شرقی می‌پیوندد. همین است که چابهار یکی از چهارراه‌های کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می‌شود؛ چهارراهی که ۲ کریدور دیگر یعنی ۲ شاخه راه‌آهن سریع‌السیر بین‌المللی ابریشم را به جنوب پیوند می‌دهد.
در این میان مناطق آزاد نیز به عنوان پنجره‌ای برای همگامی و پیوند با اقتصاد کشورها و اقتصاد جهانی، ایجاد رشد و تحول صادرات و بهره‌مندی از سرمایه‌های داخلی و خارجی و همچنین دستیابی به اهداف مهم در زمینه تکمیل و بهره‌برداری از اسکله‌های چابهار با نقش و جایگاه فرامنطقه‌ای و فراملی است که این تاسیسات بدون در نظرگرفتن راه خروج، بی‌معنی بوده و نمی‌توان از آنچه سرمایه‌گذاری می‌شود، بهره‌برداری قابل‌توجهی کرد. به همین علت براساس مطالعات؛ ترانزیت محور شرق برای برون‌رفت چابهار از بن بست اقتصادی مورد توجه قرار گرفت.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سیستان و بلوچستان بندر چابهار در منتهی‌الیه جنوب شرقی کشور و به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران در سواحل دریای عمان همواره در موقعیت بالقوه رشد و توسعه قراردارد. موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد چابهار به عنوان نزدیک‌ترین بندر به اقیانوس هند در مسیرهای منتهی به کشورهای آسیای میانه، افغانستان و جنوب شرقی اروپا اهمیت این بندر را در معادلات بین‌المللی و حمل‌ونقل جهانی به‌ویژه کریدورهای محور شرق و شمال – جنوب دوچندان کرده است.
نادر میرشکار می‌افزاید: بندر چابهار به سرعت در حال تغییر و توسعه برای پذیرش کالا ونقش آفرینی در ترانزیت کالا به کشورهای شرق و شمال شرق ایران است. احداث اسکله برای پذیرش کشتی‌هایی با ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزارتن و توسعه منطقه آزاد چابهار برای رونق بخشیدن به تجارت منطقه‌ای شرایط بسیار مناسبی را برای کشورهایی نظیر افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان، ازبکستان و حتی غرب پاکستان فراهم می‌کند تا در یک همکاری منطقه‌ای و حتی سرمایه‌گذاری مشترک بتواند منافع مشترکی را برای توسعه اقتصادی آنان به ارمغان آورد.
در حقیقت چابهار نزدیک‌ترین مسیر به کشورهای آسیای میانه برای ترانزیت محسوب می‌شود.
در این منطقه تاسیسات بندری مناسبی ازجمله اسکله شهید بهشتی و شهید کلانتری وجود دارد که با اقدامات جدید انجام شده ظرفیت پهلودهی هر ۲ اسکله درحال افزایش است. میرشکار می‌افزاید: بندر چابهار یکی از محورهای اصلی کریدور شمال- جنوب است که در صورت بهره‌برداری صحیح می‌تواند در کسب درآمدهای ارزی برای کشور نقش چشمگیری داشته باشد. منطقه آزاد چابهار به دلیل قرار داشتن در مسیر این کریدور که نزدیک‌ترین مسیر به اقیانوس هند است، می‌تواند مورد توجه سرمایه‌گذاران کشورها به عنوان پل ارتباطی بین آسیا و اروپا قرار گیرد.
براساس اعلام کارشناسان سازمان ملل متحد در امور حمل‌ونقل بین‌المللی از مجموع ۳ کریدور حمل‌ونقل جهانی ۲ کریدور از ایران می‌گذرد. در این میان بندر چابهار در منتهی‌الیه جنوب شرق ایران نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی- غربی مراودات تجاری جهان است. این گذرگاه تجارت جهانی از دروازه ابریشم در چین آغازشده و قلب اقتصاد آن کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به پهنه آسیای جنوب شرقی می‌پیوندد. این مسیر اقتصادی تجاری پس از آن به هند رسیده و به بزرگترین محور شرقی – غربی آن کشور پهناور تبدیل می‌شود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان معتقد است: از بعد دیگر این بندر نقطه اتصال کشورهای عضو اکو و آ سه آن با دیگر کشورهای جهان است و موقعیت ویژه و منحصر به فرد آن موجب شده تا چابهار را پل ترانزیت و صادرات کالا و انرژی بنامند. بر این اساس چابهار یکی از چهارراه‌های کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می‌شود چهارراهی که ۲ کریدور دیگر یعنی ۲ شاخه راه‌آهن بین‌المللی ابریشم را به جنوب پیوند می‌دهد. همچنین گفتنی است که چابهار حتی نسبت به سایر نقاط بندری ایران دارای مزیت است به‌طوری که در مقایسه بین ۲ مسیر بندرعباس و چابهار کشتی‌ها حدود ۱۶ تا ۱۷ ساعت زودتر به چابهار می‌رسند، در نتیجه هزینه حمل بار ارزان‌تر تمام می‌شود. از سایر مزیت‌های تجاری و ترانزیتی منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار می‌توان به موقعیت مناسب به دلیل قرارگرفتن در کنارآبراه‌های بین‌المللی به عنوان مهم‌ترین بندر ایران خارج از خلیج‌فارس، قابلیت پهلوگیری کشتی‌های بزرگ در اسکله‌های موجود و طرح توسعه ظرفیت‌های بندری اشاره کرد.
میرشکار می‌گوید: همچنین وجود راه‌آهن کرمان – زاهدان و ارتباط استان به راه‌آهن سراسری که شبه قاره هند را به اروپا مرتبط کرده و ایجاد راه‌آهن چابهار – زابل – مشهد نیز از پروژه‌های مرتبط با توسعه ترانزیت کالا به افغانستان و آسیای میانه محسوب می‌شود که در راستای توسعه زیرساخت‌های بندر و افزایش میزان تخلیه و بارگیری از این بنادر در حال انجام است. در این راستا اتصال بندر چابهار به راه‌آهن سراسری و احداث جاده ترانزیتی چابهار ـ میلک و افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری اسکله شهید بهشتی از ۲/۵ به ۶ میلیون تن از طرح‌های بسیار مهم در زمینه توسعه ترانزیت از طریق چابهار به آسیای میانه و افغانستان به شمار می‌روند. مطالعات راهبردی منطقه آزاد چابهار نشان می‌دهد که غرب افغانستان و جنوب آسیای میانه و سمت شرقی ایران محدوده حوزه نفوذ بنادر چابهار براساس کمترین هزینه حمل و کوتاه‌ترین مسیر به شمار می‌رود که در صورت بهسازی تا مناطق مرکزی افغانستان ادامه خواهد یافت.
او تاکید می‌کند: در آینده‌ای نزدیک چابهار قابلیت پهلوگیری کشتی‌های پهن پیکر را پیدا خواهد کرد و بر اساس اعلام اداره کل بنادر و دریانوردی استان کشتی ۸۰هزار تنی به زودی در اسکله پهلو خواهد گرفت و ظرفیت تخلیه و بارگیری از این بنادر به ۸میلیون تن افزایش خواهد یافت و توسعه بنادر استان با توجه به اینکه استان، استان مستعد معدنی است، می‌تواند نقش تاثیرگذاری را نیز در صادرات مواد معدنی فرآوری شده داشته باشد و با توجه به اینکه منطقه آزاد سیستان نیز به تصویب رسیده می‌تواند به عنوان مکمل منطقه آزاد چابهار و بنادر استان باشد تا کالاهای ترانزیتی به راحتی به کشور افغانستان و محصولات تولیدی این منطقه نیز به سایر نقاط جهان صادر شود.
وی می‌گوید: البته با افزایش میزان تخلیه و بارگیری و توسعه بنادر استان نیاز به زیرساخت‌های دیگری که بتواند مکمل بنادر استان باشد نیز احساس می‌شود که عبارتند از ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار اتصال چابهار به شبکه گاز سراسری که به زودی تحقق می‌یابد، ایجاد صنایع بزرگ ازجمله پتروشیمی که هاب اول پتروشیمی کلنگ‌زنی شده و عملیات احداث به سرعت در حال انجام است و صنایع فولاد که با توجه به شرایط منطقه در استان و در چابهار در حال احداث است.
چندی پیش استاندار سیستان و بلوچستان با توجه به مزیت‌های تجاری که برای این منطقه از کشور در پی فضای ایجاد شده پس از مذاکرات هسته‌ای ایجاد می‌شود، اعلام کرد: شرایط برای ورود سرمایه‌گذار به این استان باید هموار شود. علی‌اوسط هاشمی افزود: مانع‌تراشی به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست. استان سیستان و بلوچستان به سبب قابلیت‌ها و توانایی‌های بالای خود هیچ محدودیتی برای سرمایه‌گذاری ندارد و مسئولان استان از سرمایه‌گذاران خارجی که تمایل به سرمایه‌گذاری در استان داشته باشند، استقبال می‌کنند.
استاندار سیستان‌وبلوچستان با اشاره به اهمیت ژئوپلتیک و استراتژیک این منطقه اظهار کرد: شرکت‌های خارجی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری می‌توانند با توجه به اهمیت منطقه و فرصت‌های ایجادشده توسط دولت، شراکت پایداری در منطقه ایجاد کنند.
علی‌اوسط هاشمی معتقد است: مدیران با توجه به اهمیت سرمایه‌گذاری باید آمادگی لازم برای پاسخگویی به مراجعه سرمایه‌گذاران را ظرف مدت ۱۰ تا ۱۵ روز از زمان مراجعه آنان داشته باشند؛ باید از هرگونه سرمایه‌گذاری در منطقه استقبال کرد و هر مدیری که سرمایه‌گذاران را فراری دهد، باید مسئولیت خود را به فرد دیگری واگذار کند.
به گفته او، از آنجایی که سواحل مکران و بندر چابهار در آستانه جهش و پذیرش نقش ملی و منطقه‌ای است، در این راستا باید نگاه وسیع به این منطقه داشته باشیم. هاشمی با تاکید بر لزوم مدیریت واحد بر سواحل گفت: هیچ پروژه ملی و استانی نباید بدون نظر پدافند غیرعامل اجرایی شود و خارج از سند توسعه جامع مکران و سواحل آن اجازه ساخت‌وساز داشته باشد.
از سوی دیگر هدایت‌الله میرمرادزهی، نماینده مردم ۴ شهرستان سیستان و بلوچستان در مجلس نیز چابهار را دارای این توان می‌داند که ظرفیت‌های تجاری آن افزایش یابد.
او می‌گوید: ظرفیت بندر چابهار ۶میلیون تن بود و اکنون به ۸میلیون تن می‌رسد، زمانی که ظرفیت این بندر ۶میلیون تن بود، می‌توان گفت این بندر رونق بالایی نداشت و با پیگیری‌های مسئولان قرار شد بخشی از کالاهایی که به شرق صادر می‌شوند، از طریق بندر چابهار بارگیری شوند. او با اشاره به رشد این بندر می‌گوید: اکنون شاهد بارگیری و تخلیه کشتی‌های بزرگ در این بندر دریایی کشورمان هستیم.
میرمرادزهی ادامه می‌دهد: ما خوش‌بین هستیم که اشتغالزایی و توسعه را از طریق این بندر شاهد باشیم. به گفته او هر جای دنیا که منطقه آزاد اقتصادی و بندر و دریا باشد، به‌طور معمول وضع زندگی و اقتصادی مردم آن منطقه بهتر است اما متاسفانه در استان سیستان و بلوچستان این‌گونه نبوده. میرمرادزهی درباره موقعیت جغرافیایی این بندر می‌گوید: این منطقه با توجه به دسترسی به آسیای میانه و آسیای دور، منطقه اقتصادی مهمی است و توقع می‌رود این حمایت‌ها و افزایش ظرفیت ۲میلیون تنی بتواند تا حد زیادی به اشتغال و معیشت مردم این منطقه کمک کند.
منبع: گسترش صمت
نظر شما
