پدیده خوردگی به طور کلی زیان آور است و می تواند ناخواسته برای صنایع هزینه هایی را به بار آورد، با نگاهی به آمارهای مربوط به خسارتهای مستقیم و غیر مستقیم خوردگی، می توان هزینه های ناشی از این پدیده را بررسی و برآورد کرد.
شانا نوشت: پیمانکاران ایرانی فعال در بخش مقابله با خوردگی خطوط لوله انتقال نفت و گاز در صورت توسعه فعالیتهای خود و تسری آن به کشورهای همسایه، بازاری با گردش مالی سالانه ٤,٢ میلیارد دلار پیش روی خود خواهند داشت.
(NACE)، خوردگی پدیده ای است که از واکنش شیمیایی میان یک ماده با محیط اطراف آن به وجود می آید؛ پدیده خوردگی را نمی توان به طور کامل از میان برد، اما با استفاده از علوم جدید می توان از مقدار آن کاست.
پدیده خوردگی به طور کلی زیان آور است و می تواند ناخواسته برای صنایع هزینه هایی را به بار آورد، با نگاهی به آمارهای مربوط به خسارتهای مستقیم و غیر مستقیم خوردگی، می توان هزینه های ناشی از این پدیده را بررسی و برآورد کرد.
برآوردهای انجمن خوردگی آمریکا درباره خسارتهای ناشی از پدیده خوردگی حاکی از آن است که چنین خسارتهایی در کشورهای پیشرفته صنعتی حدود ٢ تا چهار درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) را شامل می شود، اما برای کشورهایی نظیر ایران که به طور معمول از روشهای پیشگیرانه خوردگی استفاده نمی‌کنند، میزان خسارت به حدود پنج درصد تولید ناخالص داخلی می رسد.
به طور معمول خوردگیها شامل همه تجهیزات و وسایل به کار برده شده در صنعت و محیط اطراف ما می شود و در این گزارش سعی شده است موضوع خوردگیهای مربوط به خطوط لوله انتقال نفت، گاز، میعانات گازی و آب بررسی مقایسه ای و نیز بازار خدمات آن تجزیه و تحلیل شود.
بر اساس این گزارش، در بخش خوردگی های مربوط به خطوط لوله انتقال نفت، گاز، آب، میعانات گازی و... طبق آمار کتاب حقایق جهان (The WORLD FACTBOOK)، ایالات متحده آمریکا با ٢ میلیون و ٢٢٥ هزار کیلومتر طول خطوط لوله برای قطرهای مختلف، جایگاه نخست را در اختیار دارد.
بنا به گزارش انجمن بین المللی مهندسان خوردگی آمریکا (NACE)، خسارت خوردگی در ایالات متحده سالانه رقمی بالغ بر ٢٧٦ میلیارد دلار (برابر با ٣,١ درصد تولید ناخاص داخلی ایالات متحده) را شامل می شود؛ از این مقدار حدود ٢٢.٦ میلیارد دلار مربوط به خطوط لوله بخشهای نفت و گاز و پالایش و پخش است.
با توجه به بررسیهای انجام شده از سوی انجمن بین المللی مهندسان خوردگی آمریکا و با توجه به نبود اطلاعات آماری و کارشناسی شده برای محاسبه حجم خسارت خوردگی در کشورهای واقع در منطقه خاورمیانه که خطوط لوله انتقال طولانی دارند، می توان به برآورد حدودی خوردگی در کشورهایی مانند ایران رسید.
طبق آمار رسمی سال ٢٠١٣ کتاب حقایق جهان، مجموع خطوط لوله ایران و ١٦ کشورهای همسایه آن شامل عراق، ترکمنستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، ارمنستان، عمان، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر، بحرین، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و تاجکیستان (مرزهای خاکی و آبی) رقمی حدود ٤١١ هزار کیلومتر است.
بر این اساس با توجه به این که استانداردهای مربوط به خوردگی در ایران و کشورهای همسایه همواره پایین تر از استانداردهای آمریکاست می توان نتیجه گرفت که خسارت خوردگی در ایران و ١٦ کشور همسایه (در مجموع خسارات خوردگی شامل خطوط لوله و دیگر بخشها) حداقل به رقمی بالغ بر ٥٠ میلیارد دلار برسد که ٤,٢ میلیارد دلار آن مربوط به خوردگی خطوط لوله می شود.
بر اساس این گزارش، حداقل هزینه خوردگی خطوط لوله انتقال نفت، گاز و میعانات گازی برای هر کیلومتر خط لوله ١٠ هزار ٢٠٠ دلار برآورد می شود.
چنان که ملاحظه می شود در صورت فعال شدن پیمانکاران در بخش خوردگی خطوط لوله انتقال نفت و گاز و پتروشیمی و پالایش در ایران و تسری فعالیت به کشورهای همسایه، امکان بهره برداری از بازار ٤,٢ میلیارد دلاری در این بخش وجود دارد که متاسفانه هم اکنون بدون استفاده مانده است.
با توجه به حجم بالای خطوط لوله ایران و کشورهای همسایه در صورت آموزش نیروی انسانی در باره خوردگی و آزمونهای غیر مخرب (NDT) از سوی شرکتهای خدماتی خصوصی در حوزه نفت و خطوط لوله، امکان سرمایه گذاری سود آور و اشتغالزایی بالایی در این حوزه وجود دارد؛ البته تاسیس و توسعه فعالیت شرکتهای توانمند در بخش خوردگی و آزمونهای غیر مخرب مستلزم آموزشهای فراوان است که این آموزشها با توجه به متخصصان این رشته در ایران و همچنین با همکاری انجمن خوردگی ایران، به طور کامل امکانپذیر است.
علی ملکی
کارشناس خوردگی از دانشگاه سیت (Sait) کانادا
نظر شما
