گسترش بازارهاي مالي و پيچيده تر شدن فرآيند تأمين مالي، لزوم تقويت نهادها و بخش هاي مرتبط با بررسي طرح ها، رتبه بندي اعتباري و اعتبارسنجي شركت ها براي اعطاي تسهيلات ، شناسايي ريسك ها و وصول مطالبات در مؤسسات مالي و بانك ها بيش از پيش مطرح مي باشد.
به گزارش بانکداری ایرانی ؛ جلوگيري از انباشت مطالبات معوق بانك ها و عدم انحصار خدمات مالي سبب سرعت مناسب گردش پول و برخورداري همگان از منابع مالي و بانكي و در نهايت كاركرد بهينه بانك ها و كارايي بيشتر آنان به عنوان واسطه وجوه بين بخش هاي مختلف اقتصادي كشور و فراهم سازي بستر رشد و پويايي آن و تسهيل و تسريع سرمايه گذاري مجدد خواهد شد. از اين رو روابط عمومي بانك صنعت و معدن با محمد حسن رهباريان مدير وصول مطالبات اين بانك در خصوص فعاليت ها و برنامه هاي اين بخش در راستاي تحقق اهداف بانك و نيز محدوديت ها و موانعي كه اين مديريت با آن مواجه است ، به گفتگو نشسته است كه در ادامه مي آيد:
1- در خصوص نوع فعاليت ها و فرآيندهاي كاري مديريت تحت سرپرستي توضيح بفرماييد؟
اين مديريت در فرآيند اصلي بانك نقش بازگشت منابع تخصيص يافته به چرخه كاري بانك و تجهيز منابع را بر عهده دارد از اين رو وصول مطالبات تضمين كننده تداوم كسب وكار بانك محسوب مي گردد، از طرفي اين مديريت وظيفه نظارت بعد از بهره برداري از طرح را برعهده دارد و با بازديد و بررسي و تحليل صورتهاي مالي شركت ها به طور پيوسته فعاليت آنان را در راستاي توان سنجي براي وصول مطالبات رصد مي نمايد و در مواقع مورد نياز با عارضه يابي طرح و تعامل و برخورد كارشناسي نسبت به تعيين تكليف بدهي و يا امهال اقدام می نماید و حتی پيشنهاد در مورد مساعدت و كمك مالي جهت ايجاد توان مناسب براي باز پرداخت بدهي به واحدهاي توليدي فعال كه اراده باز پرداخت دارند و به تعهداتشان پايبند هستند، مي دهد بديهي است در خصوص طرحهاي غير فعال يا مواردي كه با وجود كسب درآمد مناسب نسبت به ايفاي به موقع تعهدات خود اقدام نمي نمايند پس از برگزاري نشست هاي مستمر با مشتري از طريق راهكارهاي قانوني از جمله تغيير سرفصل مطالبات از جاري به غير جاري، ارسال اخطاريه، قرار دادن متعهدين در ليست بدهكاران بانكي، صدور اجرائيه و ... اقدام لازم براي وصول مطالبات را به عمل مي آورد. لازم به توضيح است اين فرآيند انجام كار در ستاد و شعب به صورتي هماهنگ و با رويه يكسان اجرا مي شود و وظيفه ديگر اين مديريت بررسي و كنترل عملكرد مداوم شعب و ارائه رهنمود هاي لازم در راستاي فعاليت مذكور به آنان مي باشد. يكي ديگر از وظايف اين مديريت تجزيه و تحليل كلان و ارائه راه هاي پيشگيري از نكول مطالبات بانك مي باشد و از طريق ارايه باز خور مناسب از وضعيت فعاليت طرحهاي موجود و مشكلات آنان در كميته اعتباري و همچنين ارائه گزارشات دوره اي به اين مهم مي پردازد.
2- در خصوص عملكرد اين مديريت در راستاي اهداف و سياست هاي بانك در سال گذشته توضيح دهيد چه برنامه هايي را براي تحقق اهداف بانك در سال جاري به انجام رسانده ايد؟
برابر آمار استخراج شده از سامانه هاي اطلاعاتي بانك در سال 1399 ميزان وصول مطالبات اين بانك نسبت به سال 1398 معادل 139 در صد افزايش داشته است. همچنين، وصولي بانك در شش ماهه سال جاري نسبت به مدت مشابه سال گذشته 60 درصد رشد داشته است. در سال جاري با توجه به اينكه عمده پرتفوي بانك تسهيلات ارزي از محل منابع صندوق توسعه ملي و جزء دال مي باشد در اين خصوص با طبقه بندي مشتريان بر اساس شرايط متفاوت بسته به نوع فعاليت طرح، ميزان در آمد ارزي يا ريالي، فعال يا غير فعال بودن طرح و همچنين تحليل صورتهاي مالي و بررسي توان مالي در باز پرداخت و غيره، برنامه ريزي لازم براي نحوه وصول مطالبات با توجه به افزايش ناگهاني نرخ ارز انجام و گزارشهاي لازم تهيه و به هيأت مديره محترم ارايه گرديد و ضمن تصویب این امر از سوي هیأت مدیره محترم مقرر گردید ضمن اجراي آن هر سه ماه يكبار درصد پيشرفت كار به هيأت مديره محترم گزارش گردد.
3- همانطور كه مستحضريد سال جاري سال از سوي مقام معظم رهبري، سال " توليد، پشتيباني ها و مانع زدايي ها" نام گرفته است، چه اقداماتي براي تحقق اين موضوع در دستور كار داشته و داريد؟
يكي از مهمترين محورهاي رسالت بانك حمايت از اقتصاد مولد و اشتغال پايدار است كه در اين زمينه وصول مطالبات نقش تضمين گردش منابع و تخصيص مجدد آن به واحد هاي صنعتي را برعهده دارد. ايفاي اين نقش، در وهله نخست باعث گردش صحيح و كامل منابع در سطح كشور مي شود؛ لازم به توضيح است كه هدف اين مديريت، حمايت از بخش توليد و پشتيباني از واحدهاي فعال و رفع موانع آنان مي باشد و در پي حمايت از توليد كننده بدحساب كه به تعهدات خود عمل نمي نمايد نيست. همچنين استفاده از سيستمBPMS بانك و روشهاي نوين وصول مطالبات و بررسي و تحقيق در خصوص چگونگي نحوه عمل اين مشتريان در سایر بانکها و استفاده از استعلام های سامانه هاي موجود در بانك مركزي در اين راستا به بانك كمك مي نمايد.
4- آيا در اين قسمت با چالش ها و موانعي مواجه هستيد براي برون رفت از اين مشكلات چه راه حل هايي را پيشنهاد مي كنيد؟
تعامل و پيگيري مطالبات بانك از مشترياني كه عمدتاً شركتهاي توليدي يا اشخاص حقوقي مرتبط با بخش توليد هستند، بدون چالش و بروز مشكل نيست. در اين بخش، با توجه به سهم تسهيلات ارزي از كل مطالبات بانك و نگاهي به روند نرخ ارز به ويژه نرخ تسعير كه مبناي باز پرداخت تسهيلات بانكي است، به خوبي متوجه مي شويم كه مهمترين مانع بر سر وصول به هنگام و كامل مطالبات، جهش نرخ تسعير ارز در سالهاي اخير مي باشد. در اين خصوص با توجه به اهتمام مسؤلان كشور در زمينه حمايت همه جانبه از بخش توليد اميد مي رود با تدابير كارشناسانه و مساعدتهاي قانوني اثربخش نهادهاي صلاحيت دار مرتبط، راهكارهاي مناسبي براي برون رفت بانك و مشتريان از اين وضعيت شناسايي و پس از تصويب آن در قالب قوانين كشوري، مشكلات بسياري از واحدهاي توليدي مرتفع گردد.
5- برنامه ها و سياست هاي مديريت تحت سرپرستي جنابعالي براي سال آتي چيست و چه اقداماتي را در دستور كار داريد؟
از برنامه هاي اين مديريت برگزاري مجدد كميته هاي وصول در مراكز استانها در شش ماهه دوم سال 1400 و در سال آتی می باشد و انشاء الله با رفع كامل محدويت ها و منع ترددها به دليل شيوع ويروس كرونا، این موضوع عملياتي خواهد گرديد. تحقيق در خصوص روش انجام كار و وصول مطالبات در ساير كشورها و بهره گيري از تجارب آنان از جمله اموري است كه در سال آتي به آن پرداخته خواهد شد. همچنين به منظور اصلاح فرآيند فعاليت و كسب و كار بانك و پيشگيري از نكول تسهيلات اعطايي، بررسي مرور اقدام بعد از عمل يا به عبارتي AAR و ارائه بازخورد مناسب به كميته اعتباري از جمله اموري است كه در سال آتي در دستور كار اين مديريت قرار دارد.
6- به عنوان سخن آخر اگر توصيه و پيشنهادي براي همكاران داريد بفرماييد؟
در پايان، با تشكر از حمايت هاي هيأت مديره محترم بابت حمايت از اين مديريت و نيز از زحمات و تلاش بي دريغ همكاران مديريت وصول مطالبات بابت اهتمام به تحقق برنامه ها و اهداف تعيين شده در اين حوزه كليدي، اميدواريم با اتكال به خداوند متعال، بهره گيري از سرمايه دانش، تجربه، كارگروهي منسجم و هماهنگ و نيز آموزش و توسعه توانمندي هاي خود در سال جاري و سال هاي آينده در پيشبرد اهداف و سياست هاي بانك موفق و سربلند باشيم.
