بانکداری ایرانی- علی سوری ؛بانکها در ماه‌های پایانی سال گذشته تلاش کردند که هزینه پول خود را کاهش داده و با جذب بیشتر سپرده ارزان، عملکرد بهتری در کاهش هزینه بهای تمام شده داشته باشند. این رویه سبب خواهد شد تا امسال هزینه پول بانک های بزرگ کاهش پیدا کند.
به گزارش بانکداری ایرانی ؛ قیمت تمام شده پول در واقع همان هزینه‌هایی است که بانکها جهت تجهیز و اداره کردن منابع خود متقبل می‌شوند. منابع بانک را سه بخش بدهی، انواع سپرده‌های دیداری و غیردیداری، به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت و یا ارزی و تسهیلات مشکوک‌الوصول و ذخیره استهلاک تشکیل می دهد. بر اساس برخی از گزارش ها نرخ بهای تمام شده پول در حال حاضر بین 20 تا 25 درصد بصورت میانگین است که البته برخی از بانکها نرخ بهای تمام شده زیر 20 درصد را نیز تجربه می‌کنند.
بهای تمام شده بانکها به عوامل زیادی بستگی دارد ولی به زبان ساده می توان گفت که تسهیلات ارزان به بانکها کمک می‌کند تا هزینه بهای تمام شده پول را کاهش دهند.
بانکهای بزرگ تلاش بیشتری در جذب سپرده ارزان دارند. بیشترین بخش از سپرده‌های ارزان بانک ملت، تجارت، صادرات، پاسارگاد و پارسیان را سپرده قرض الحسنه جاری تشکیل می‌دهد. این به معنی ان است که این سپرده‌ها ممکن است برای شرکت‌های حقوقی بوده یا برای حساب‌های بزرگ دولتی است که نزد این بانکها باقی مانده و بانک ها سودی به آن پرداخت نمی کنند ولی این را هم باید گفت که حساب جاری یعنی هر آن امکان خروج این سپرده از بانک را دارد. ولی نکته مهم این است که هیچ هزینه‌ای بابت آن پرداخت نمی شود.
هرچند سپرده قرض‌الحسنه پس انداز ریالی بلند یا کوتاه مدت هم سودی پرداخت نمی‌شود.
در مقابل برخی از بانکها برای تسهیلات قرض الحسنه سود دریافت می‌کنند. ولی به دلیل ارزان بودن این تسهیلات و بعضا نرخ سود چهار درصدی ، رقم دریافته شده بابت تسهیلات پرداخت شده بسیار کم است. مثلا بانک تجارت 223 میلیارد ریال برای 609 هزار میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه سود دریافت کرد که نشان می دهد برای این تسهیلات درآمدی نمی گیرد و البته بخش بزرگی از این تسهیلات هم تسهیلات تکلیفی دولت است که به بانکهای بورسی هم بعضا تحمیل می شود.
در مجموع می توان گفت که هرچه رقم سپرده ارزان بیشتر باشد، هزینه بهای تمام شده پول پایین تر رفته و بانکها سود می کنند. به همین دلیل بهای تمام شده بانک ملت از همه بانکها ارزان تر است. البته بانکهای بزرگ معمولا دارای هزینه پول بالایی هستند. مثلا بانک اقتصاد نوین با این وضعیت ممکن است هزینه بهای تمام شده بالاتری نسبت به دیگر بانکهای بورسی و خصوصی داشته باشد.
