بانک سیلیکون‌ولی (Silicon Valley Bank)، پس از ۴۸ ساعت بحران جنجالی و خیره‌کننده که به دومین ورشکستگی بزرگ مؤسسات مالی در تاریخ ایالات متحده آمریکا تبدیل شد، سقوط کرد. این مؤسسه مالی بزرگ برای شرکت‌های دارای پشتوانه سرمایه‌گذاری، دیروز، جمعه، ۱۰ مارس به تأیید دپارتمان حفاظت مالی و نوآوری کالیفرنیا تعطیل شد.
به گفته این رگولاتور کالیفرنیایی، به کلیه سپرده‌گذاران بیمه نشده این مؤسسه مالی «گواهی دریافت برای مبلغ باقیمانده وجوه بیمه نشده» و حق پرداخت سود سهام داده خواهد شد. البته، در آینده، زمانی که شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) بتواند تمام دارایی‌های بانک سیلیکون‌ولی را فروخته و نقد کند.
سیلیکون‌ولی، بانکی است که در سال ۱۹۸۳ میلادی راه‌اندازی شده و سقوط آن، از زمان فروپاشی واشنگتن میچوال (Washington Mutual) در سال ۲۰۰۸ میلادی، بزرگ‌ترین فروپاشی مؤسسات مالی در تاریخ ایالات متحده آمریکا قلمداد می‌شود و به همین دلیل نیز حساسیت‌های زیادی را برانگیخته است.
اما ماجرا از چه قرار است؟
قضیه از جایی شروع شد که بانک سیلیکون‌ولی اعلام کرد مجموعه‌ای از اوراق بهادار خود را با ضرر و زیان عمده به فروش رسانده و قصد دارد برای حفظ ترازنامه خود، ۲.۲۵ میلیارد دلار سهام جدید را نیز به فروش برساند. همین امر، زمینه‌ساز وحشت در میان سرمایه‌گذاران خطرپذیر و خروج سرمایه‌های شرکت‌ها از این بانک شد.
سهام شرکت، روز پنجشنبه، ۹ مارس چیزی در حدود ۶۰ درصد سقوط کرد و بسیاری از بانک‌های دیگر را هم با خود همراه ساخت. کاهش ده میلیارددلاری سهام سیلیکون‌ولی در روز پنجشنبه، در معاملات پس از ساعت کاری نیز تداوم پیدا کرد و سهام بانک، ۳۰ درصد دیگر سقوط کرد. نهایتاً روز جمعه، عرضه سهام بانک متوقف شده و تلاش‌های آن برای جذب سریع سرمایه یا یافتن خریدار بی‌نتیجه ماند.
البته، به غیر از سیلیکون‌ولی، عرضه سهام چندین بانک دیگر از جمله پک‌وست بنکورپ (PacWest Bancorp)، فیرست ریپابلیک (First Republic) و ساینچر بانک (Signature Bank) نیز از روز جمعه متوقف شده است.
نکته قابل توجه در مورد رویکرد شرکت بیمه سپرده فدرال، حرکت سریع این سازمان برای بستن سیلیکون‌ولی در اواسط روز بود چرا که پیش از این، معمولاً منتظر می‌ماند تا بازار بسته شود. به گفته دنیس ام کلهر (Dennis M. Kelleher)، مدیرعامل بتر مارکتز (Better Markets)، «وضعیت بانک سیلیکون‌ولی به قدری سریع رو به وخامت گذاشت که نتوانست تنها پنج ساعت بیشتر دوام بیاورد».
افزایش نرخ بهره‌ها در سال گذشته توسط فدرال رزرو، روی وضعیتی که برای سیلیکون‌ولی پیش‌آمده بی‌تأثیر نبود. تا زمانی که نرخ‌های بهره پایین و در حد صفر بود، بسیاری از بانک‌ها، از جمله همین سیلیکون‌ولی از اوراق‌قرضه کم‌ریسک استفاده می‌کردند اما افزایش نرخ بهره‌ها در سال گذشته باعث شد تا ارزش اوراق‌قرضه کاهش یافته و بسیاری از بانک‌ها را متضرر کند.
به عقیده مارک زندی (Mark Zandi)، اقتصاددان ارشد مودی (Moody)، نرخ‌های بالای بهره به سهام فناوری ضربه زده و جذب سرمایه را برای شرکت‌های فناوری دشوارتر می‌کند. همان چیزی که در مورد سیلیکون‌ولی اتفاق افتاد و «نرخ‌های بالاتر بهره، ارزش اوراق بهادار و خزانه بانک سیلیکون‌ولی را کاهش داده و منجر به تصاحب این بانک توسط شرکت بیمه سپرده فدرال شد».
البته معاون وزیر خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، والی آدیمو (Wally Adeyemo) به مردم این اطمینان را داده است که سیستم بانکی، پس از فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی همچنان سالم خواهد ماند. به گفته آدیمو، رگولاتورهای ایالات متحده آمریکا «ابزارهای لازم برای حوادثی همچون آنچه در مورد بانک سیلیکون‌ولی رخ داد» را در اختیار دارند و از انعطاف‌پذیری و سلامت سیستم مطمئن هستند.
آیا ممکن است یک ۲۰۰۸ دیگر در راه باشد؟
باوجود وحشت اولیه در وال استریت در مورد اتفاقی که برای بانک سیلیکون‌ولی افتاد و منجر به سقوط سهام آن و بسته‌شدنش توسط رگولاتورها شد، تحلیل‌گران بر این باورند که این اتفاق، بعید است منجر به فروپاشی‌هایی دومینویی شود و صنعت بانکداری را با بحران مالی مواجه کند.
به عقیده زندی، «بانک‌هایی که در حال حاضر با مشکل مواجه هستند، بسیار کوچک‌تر از آن‌اند که بتوانند تهدیدی معنادار برای کل سیستم تلقی شوند». پیش‌تر نیز سیگنال‌هایی در مورد آسیب به بانک‌های کوچک در نتیجه افزایش نرخ‌های بهره منتشر شده بود و اکنون، به نظر می‌رسد که این دسته از بانک‌ها، در معرض خطر جدی قرار دارند.
با گذشت تنها یک روز از سقوط سیلیکون‌ولی، استیبل‌کوین‌های بزرگ بازار از جمله یواسدیسی (USDC)، دای (DAI) و یو‌اس‌دی‌دی (USDD)، شاهد افت شدید هستند. شرکت سیرکل (Circle)، ناشر یواسدیسی، دومین استیبل‌کوین بزرگ بازار، اعلام کرده که جزو شرکای سیلیکون‌ولی بوده و به همین دلیل نیز ارزش استیبل‌کوین آن در بازه زمانی ۲۴ ساعته، افت ۱۱درصدی داشته است. دای نیز از این ضرر و زیان بی‌نصیب نمانده و طی یک روز اخیر ۱۰ درصد کاهش را تجربه کرده است.
به گزارش راه پرداخت ؛دی‌پگ شدن استیبل‌کوین‌های یواسدیسی و دای که منجر به سقوط ارزش آن‌ها به زیر یک دلار شده، بازار رمزارزها را نیز دچار شوک کرده است.
