بانکداری ایرانی-ایسنا/گلستان در حالی که مزارع کشاورزی استان گلستان تشنه آب هستند اما خبری از باران نیست و خشکسالی تاکنون ۳۵ هزار هکتار از گندمزارهای گلستان را از بین برده است.
رخسار زرد گندمزار و خشک شدن ساقه‌های آن در فصل تابستان موسم برداشت این محصول استراتژیک را در استان گلستان نوید می‌دهد اما همین خشکی در فصل زمستان رنگ از رخسار کشاورز می‌رباید چراکه به‌خوبی می‌داند این سوغات شوم خشکسالی، دستش را در فصل برداشت از محصول خالی می‌گذارد.
همه ساله کشاروزان شمال استان گلستان به امید آنکه بارش‌ها سفره معیشت آنها را از مزارع دیمزار پربار کند اراضی شمالی استان را شخم می‌زنند و در دل زمین‌های خشک بذر گندم و جو را می‌نهند اما اگر بخت با آنها یار نباشد مانند امسال جز سختی کشت و هزینه‌های آن چیزی نصیبشان نمی‌شود.
امسال اما بررسی‌ها نشان می‌دهد روند خشکسالی گلستان و تشنگی مزارع آن علاوه‌بر شمال استان گریبان سایر نقاط استان گلستان را هم گرفته از این رو کشاورزان انتظار دارند دولتمردان حامی آنها باشند.
بر اساس داده‌های هواشناسی، نگارستان ایران طی این سال‌ها از گزند تغییر اقلیم در امان نمانده و در طول ۱۵ سال گذشته فراوانی تعداد خشکسالی‌ها در گلستان روند افزایشی داشته طوری که هشت سال خشکسالی، چهار سال ترسالی و چهار سال نرمال را تجربه کرده همین مسئله دیار سرسبز گلستان به ویژه کشاورزی استان را در معرض تهدید قرار داده است.
یکی از کشاورزان گمیشانی ضمن گله‌مندی از وضعیت فعلی کشت و زرع، گفت: تنها منبع درآمدی‌ام همین سه هکتار زمین کشاورزی بود در حالی که با وجود مشکلات متعدد برای کشت محصول اقدام کردم و هزینه زیادی به من تحمیل شده اما محصولم سبز نشده است.
وی با بیان اینکه بخش کشاورزی به دلیل وابستگی به آب بیشترین آسیب را از خشکسالی می‌بیند، گفت: متاسفانه حمایت‌ها از کشاورز کافی نیست و صرفا روی کاغذ مانده است.
یکی از کشاورزان کلاله‌ای نیز از تعلل جهاد کشاورزی گلستان برای اقدامات مقابله‌ای با خشکسالی گلایه کرد و یادآور شد: مسئولان به کشاورزان توصیه می‌کنند با بیمه محصولات کشاورزی خسارت خشکسالی را تا حدی جبران کنند اما وقتی بیمه‌ها به تعهدات خود عمل نمی‌کنند چه انگیزه‌ای برای این کار باقی می‌ماند؟
وی تاکید کرد: امروز گندمکاران گلستانی تاوان سیاست‌های اشتباه برخی از مدیران را می‌دهند، استانی که در تولید گندم به‌عنوان یکی از محصولات استراتژیک و راهبردی پیشرو است نباید چنین وضعیتی داشته باشد و مسئولان نباید نسبت به خشکی گندمزارهای آن اینقدر بی‌تفاوت باشند.
وضعیت کشاورزی گلستان اسفناک است
«علیقلی ایمانی»، دبیر خانه کشاورز استان گلستان، وضعیت کشاورزی استان گلستان را بسیار اسفناک خواند و اظهار کرد: وضعیت طوری است که در شمال استان گلستان اصلاً مزرعه سبزی وجود ندارد و مردم گمیشان، شمال آق قلا، انبارالوم، داشلی برون، کرند و مراوه تپه وضعیت بسیار بدی دارند و اصلا مزارع این مناطق سبز نشده است.
وی با بیان اینکه مزارع بالادست استان گلستان هم حال خوشی ندارند، تصریح کرد: متأسفانه در این مناطق نیز صرفاً شاهد یک بوته سبز هستیم و بوته‌ای که امروز باید در مرحله ساقه‌زنی باشد تازه به مرحله رویش رسیده است.
ایمانی از دولت خواست در این شرایط بغرنج به کمک کشاورزان گلستانی بیاید و متذکر شد: براساس قانون در این شرایط دولت باید به کمک کشاورزان بشتابد، ما به عنوان یک تشکل به نمایندگی از کشاورزان نامه‌ای را خطاب به کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، وزارت جهاد کشاورزی و مدیریت بحران کشور تنظیم کردیم تا از هم‌اکنون به فکر کشاورز باشند.
دبیر خانه کشاورز گلستان اضافه کرد: کشاورزی که دو الی سه هکتار زمین دیم دارد و زندگی او به این کشت و زرع بستگی دارد امروز دستش خالی مانده و به نظر می رسد ستاد مدیریت بحران باید در این رابطه اقدامات اثرگذار انجام دهد.
وی تأکید کرد: متأسفانه کشاورزانی که به آب هم دسترسی داشتند، به دلیل بروز برخی از مشکلات نتوانستند برای آبیاری مزارع خود اقدام کنند، در زمان بحران گاز از ساعت ۱۱ تا ۱۷ عصر برق چاه‌های کشاورزی قطع می‌شد و از سویی دیگر کشاورزان برای تأمین سوخت نیز با مشکل مواجه بودند.
ایمانی با اشاره به اینکه همه مشکلات بر روی دوش کشاورزان انباشته شده است، بیان کرد: انتظار می‌رود مسئولان برای رفع مشکلات کشاورزان وارد میدان شوند، دستگاه‌های متولی مانند جهاد کشاورزی باید به این مسئله ورود کنند.
«علی‌اکبر مهقانی»، سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان گلستان در این باره به ایسنا گفت: امسال در استان گلستان ۳۸۰ هزار هکتار گندم، ۳۲ هزار هکتار کلزا، نزدیک به ۸۵ هزار هکتار جو، نزدیک به ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار سیب زمینی، دو هزار و ۴۰۰ هکتار چغندرقند و محصولات سبزی و صیفی زیر کشت پاییزه رفته است.
وی با بیان اینکه تا ابتدای اسفند ماه جاری ۱۳۸ میلی‌متر بارندگی در استان گلستان گزارش شده است، افزود: این میزان نسبت به بلند مدت ۳۸ الی ۴۰ درصد کاهش بارندگی را نشان می‌دهد و استان گلستان جزو سه استان نخست کشور است که نسبت به بلندمدت کاهش بارش‌ها را تجربه کرده است.
پیش‌بینی فصلی هواشناسی گلستان تو زرد از آب در آمد!
مهقانی با بیان اینکه سازمان هواشناسی پیش‌بینی هفتگی، ماهانه و فصلی دارد، افزود: برنامه‌ریزی‌های انجام شده در حوزه کشاورزی بیشتر در قالب پیش‌بینی‌های فصلی است اما متأسفانه پیش‌بینی فصلی هواشناسی در سال گذشته و امسال آنطور که باید به واقعیت نزدیک نبوده برای مثال هواشناسی وضعیت نرمال را برای آذر ماه امسال پیش‌بینی کرده بود اما متأسفانه هر چقدر به آذر ماه نزدیک می‌شدیم الگوهای هواشناسی روند کاهشی نزولات جوی را نشان می‌دادند و حتی میزان پراکنش بارش‌ها نیز در استان مناسب نبود.
سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان گلستان تاکید کرد: نخستین برآورد خسارت خشکسالی بر حوزه کشاورزی گلستان که در هفت روز گذشته گردآوری شده حاکی از آن است که حدود ۳۵ هزار هکتار از اراضی گندم استان به‌ویژه در اراضی شمالی بر اثر خشکسالی از بین رفته و علاوه بر سطوح از دست رفته شاهد خسارت بین ۲۵ الی ۵۰ درصدی و کاهش عملکرد و بدسبزی نیز خواهیم بود.
به گفته وی، دو سوم از اراضی استان گلستان دیم است که نیمی از اراضی دیم گرفتار تنش شوری هستند و این مسئله خود مزید بر علت است و خسارت به مزارع کشاورزی را تشدید می‌کند.
مهقانی از وضعیت نامناسب بارش‌ها در آذر ماه و دی ماه جاری در استان گلستان خبر داد و ابراز داشت: از سویی امسال شاهد بارندگی مؤثر در آبان ماه در گلستان بودیم و عمده کشاورزانی که در آبان ماه نسبت به کاشت محصول اقدام کردند رشد رویشی مناسب و خوبی را تجربه کردند اما آذر و دی ماه در گلستان دو ماه بی‌بارش بوده و همین مسئله عمده دیمزارهای ما را دچار خسارت شده کرده است.
سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان گلستان با بیان اینکه یکی از فاکتورهای مؤثر در حوزه کشاورزی مسئله آب است، گفت: در حال حاضر میزان آب موجود در تمامی سدهای استان گلستان ۱۷ میلیون متر مکعب است و علاوه بر خشکسالی موجودی سدهای استان نیز کافی نیست.
وی از آسیب بحران گاز به کشاورزی گلستان اشاره کرد و گفت: متأسفانه در شرایطی که کشاورزان گلستانی می‌توانستند از چاه کشاورزی استفاده کنند ۶ الی هفت ساعت خاموشی آن را تجربه کردند علاوه بر آنکه امسال علاوه بر خشکسالی با شب‌های سرد مواجه بودیم که این مسئله کُندی رشد را به همراه داشته است.
وی مقدمه تغذیه گیاهی را رطوبت دانست و ابراز داشت: در این شرایط خشکسالی حتی کشاورز نمی‌تواند از کود استفاده کند.
خشکسالی گلستان از پیامدهای تغییر اقلیم است
«نعمت‌اله حاجی‌زاده»، مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان نیز معتقد است؛ خشکسالی یکی از ۱۰ مخاطره‌ای اس که استان گلستان را تهدید می‌کند، اتفاقی که اخیراً برای کشاورزان استان گلستان افتاده از پیامدهای تغییر اقلیم است که سال‌ها است که منطقه، کشور و حتی استان ما را متأثر کرده است.
وی اضافه کرد: امسال نیز شاهد کاهش نزولات آسمانی هستیم و به طور طبع این روند کاهشی پیامدهای خوبی را برای کشاورزانی که اقدام به کشت محصولات دیم به ویژه گندم و جو کردند، ندارد.
مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان متذکر شد: ستاد مدیریت بحران گلستان که به ریاست استاندار برگزار می‌شود ظرفیتی برای رسیدگی به موضوع خشکسالی و تبعات آن بر حوزه کشاورزی است؛ ما منتظر ارائه راهکارهای تخصصی و علمی از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط هستیم.
حاجی‌زاده بیان کرد: دستگاه‌های تخصصی از جمله جهاد کشاورزی باید راهکارهای علمی خود را به ستاد مدیریت بحران بیاورند تا ما با پیگیری موضوعات مربوطه بتوانیم به حوزه کشاورزی کمک کنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که چطور دستگاه‌هایی مانند جهاد کشاورزی برای حل معضل خشکسالی اقدام عملی نکرده است، پاسخ داد: ممکن است بسیاری از راهکارهای علمی در حوزه تخصصی دستگاه‌های اجرایی در حال انجام باشد اما تاکنون هیچ راهکار تخصصی از سوی جهاد کشاورزی به ستاد مدیریت بحران استان گلستان ارائه نشده است.
به گزارش ایسنا، به نظر می‌رسد مسئولان جهاد کشاورزی گلستان با بررسی نقشه‌های هواشناسی می‌توانند با صدور هشدارهای لازم از تحمیل هزینه‌های ناشی از خشکسالی به کشاورزان استان جلوگیری کنند، گرچه در این بخش نباید از تجهیز گلستان به ابزارها و تجهیزات نوین و به‌روز هواشناسی غافل شد.
همچنین اصلاح نژاد بذرهای مقاوم به خشکسالی و کشت مستقیم با استفاده از ابزارهای مناسب آن و توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در این بخش نیز می‌تواند مانع از بروز فرسایش خاک به ویژه در مناطق شمالی استان شود.
از سویی کشاورزان انتظار دارند که در زمان بحران‌هایی مانند خشکسالی بیمه به تعهدات خود به موقع عمل کنند تا کشاورزان بتوانند خود را برای فصل کشت بعدی آماده کنند.
