در یک تعریف کلی بانکداری تراکنشی (Transaction Banking) وظیفه مدیریت پول نقد برای شرکتها، تجارت‌‌های مالی و زنجیره تامین را به عهده دارد. در عصر مقررات سخت‌‌گیرانه، فرصتهای رشد برای بانکداری شرکتی به‌شدت محدود شده است. به این‌ترتیب بانک‌ها همواره به دنبال راهکارهایی هستند که بتوانند پرتفوی‌‌شان را در بخش شرکتها سودآور نگاه دارند.
یکی از این راهکارهای موثر در تجربه بانکداری جهانی، بانکداری تراکنشی است. این شیوه بانکداری شامل ارائه خدمات مدیریت نقدینگی، تسهیل معاملات مالی تجاری، فرآیند پردازش و ایمن‌سازی اوراق بهادار، پرداخت‌‌ها، بهینه‌سازی سرمایه در گردش و... است. محصولات ارائه شده در بانکداری تراکنشی نقش بسزایی در مدیریت بهینه دارایی‌‌های جاری شرکتها داشته و می‌توان از آن به عنوان یکی از راهکارهای قابل ارائه در حوزه خزانهداری مدرن شرکتها یاد کرد.
امروزه بانکداری تراکنشی بیش از پیش به هماهنگ‌‌کننده‌های اکوسیستم‌‌های مالی برای تجارت جهانی و خدمات مالی تبدیل شده است. بانکداری تراکنشی علاوه بر ارائه مشاوره به مشتریان شرکتی، به ارائه‌دهنده خدمات و محصولات در این حوزه نیز اهتمام دارد تا بتواند ضمن ارائه خدمات ارزش افزوده مبتنی بر اطلاعات به شرکتها، ریسک‌های مالی آنها را به‌‌ویژه در زمینه مدیریت دارایی، خزانهداری و تامین مالی تجاری کاهش دهد. انتظار می‌‌رود مشتریان شرکتی همزمان درخواست مدیریت نقدینگی و سرمایه درگردش و تامین مالی را به صورت آنی و برخط مطرح و درصدد پاسخگویی بانک‌های خود باشند.
سوالی که مطرح است اینکه بانکداری تراکنشی چه نسبتی با بانکداری شرکتی و سرمایه‌گذاری دارد؟ به نظر می‌رسد در مواجهه با شرکتها این سه مورد، ارکان تعامل و مبادلات بانک‌ها و شرکتها خواهند بود. برخی از صاحب‌نظران همچنین اعتقاد دارند در آینده نزدیک تراکنش به جای اعتبار در قلب فعالیت‌های بانکداری شرکتی قرار گرفته و از این منظر، بانکداری شرکتی و تراکنشی به جزئی جدایی‌ناپذیر از خطوط کسب‌و‌کار بانکداری بدل می‌شوند. به‌طوری که موفقیت بانکداری شرکتی در توفیق بانکداری تراکنشی تعریف می‌شود.
به صورت سنتی بانکداری شرکتی با محوریت فعالیت‌های اعتباری و وام‌دهی در حوزه بانک تجاری همچنین تامین مالی و سرمایه‌گذاری در حوزه بانکداری سرمایه‌گذاری و از طریق مدیر حساب / ارتباط انجام و به ایجاد روابطی در سطح استراتژیک با حوزه‌های مالی شرکتها منجر می‌شود. با این حال بانکداری تراکنشی ضمن ایجاد پیوندها در بخش‌های تجاری و کسب‌و‌کار و مالی، عمق حضور و نفوذ بانک در شرکتها را توسعه می‌بخشد. در سمت تقاضا، شرکتها امروزه نیازمند بهینه‌سازی سرمایه درگردش، مدیریت نقدینگی، مدیریت دارایی و سرمایه در ساختار خزانهداری خود به صورت یکپارچه هستند. آنها نیاز دارند تا بتوانند سرمایه‌گذاری بلندمدت، مدیریت نقدینگی و تامین مالی خود را به صورت اثربخش و یکپارچه متوازن و مرتبط نگه دارند بر همین اساس انتظار دارند خدمات پیچیده، برخط و کم‌هزینه‌ای از سمت بانک‌های خود دریافت کنند.
از سوی دیگر در سمت عرضه، امروزه رابطه بانک و شرکتها که پیش از این مبتنی بر اعتبار و وام‌دهی بود به رابطه بر اساس شرایط اقتصادی تغییر کرده است. امروزه کسب درآمد مبتنی بر داده و اطلاعات مزیت‌بخش و هدف بانکداران شرکتی است. آنها باید بتوانند مشاوره و راهکارهای خود را با درگیر کردن کمترین منابع مالی به ارزش‌های سودآور برای بانک و شرکتها تبدیل کنند و بی‌تردید یکی از این بسترها، بانکداری تراکنشی است.
مدیریت تراکنش‌ها امروز به قلب رابطه بانک و شرکتها تبدیل شده است. حساب‌ها و تراکنش‌های شرکتها نیازمند مدیریت، تجزیه و تحلیل، برنامه‌ریزی و ارائه راهکارهایی است که به بهبود مدیریت نقدینگی، سرمایه در گردش و مدیریت ریسک می‌انجامد.
در زمانه تشدید نظارت‌ها، بانکداری تراکنشی به نفع تجارت و بانکداری عمل کرده و به ایجاد روابط پایدار و منحصر به فرد می‌انجامد. هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، امنیت و مسائل تطبیق را بهبود می‌بخشد و ارتباط بانک و شرکتها را ارزش‌آفرین می‌کند. همچنین بانکداری تراکنشی می‌تواند بر رابطه‌های اعتباری و مدیریت ریسک اعتباری نیز اثر‌گذار بوده و داده‌ها و راهکارهای لازم برای بهبود این رابطه را نیز پیشنهاد کند. بانکداری تراکنشی مبتنی بر تکنولوژی‌های فراوان اعم از مالی، بانکی، فناوری و پرداخت است. این شیوه امکانی را فراهم می‌سازد تا قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها یکپارچه شده و به صورت منحصربه‌فرد به طیف‌های مختلفی از مشتریان ارائه شوند.
در بانکداری سرمایه‌گذاری و شرکتی مذاکره و ارائه راهکار به مشتریان در فواصل زمانی مشخصی انجام می‌شود با این حال در بانکداری تراکنشی فضای گفت‌وگو به صورت لحظه‌ای قابل تعریف است. با بانکداری تراکنشی است که می‌توان با مشتریان و فرآیندهای کاری و تجاری آن ادغام شده و هر لحظه ارزشی پیشنهاد کرد تا یک رابطه مستمر، جامع و سریع محقق شود که در نهایت به چسبندگی و استمرار سودآوری می‌انجامد. در این روش گفت‌وگویی مداوم بین بانک و شرکت شکل می‌گیرد چون همواره اطلاعات و دلیلی برای گفت‌وگو وجود دارد، گفت‌وگوهایی که بر محور رشد و مدیریت ریسک به صورت دائم در جریان است.
آنجا که بانکداری شرکتی و سرمایه‌گذاری کل‌نگر هستند، این بانکداری تراکنشی است که در جزئیات کسب‌و‌کار مشتری از طریق داده‌های مربوط به تراکنش و پرداخت نفوذ می‌کند و می‌تواند روابطی با دیدگاهی جامع‌تر و وسیع‌تر ایجاد کند. همان‌گونه که اشاره شد داده‌ها و تجزیه و تحلیل آنها می‌تواند روابط اعتباری در بخش تامین مالی و سرمایه در گردش و ریسک‌های مرتبط با آن را نیز بهبود بخشد.
در عرصه تحولات بانکداری در بخش کسب‌و‌کارها و شرکتها، اعتبار و وام‌دهی و تامین مالی به تنهایی محور اصلی ارتباط نخواهد بود. بانکداری تراکنشی با رویکرد ارتباطی دائمی و جزئی با کسب‌و‌کار و در مواجهه با بخش‌های مالی و تجاری، فرصتهای سرشار از گفت‌وگوی ارزش‌آفرین را پدید می‌آورد.
