تحلیل بازار : مدیرکل اقتصادی بانک‌مرکزی گفت: بر اساس بررسی ما کشورهای مختلف بر حسب شرایط اقتصادی و نظام مالیاتی، اخذ مالیات از سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی را در دستورکار قرار داده‌اند. جعفر مهدی‌زاده، مدیرکل اقتصادی بانک‌مرکزی، گفت: در بانک‌مرکزی همواره تاکید داشته‌ایم که دولت بودجه خود را از طریق درآمدهای مالیاتی تامین کند و به درآمدهای ناپایدار وابسته نباشد. یکی از پایه‌‌‌‌‌‌‌‌های مالیاتی که در این زمینه اهمیت دارد، پایه مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی است که در دیگر کشورها نیز سابقه دارد.
بر اساس بررسی ما کشورهای مختلف بر حسب شرایط اقتصادی و نظام مالیاتی، اخذ مالیات از سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی را در دستورکار قرار داده‌اند و در واقع ۶۷کشور این پایه مالیاتی را اخذ می‌کنند. به گفته او افزایش درآمدهای دولت، بهبود عدالت مالیاتی و سوق‌دادن سرمایه‌های شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری منابع به‌جای سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری، از جمله اهدافی است که برای این پایه مالیاتی درنظر گرفته شده‌است.
به‌طور خاص مقایسه سود حاصل از سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری بانکی با سود حاصل از فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌های تولیدی مطرح است که عدم‌دریافت مالیات از اولی با عدالت مالیاتی همخوانی ندارد. مهدی‌زاده افزود: یک مساله در زمینه اخذ مالیات از سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی، منفی‌بودن نرخ سود حقیقی است که انگیزه سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری را کم می‌کند و به تعبیری به‌عنوان یک مالیات مضاعف محسوب می‌شود.
نکته مهم دیگر اینکه وجود جایگزین‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همچون صندوق‌های درآمد ثابت، موجب می‌شود وضع مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی صرفا منابع آنها را از سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری مستقیم در بانک‌ها به سمت این صندوق‌ها یا ابزارهای مشابه ببرد و عملا درآمدهای دولت افزایش پیدا نکند. مدیرکل اقتصادی بانک‌مرکزی می‌گوید: مساله مهم دیگر که در زمینه مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی حائزاهمیت است، رقابت بانک‌ها برای پرداخت سود بیشتر به سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌ها به‌منظور جذب سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بیشتر است؛ بنابراین ممکن است وضع این مالیات به‌جای اصابت به دریافت‌کنندگان سود از بانک‌ها، به بخش تولید به‌عنوان تسهیلات‌گیرندگان یا به خود بانک‌ها اصابت کند که خلاف هدف سیاستگذار است و ممکن است مسائلی همچون افزایش نوسان‌ها در سایر بازارها از جمله ارز و سکه و همچنین اضافه برداشت بانک‌ها را در پی داشته باشد.
به گفته مهدی‌زاده، آثار مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی متفاوت از پایه‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همچون مالیات بر خودروهای لوکس یا مالیات بر خانه‌‌‌‌‌‌‌‌های خالی است و باید از اثرات منفی احتمالی این پایه مالیاتی جلوگیری شود. هم‌اکنون شرکت‌ها این امکان را دارند که تسهیلات ارزان‌قیمت بگیرند و همان منابع مالی را در بانک سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری کرده و سود کلان دریافت کنند. چنین مشکلی باید در جای دیگری حل شود و وضع مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی نمی‌تواند این مشکل را رفع کند. شرکت‌ها مشکلات انگیزشی زیادی برای سرمایه‌گذاری دارند و وضع مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌ها نمی‌تواند انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند.
یکی از مسائل در این زمینه بالابودن نرخ سود در بازارهای رقیب تولید است که موجب می‌شود اگر بر سود سپرده بانکی هم مالیات وضع شود، این سرمایه‌ها به‌جای بخش تولید به بازارهای موازی سوق پیدا کنند. او در پایان گفت: وضع مالیات بر سود سپرده‌‌‌‌‌‌‌‌های بانکی موجب خروج نقدینگی از بانک‌ها نمی‌شود، اما ترکیب سرمایه‌ها را تغییر می‌دهد و سیالیت نقدینگی را افزایش می‌دهد که در شرایط فعلی اقتصاد کشور مطلوب نیست.
