شش بانک دولتی در سال‌های اخیر با وضعیت نامناسب زیان انباشته همراه بودند که دولت بار آن بر دوش دولت کشیده است. هرچند در بین بانکهای خصوصی نیز بانک‌هایی بازیان سنگین وجود دارند اما تاوان آن را دولت نمی‌پردازد بلکه ممکن است که سهامداران آن‌که تعدادی محدود از شهروندان هستند، پرداخت می‌کنند.
در مقابل، برای بانکهای دولتی این وضع کاملاً متفاوت است؛ چراکه این دولت است که مجبور است تاوان مشکلات بانکهای دولتی را بپردازد.
به گزارش بانکداری ایرانی، در بین بانکهای دولتی شش بانک بازیان انباشته سنگینی همراه هستند. به ترتیب مبالغ زیان آنها عبارت از 68 هزار میلیارد تومان، 35 هزار میلیارد تومان، 8هزار میلیارد تومان، 1251 میلیارد تومان و 950 میلیارد تومان مبلغ است. یعنی درمجموع با احتساب تغییرات، زیان انباشته این بانکهای دولتی، حدود 115 هزار میلیارد دومان ارزیابی می‌شود. ذکر این نکته برای درک این عدد بسیار مهم است که رقم کسری بودجه سال گذشته دولت همین حدود باکمی اختلاف بوده و درواقع بانکهای دولتی به‌اندازه کسری بودجه دولت دارای زیان انباشته هستند که بار آن بر دوش دولت است.
علاوه بر زیان‌های انباشته باید موضوعات دیگری را برای مشکلات بانکهای دولتی در نظر گرفت که حتی سبب ایجاد خلق پول و ایجاد نقدینگی و درنهایت تورم افسارگسیخته می‌شود که عبارت از
مطالبات از دولت، غیرمولد بودن دارایی‌ها، وجود املاک ملکی و تملیکی پرشمار، تسهیلات تکلیفی، نرخ سود دستوری، مطالبات غیرجاری از بخش خصوصی، نرخ تسعیر ارز و فساد سیستماتیک است. در حقیقت، این موارد در بانکها از جمله مواردی هستند که بانک ها علی الخصوص بانکهای دولتی را به چاه ویل اقتصاد ایران تبدیل کرده است.
از طرف دیگر باید گفت که زیان‌دهی در بانکهای دولتی و خصوصی متفاوت از یکدیگر است؛ چراکه در بانکهای دولتی مطالبات بانکها از دولت یکی از دلایل اصلی زیان‌دهی بانک‌هاست که زیان را به آنها تحمیل می‌کند.
یعنی درو واقع رابطه دولت وبانک های دولتی یک دور باطلی است که در نهایت به ضربه زدن به همدیگر ختم می شود یعنی هم دولت به بانکها ضربه می زنند و هم بانکها به دولت خسارت وارد می کنند و در نهایت این بانک های دولتی هستند که با زیان هایی که دارند تاثیر زیادی بر دولت و همچنین به شهروندان می زند.
از دیگر نکاتی که باید در خصوص بانکهای دولتی به آن توجه کرد، موضوع مدیران بانکها هستند. آنها کارمندان دولت بوده و در حقیقت مطیع اوامر دولت‌ها هستند و از خود استقلالی ندارند. به‌عنوان نمونه یکی از بانکهای دولتی در سال 1400 تنها 99 هزار میلیارد ریال سپرده جمع کرده بود اما به خاطر تسهیلات تکلیفی دولت مجاب شده بود 250 هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت کند. که بیش 10 هزار میلیارد ریال از این تسهیلات به وام‌های معوق تبدیل‌شده و سبب مشکلاتی برای بانک شده است. درصورتی‌که بانکهای خصوصی به دلیل استقلالی که دارند و همچنین به دلیل پاسخگویی به سهامداران خود زیر بار این خرده فرمایشات دولت‌ها نمی‌روند.
روی‌هم‌رفته دولت ها برای اینکه مشکلات بانکها را رفع کنند باید هزینه زیادی را بپردازند. به عنوان مثال دولت برای اینکه بتواند بانکی را از مشکلات خارج کند از محل آورده نقدی اقدام به افزایش سرمایه کرده بود که این اقدام در حقیقت خرج کرد دولت از جیب مردم برای آن بانک بود چرا که با این افزایش سرمایه بود که ان بانک از خطر انحلال و مشکلات دیگر نجات یافت. در حقیقت دولت برای رفع بحران بانکهای دولتی مجاب است که از دخل و خرج خود بزند و پولی را که باید برای شهروندان خرج کند را صرف مشکلات بانکهای دولتی می کند.
