دنیای‌اقتصاد : بازار سهام در واپسین روز معاملاتی هفته توانست از دام هیجان خارج شود و با افزایش آهسته و پیوسته تقاضا در خلال دادوستدهای این روز به رشدی ملایم دست‌یابد.
به واسطه همین بهبود تقاضا در روز گذشته میانگین وزنی قیمت‌ها در بورس نیز به میزان ۵۶/ ۰درصد افزایش یافت و شاخص این بازار پس از ثبت رشد ۸۱۰۰ واحدی به سطح یک‌میلیون و ۴۵۴هزار واحدی رسید.
به‌جز این شاخص نیز شاخص هموزن که به سبب در نظر نگرفتن وزن نمادهای مختلف نسبت به کلیت بازار عموما نماگر بهتری برای پی‌بردن به حال و روز نمادهای کوچکتر است، با رشد همراه شد. رشد این نماگر اندکی بهتر از شاخص‌کل و در حدود ۷/ ۰درصد بود.
اگر بخواهیم اندکی از اعداد ارقام بازار سرمایه در روز چهارشنبه فراتر برویم و نگاهی کلی‌تر نسبت به بورس تهران و فرابورس داشته باشیم بهتر است رویدادهای بازار سهام در روز گذشته را با نیم‌نگاهی به تحولات هفته بررسی کنیم.
هفته گذشته در حالی آغاز شد که فعالان بازار سهام با امید به روند صعودی جاری در بازارهای جهانی تقریبا با دست پر به استقبال معاملات بازار سهام رفتند و همین موجب شد تا افزایش قیمت‌ها که در هفته‌های نخست‌ماه جاری شروع شده بود، ادامه یابد؛ با این‌حال افزایش قابل‌توجه قیمت در برخی از نمادها سبب شد تا با گذر از شنبه رفته‌رفته شاهد آرامش نسبی در فضای معاملات و مهیا‌شدن فضا برای دست‌به‌دست شدن قیمت سهام باشیم.
از شنبه تا حال
همین امر سبب شد تا تمایل سرمایه‌گذاران به تغییر در ترکیب پرتفوی یا شناسایی سود سبب شود در روزهای بعد از شنبه تقاضا در مقابل عرضه تا حدودی تضعیف شود؛ با این حال کاهش تقابل به حدی نبود که شاهد قرمزپوشی دسته‌جمعی نمادهای شاخص‌ساز در روزهای مورد بررسی باشیم. در امتداد همین وضعیت بود که در روزهای گذشته شاخص بورس با نزدیک شدن به مقاومت روانی یک‌میلیون و ۵۰۰هزار واحدی از شتاب خود کاست، با این‌حال هیچ‌چیز مانع از آن نبود تا این شاخص نتواند تا آخر هفته از سطح یادشده بگذرد و با تثبیت در ابرکانال بعدی راه خود را برای تداوم رونق هموارتر از گذشته کند؛ تا اینکه بخشنامه جنجالی عوارض صادراتی در شامگاه روز دوشنبه پا به عرصه وجود گذاشت و به‌راحتی جو بازار را در روز بعدی تغییر داد. همین امر سبب شد تا از همان ابتدای معاملات روز سه‌شنبه روند بازار به کلی معکوس شود و بورس روزی کاملا سرخ‌پوش را شاهد باشد؛ روزی که تمامی عقبگرد سهام در آن ناشی از بدبینی قابل‌توجه بازار به نحوه تصمیم‌سازی دولتی بود، با این‌حال به‌نظر می‌آید که در آخرین روز از هفته کاری بازار سهام این فضای نااطمینانی تا حد زیادی فروکش کرده است.
رشد نسبی قیمت‌ها در بورس و بازپس‌گیری اندکی از آنچه که شاخص بورس در روز سه‌شنبه از دست داده بود را می‌توان تا حدودی تعدیل فضای هیجانی در روز گذشته و ترمیم نسبی اعتمادی دانست که در روز سه‌شنبه از دست رفته بود، با این‌حال نمی‌توان به روشنی گفت که بورس می‌تواند با این کارهای دولت و دولتی‌ها به‌راحتی مسیر پیش‌روی خود را سپری کند.
بررسی‌ها حاکی از آن است که محدودیت‌های اعمال‌شده بر صادرات زنجیره ارزش محصولات فولادی پتروشیمی و سیمان می‌تواند متناسب با میزان صادرات شرکت‌ها آثار قابل‌توجهی را بر سودآوری شرکت‌ها به‌جا بگذارد، با این‌حال کارشناسان بر این باور هستند که به دلیل چشم‌انداز افزایش قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای بین‌المللی این مانع نمی‌تواند تاثیری قابل‌توجه بر روند بازار داشته باشد.
به‌نظر می‌آید که اگر بخواهیم نگاهی منصفانه به رویدادهای روز سه‌شنبه داشته باشیم، خروج سنگین حقیقی‌ها از سهام طی آن روز بیشتر پاسخ سرمایه‌گذارانی بود که یا با دید کسب سود مجامع سهام فروخته‌شده را ابتیاع کرده بودند و یا آنهایی که با دیدن صفوف‌فروش نتوانستند افتادن در چرخه دیگری از زیان را تاب بیاورند. مشکل از این قرار است که سرمایه‌گذاران خرد و کلان بازار با توجه به مسیر طی شده در یک سال‌و نیم اخیر همچنان نسبت به ثبات در بازار سهام بی‌اعتماد هستند و طبیعتا هر فشاری که در طرف عرضه ببینند را در با نگرانی پاسخ می‌دهند.
بازگشت آرامش
با این تفاسیر اگر بخواهیم نگاهی به خالص تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی داشته باشیم، باید بگوییم مثبت‌شدن این نسبت در آخرین روز هفته هر چند ناچیز، امری مبارک است. بورس تهران در روز گذشته خالص خرید حقیقی ۱۰ میلیارد‌تومانی را به خود دید که اگرچه در مقابل خروج پول ۷۵۸ میلیارد‌تومان سرمایه‌گذاران خرد در روز سه‌شنبه ناچیز است، با این حال اگر نیمه پر لیوان را نگاه کنیم تغییری مهم را به نمایش می‌گذارد. بر این اساس معاملات روز چهارشنبه در شرایطی به اتمام رسید که از مجموع صنایع فعال در این روز نمادهای موجود در گروه فرآورده‌های نفتی، سرمایه‌گذاری‌ها و محصولات شیمیایی بیشترین ورود پول را داشتند و در مقابل فلزات اساسی و کانه‌های فلزی و بانک‌ها خروج سرمایه حقیقی‌ها را به ثبت رساندند. گفتنی است در این روز ارزش معاملات خرد ۳۵۵۸میلیارد‌تومان بوده است. در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با رشد ۵۶/ ۰درصدی همراه شد، از ۳۲۸ نماد معامله‌شده، قیمت پایانی ۲۰۲ سهم (۶۲درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۱۳ سهم (۳۴درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۴۶ نماد (۱۴درصد) صف خریدی به ارزش ۱۹۹میلیارد‌تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری صف‌فروش در ۳ نماد بورسی (کمتر از یک درصد) به ارزش ۲میلیارد‌تومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افزایش ۵۴/ ۰درصدی را ثبت کرد، ۱۳۹ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۸۴ سهم (۶۰ درصد) مثبت و ۵۳ سهم (۳۸ درصد) منفی بود. در این بازار ۱۹نماد (۱۴ درصد) صف خریدی به ارزش ۵۵ میلیارد‌تومان تشکیل دادند. در این بازار روز چهارشنبه هیچ نمادی با صف‌فروش مواجه نشد. بازارپایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۵۵ نماد بود. در این میان ۸۲ سهم (۵۳ درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۶۹ سهم (۴۵ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۶۲ نماد (۴۰ درصد) صف‌خریدی به ارزش ۱۰۰ میلیارد‌تومان را شکل دادند و صف‌فروش در این بازار به ۲۴ نماد (۱۵ درصد) با ارزشی بالغ بر ۲۳ میلیارد‌تومان اختصاص پیدا کرد.
