موسسه‌های رتبه بندی اگر به اندازه کافی بزرگ بوده و اعتبار کافی داشته باشند، برای حفظ یک مشتری، رتبه نادرست به کسی نمی‌دهند.
مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری برهان، با بیان اینکه حضور موسسه‌های رتبه‌بندی برای تمام بازارهای کسب و کار در دنیا ضروری است و فعالیت آنها به دلیل ارتقا توان تحلیل سرمایه‌گذاران، لازمه بازار سرمایه است، به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: با توجه به گسترش روزافزون خدمات مالی در سراسر دنیا، در بیشتر کشورهای جهان، موسسات رتبه بندی، فعالیت هایی در زمینه اعتباردهی به اشخاص یا گروه‌های خاص انجام می‌دهند تا سرمایه‌گذاران بتوانند برای سرمایه گذاری‌های خود تصمیم‌های صحیحی بگیرند.
قاسم محسنی دمنه در این‌باره افزود: هدف از رتبه‌بندی، ایجاد شفافیت در اطلاعات است و اشخاصی که کار رتبه بندی را بر عهده دارند باید مستقل از اشخاصی باشند که رتبه بندی می‌شوند تا مردم بتوانند به این رتبه بندی، اعتماد بیشتری داشته باشند.
وی ادامه داد: موسسه‌های رتبه بندی در بازار سرمایه وظیفه رتبه‌بندی اوراق بهادار یا شرکت‌ها را از نظر میزان ریسک، بر عهده دارند که براساس این رتبه‌بندی، میزان ریسک اوراق و میزان تعهد شرکت‌ها در مقابل طلبکاران یا دارندگان اوراق، مشخص می‌شود.
این کارشناس بازارهای مالی اظهار کرد: برای سرمایه‌گذاری صحیح، کسب اطلاعات درباره بازدهی و ریسک بسیار مهم است زیرا تنها با بازدهی نمی‌توان تصمیم درستی گرفت. بنابراین رتبه‌بندی به شفاف سازی در کسب اطلاعات کمک می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان به عملکرد موسسه‌های رتبه بندی اعتماد کرد، گفت: موسسه‌ها باید ضمن مستقل بودن، حرفه‌ای بوده و از شیوه نامه‌های مشخص برای رتبه‌بندی استفاده کرده و با افشای آن شیوه‌نامه‌ها، مردم نسبت به معیارهای رتبه‌بندی آگاه خواهند شد.
به گفته این کارشناس بازارهای مالی؛ موسسه‌های رتبه‌بندی باید زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت کرده و به عنوان یک مرجع مستقل مسئولیت‌پذیر باشند تا در صورت تخلف، سرمایه‌گذاران با مراجعه به آن مرجع، شکایت کرده و درگیر سیستم دادگاهی نشوند.
وی عنوان کرد: این موسسه‌ها اگر به اندازه کافی بزرگ بوده و اعتبار کافی داشته باشند، برای حفظ یک مشتری، رتبه‌های نادرست به کسی نمی‌دهند.
محسنی تصریح کرد: مردم باید به رتبه‌بندی اعتماد کنند زیرا اعتماد مردم برای موسسه‌ها بسیار مهم است و اگر اعتماد مردم نسبت به آنها از بین رود، دیگر هیچ‌کدام از رتبه‌ها را قبول نخواهند کرد.
وی در خصوص نسبت ارزش اوراق بهادار به تولید ناخالص کل کشور گفت: این نسبت حدود ۲ درصد است اما در کشورهای پیشرفته این نسبت بالاتر است، متاسفانه نظام تامین مالی کشور بانک محور است و شرکت‌ها ترجیح می‌دهند برای دریافت تسهیلات مالی به جای انتشار اوراق بهادار سراغ سیستم بانکی رفته و تسهیلات مالی را از آنها دریافت کنند.
محسنی بیان کرد: این موضوع سال‌ها است که در کشور جا افتاده است البته بازار اوراق بهادار هم مزیت‌هایی برای شرکت‌ها قائل شده به این صورت که یک شرکت می‌تواند چندین هزار میلیارد تومان اوراق بهادار منتشر کند در حالی که در یک نظام بانکی این کار غیر ممکن است.
این کارشناس ادامه داد: در حال حاضر تمام اوراق، دارای ضامن بوده و ضامن آنها هم معمولا بانک‌ها هستند. بنابراین، پیشنهاد می‌شود این ضمانت‌ها حذف شود (چون وجود ضمانت، هزینه‌ها را برای شرکت‌ها افزایش داده و فرایند انتشار اوراق را طولانی می‌کند) و به جای آن اوراق بهادار که البته ریسک آن بالاتر است، رتبه‌بندی شوند.
وی خاطر نشان کرد: با حذف ضمانت ها، کارمزد ضمانت روی سود اوراق گذاشته شده و به سرمایه‌گذاران پرداخت شود تا برای آنان جذاب باشد.
محسنی اظهار کرد: در ابتدای این کار باید بازار اوراق رتبه‌بندی شده را برای سرمایه‌گذارانی چون شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بانک‌ها و اشخاصی که منابع مالی کافی دارند، باز بگذارند تا بتوانند این ریسک ها را تحلیل کنند.
به گفته این کارشناس؛ در کشورهای خارجی این موضوع نهادینه و پیاده سازی شده و به سازمان بورس هم پیشنهاد می‌شود با بررسی‌هایی، در جهت اجرایی شدن موضوع و توسعه و ارتقای بازار اوراق اقدام اساسی انجام دهد.
