بهنام عقیلی : کیف پول الکترونیک روشی جایگزین برای خریدهای خرد است و از این روش در حوزه خرده‌فروشی (retail) نیز می‌توان استفاده کرد.
حوزه پرداخت در حال پوست‌اندازی است و روش‌های فین‌تک می‌تواند به آن کمک کند. می‌توان گفت آینده پرداخت خرد در اختیار کیف پول الکترونیک است و فعالان این حوزه همواره خود را به‌روز می‌کنند. در آینده‌ای نزدیک کیف پول الکترونیک جایگزین پول فیزیکی خواهد شد و پرداخت الکترونیک توسعه بیشتری خواهد یافت. اما برای رسیدن به این هدف تصمیمات کلان مهم است تا بتوان اکثر پرداخت‌ها را از طریق موبایل و بدون نیاز به کارت‌بانکی انجام داد.اما برای درک بهتر کیف پول الکترونیکی و لزوم توسعه آن، باید به چند موضوع اشاره کرد.
در روز پرداخت‌هایی با مقادیر کم برای تسویه قبوض یا خرید شارژ باعث می‌شوند تا مدت زمانی طولانی درگاه‌های بانکی اشغال شوند. این مقادیر به دلیل ارزش کم، توجیهی برای اشغال درگاه بانکی ندارند. کیف پول الکترونیک می‌تواند این مشکل را حل کند. به این صورت که مثلا در ماه یک‌بار تا حد یک‌میلیون تومان یا کمتر کیف پول خود را شارژ می‌کنید. از آن پس تنها با وارد کردن اطلاعات قبوض یا درخواست شارژ، عملیات خود را به‌راحتی انجام خواهید داد. در این روش شما نیاز به وارد کردن انواع رمزهای کارت خود مثل CVV۲ یا درخواست رمز پویا ندارید. این روش هم برای مخاطب سهولت ایجاد می‌کند و هم درگاه بانکی را برای پرداخت‌های کوچک اشغال نمی‌کند.اما با توسعه این حوزه حتی می‌توان پرداخت‌های دیگری هم انجام داد که پرداخت تاکسی یا پرداخت‌های فروشگاهی از آن جمله است. با شارژ کیف پول‌هایی که امکان پرداخت تاکسی را دارند و خوانش QR بارکد راننده تاکسی با موبایل، پرداخت به‌راحتی انجام خواهد شد. در کنار این موارد، نسل جدید دستگاه‌های پوز فروشگاهی به QR بارکد مجهز شده‌اند. به همین دلیل بدون نیاز به کارت‌بانکی می‌توانید با موبایلی که به همراه دارید، پرداخت را انجام دهید و خرید کنید. پس می‌توان نتیجه گرفت کیف پول الکترونیک انواع نیازهای روزمره را پوشش خواهد داد.
اما در کنار اینکه دیگر به کارت‌بانکی نیاز ندارید و تنها با موبایل خود می‌توانید پرداخت‌های روزمره خود را انجام دهید، از مهم‌ترین ویژگی این روش نمی‌توان غافل شد. مهم‌ترین ویژگی کیف پول الکترونیک، امنیت است. کارت‌های بانکی ما عموما از امنیت پایینی برخوردار است و به‌راحتی کپی خواهند شد. تنها با یک اسکنر ساده و اعلام رمز کارت، به‌راحتی از حساب دزدی می‌شود. به همین دلیل مانند بسیاری از کشورهای دنیا نیازمند یک wallet برای پرداخت هستیم تا به‌حساب اصلی وصل نباشد. این کار را می‌توان با کیف پول الکترونیک انجام داد که در صورت لو رفتن اطلاعات آن نیز مقادیر بالایی از دست نرفته باشد. چون ذات کیف پول الکترونیک شارژ محدود و پرداخت‌های محدودتر است.
اما پاشنه آشیل صنعت کیف پول الکترونیک، جزیره‌ای عمل کردن آنها است. بازیگران این صنعت به دنبال بستن قراردادهای انحصاری با عرضه‌کنندگان خدمات هستند. برای مثال چنانچه کیف پول آپ را شارژ کرده باشید، می‌توانید از اپلیکیشن اسنپ استفاده کنید و اپلیکیشنی با این حجم از درخواست، به کیف پول‌های دیگر سرویس نمی‌دهد یا برای خرید از فروشگاه‌های کوروش می‌توانید از موبایل خود برای پرداخت استفاده کنید، اما تنها راه پرداخت از این روش کیف پول جیرینگ است. این صنعت به‌سرعت نیازمند سیستم هم‌پذیرندگی است. سیستمی که بتواند کیف پول‌های متفاوت را به هم وصل کند و شرایط همکاری را بین آنها برقرار کند. برای رسیدن به این هدف، در کنار عزم این شرکت‌ها به تصمیمات کلان هم نیاز است. تصمیماتی که اتصال کیف پول‌ها را تبدیل به قانون کند تا مخاطب برای استفاده از این سیستم راغب شود و برای گرفتن خدمات گیج نشود.
در ادامه برخی از کیف پول‌های الکترونیک را معرفی کرده و به آنها می‌پردازیم.
کیف پول سپ یا همان ۷۲۴
پرداخت الکترونیک سامان ازجمله شرکت‌های PSP است که در مباحث فین‌تک به‌خوبی عمل کرده است. به‌طوری‌که در سال ۹۹ به‌عنوان برترین PSP کشور معرفی شد. با کیف پول الکترونیکی پرداخت الکترونیک سامان علاوه بر خدمات رایج، پرداخت‌های درون‌فروشگاهی با استفاده از خواندن QR بارکد توسط موبایل و بدون نیاز به کارت امکان‌پذیر است. اپلیکیشن ۷۲۴ و کیف پول پرداخت الکترونیک سامان را می‌توان یکی از کامل‌ترین حوزه‌های پرداخت آنلاین برشمرد. در اپلیکیشن ۷۲۴ می‌توان از بیمه سامان خرید داشت و نیازهای پرداخت قبض را رفع کرد.
اما یکی از موارد جذاب اپ ۷۲۴ پرداخت‌های مربوط به حوزه خودرو است. از خرید طرح ترافیک تا عوارض جاده‌ای و پرداخت خلافی خودرو در اپلیکیشن ۷۲۴ قابلیت پرداخت دارد. در کنار این موارد از کیف پول ۷۲۴ برای شارژ حساب تپسی نیز می‌توان استفاده کرد.
شرکت پرداخت الکترونیک سامان برای جذابیت بیشتر اپلیکیشن خود طرح یاقوت را برای مشتریان خود در نظر گرفته است و با مراکز مختلف فروشگاهی و تفریحی قراردادهایی را تنظیم کرده است تا مخاطبانش از تخفیف‌های خاص استفاده کنند. در این اپلیکیشن امکان استفاده از طرح صیاد نیز وجود دارد.
کیف پول سکه یا به‌پرداخت
اپلیکیشن سکه را نیز می‌توان به‌عنوان دومین اپ موفق پرداخت نام برد. این اپ نیز در حوزه‌های مختلف اقدام به ارائه سرویس‌های متفاوت کرده است. از اپلیکیشن سکه امکان خرید بلیت مترو نیز هست و همین‌طور اقساط بانک ملت را نیز می‌توان پرداخت کرد. در کنار آن امکان پرداخت حق بیمه تامین‌اجتماعی از طریق این اپ وجود دارد. پرداخت تاکسی و خرید از فروشگاه‌هایی که مجهز به پوزهای با قابلیت QR بارکد هستند، از طریق کیف پول سکه امکان‌پذیر است.
در این اپ و با استفاده از کیف پول سکه می‌توان بلیت سفر نیز خریداری کرد، اما یکی از موارد جذاب اپ سکه امکان درخواست خدمات ویژه فرودگاهی است. استفاده از سامانه ثنا و احراز هویت آنلاین نیز از دیگر امکانات اپلیکیشن سکه است.
جیرینگ، کیف پول همراه اولی‌ها
یکی دیگر از کیف‌پول‌هایی که در آینده با اقبال عمومی روبه‌رو خواهد شد جیرینگ است. جیرینگ که مخاطبان همراه اول را همراه خود دارد، جامعه‌ای چندمیلیونی را به‌صورت بالقوه در آستین دارد که حداقل به موبایل دسترسی دارند. حال تنها با آموزشی درست می‌تواند این جامعه بالقوه را بالفعل کند و در حوزه فین‌تک رقیبی جدی به‌حساب آید.
جیرینگ که بیشتر به کدهای USSD شناخته می‌شد، به‌تازگی گام‌‌های بلندی در حوزه‌های نوین فناوری برداشته است. در واقع فصل تازه‌ای از جیرینگ شروع خواهد شد که بسیار متفاوت از اقدامات چند سال پیش آن است. یک پوست‌اندازی با چاشنی فناوری اطلاعات که حوزه فین‌تک نیز از آن جمله است، اما جیرینگ را می‌توان قدیمی‌ترین کیف پول داخلی دانست و با اینکه درگذشته مشکلات متعددی با نهادهای مختلف از جمله بانک مرکزی داشت، در حال حاضر این مشکلات را پشت سر گذاشته است. حال با پذیرش جیرینگ به‌عنوان یک کیف‌پول، این شرکت درصدد عقد قرارداد با فروشگاه‌ها و سازمان‌های متعدد است تا مخاطبان آن علاوه بر استفاده از سرویس‌های همراه اول، در فضاهای دیگر نیز از آن استفاده کنند. بر همین اساس جیرینگ قراردادی با فروشگاه‌های کوروش بست تا پرداخت از طریق QR بارکد در این فروشگاه‌ها و بدون نیاز به کارت برای مخاطبان همراه اول امکان‌پذیر باشد.
کیف‌پول آپ یا همان آسان‌پرداخت
کیف‌پول دیگری که شناخته شده است، کیف‌پول آپ متعلق به آسان پرداخت است. آپ از طریق انحصاری که برای پرداخت اسنپ و اسنپ‌فود به دست آورده، توانسته نسبت به رقبا جلو بیفتد. گرچه در سال گذشته نسبت به رقبای خود از رشد کمتری بهره برده، اما همچنان با ارائه سرویس‌های به‌روز و جذاب سعی در جذب مخاطب بیشتر دارد.
سایر کیف‌پول‌ها
در کنار کیف پول‌های مطرح این صنعت، کیف پول‌های دیگری نیز سعی در جذب مخاطب دارند. برای نمونه کیف پول دیجی‌پی از جمله کیف پول‌هایی است که برای مخاطبان دیجی‌کالا طراحی‌شده است یا کیف پول آی‌دی‌پی و نیکاتک از دیگر کیف پول‌هایی هستند که در این حوزه فعالیت می‌کنند.
اما نکته مهم در این صنعت استفاده از مخاطبان یکدیگر است. چنانچه وسعت خدمات گسترده شود، کمتر کسی از پول فیزیکی استفاده خواهد کرد که این در شرایط پاندمی کرونا بسیار حائز اهمیت است. گستردگی خدمات جز با همکاری کیف‌پول‌ها با یکدیگر امکان‌پذیر نیست و همکاری همه فعالان این حوزه را می‌طلبد.
