فردمحور شدن بیمه شخص ثالث؛ آری یا خیر؟+توضیحات رئیس کل بیمه مرکزی

بانکداری ایرانی -  «طبق قانون برنامه ششم توسعه و با توجه به پرخطر و کم خطر بودن راننده، از سال آینده بیمه شخص ثالث به جای خودرو به راننده تعلق خواهد گرفت.»

 به گزارش بانکداری ایرانی ، این سخنان رییس کل بیمه مرکزی در بین کارشناسان، رسانه‌ها و فضای مجازی و مردم  جنجالی آفرید. به دلیل ابهامات این سخن و نداشتن توضیح بیشتر، بحث پیرامون این سخنان بالا گرفت. 

رییس بیمه مرکزی در ادامه این گفت‌وگو که با صداوسیما انجام شده بود اظهار کرد: « زن یا مرد بودن راننده، جوان یا پیر بودن و پرخطر و کم خطر بودن راننده در این مصوبه لحاظ خواهد شد و راننده‌هایی که رانندگی بهتری دارند هزینه کمتری برای بیمه شخص ثالث پرداخت خواهند کرد.با توجه به این که خانم‌هایی مرتب‌تر رانندگی می‌کنند، در سال آینده که بیمه شخص ثالث راننده محور می‌شود، خانم‌ها تخفیفات ویژه بیمه‌ای دریافت می‌کنند. راننده محور بودن بیمه شخص ثالث یعنی خودرو نیست که بیمه دریافت می‌کند بلکه خود راننده است که بیمه نامه را دریافت می‌کند و بسیاری از راننده‌ها هستند که با خودروهای ارزان قیمت خوب رانندگی می‌کنند و کمترین تخلف را دارند، اما برخی از افراد با خودروهای گران قیمت بد رانندگی می‌کنند و افراد پرخطر محسوب می‌شوند.  در جهت راننده محور کردن بیمه شخص ثالث جنسیت، سن افراد و سابقه آن‌ها مطرح است و، چون خانم‌ها مرتب‌تر رانندگی می‌کنند بیشتر از بقیه از تخفیقات بیمه‌ای می‌توانند استفاده کنند.»

واضح است که وقتی صحبت از فرد محور شدن بیمه  شخص ثالث می شود، یعنی خودرو بیمه نمی شود. افراد پر خطر و کم خطر ، زن و مرد، پیر و جوان  در این مورد، مساله‌ی مهمی هستند اما سوالی کلیدی در این خصوص وجود دارد که اگر فرزندی ماشینی را که  به نام پدر است را برای یکی دو ساعت قرض بگیرد و حادثه ای رخ دهد ، بیمه شخص ثالث چگونه محاسبه می شود؟ و چه راهکاری برای چنین موردی وجود دارد، چرا که فرزند اصلا خودرویی ندارد تا بیمه شخص ثالثی به نام خود داشته باشد؟

این سوالات برای مردم سبب شده تا کارشناسان به توجیه این سخنان بپردازند و با وجود اینکه اطلاعات زیادی پیرامون آن  منتشر نشده، اظهار نظر کند. 

در همین مورد ، اروج گروسی مدیر بیمه های اتومبیل شرکت بیمه کارآفرین طی گفت‌وگویی اظهار کرد: «فعلا گفته شده به شکل آزمایشی از سال آینده این موضوع اجرایی شود؛ ولی هنوز هیچ مصوبه و دستورالعملی در مورد جزییات اجرای این طرح به شرکت های بیمه ارسال نشده است. به هر حال بیمه مرکزی در پایان هر سال با بررسی شرایط، حق بیمه سال بعد را محاسبه و اعلام می‌کند و در صورت اجرای این طرح نیز باید جزییات مربوط به محاسبه حق بیمه به شرکت ها اعلام شود. گروسی افزود: اگر چه هنوز بسیاری از جزییات این طرح مشخص نیست و نمی توان در رابطه با آثار سود و زیانی این طرح اظهار نظر کرد؛ ولی به نظر می رسد با اجرای این طرح می توان شفافیت بیشتری ایجاد کرد و جلوی بسیاری از تخلفات را گرفت. در حال حاضر یکی از مهم‌ترین مشکلات صنعت بیمه، سوء استفاده هایی است که از بیمه شخص ثالث صورت می‌گیرد. به عنوان مثال در برخی تصادفات، راننده مقصر فاقد گواهینامه، جای خود را با راننده‌ای دیگر عوض می‌کند تا از پوشش‌های بیمه‌ای استفاده کند؛ در صورتی که رانندگان بیمه شوند و بدانند در صورت بروز حادثه، جرایمی برای آنها در نظر گرفته می شود احتمالا این قبیل سوء استفاده ها کاهش خواهد داشت.» ( بورس نیوز/26 دی 97)

کارشناسی دیگری  قبل انتشار دقیق محتوای فرد محور شدن بیمه شخص ثالث  این طرح را بسیار ارزشمند خوانده است.  ابوطالب قره چماقلو ، کارشناس صنعت بیمه،  گفت: «موضوع عامل ریسک در بیمه شخص ثالث پیچیده است و با توجه به حجم و ابعاد مختلف این رشته ، تصمیم گیری در مورد آن نیاز به بررسی حرفه ای تر دارد . مالکین خودرو باید برای خودرو بیمه مسئولیت (اختیاری یا اجباری) خریداری کنند تا فقط ریسکهای متعلق به خودرو را پوشش دهند که البته نرخ این ریسک بالا نخواهد بود و مواردی  را که عامل خطر فقط خودرو باشد را پوشش میدهد  مانند حرکت خودروی پارک شده و غیره. ولیکن بهتر است قانون به سمتی پیش برود که دارندگان گواهینامه رانندگی را مکلف به خرید بیمه نامه (بر اساس حق بیمه حداکثری گروههای خودرویی که ممکن است راننده استفاده کند و یا بر اساس نوع گواهینامه و گرانترین کاربری) نماید.»  (ریسک نیوز/28دی97)

در این باره علیرضا حسینی، کارشناس صنعت بیمه طی گفت‌و گفتویی اظهار کرد:  «آنچه در آیین‌نامه ماده 18 قانون جدید بیمه شخص‌ثالث آمده است تقریبا مطابق با استانداردهای دنیاست. پیش‌ازاین بیمه شخص‌ثالث به خودرو تعلق می‌گرفت و در پرداخت حق‌بیمه شخص‌ثالث برای رانندگان تفاوتی وجود نداشت و همه باید رقم مشخصی را پرداخت می‌کردند. اما براساس دستورالعمل جدید، حق‌بیمه این رانندگان متفاوت خواهد بود. این امر پیشرفت خوبی برای صنعت بیمه کشور خواهد بود. ضمن این‌که درحال‌حاضر بیمه شخص‌ثالث راننده‌محور اختیاری است اما از سال آینده اجباری می‌شود. این بیمه براساس کدملی، مشخصات و نحوه رانندگی به شخص راننده تعلق خواهد گرفت.» این کارشناس بیمه درباره یکی از مزیت‌های این دستورالعمل توضیح داده است «در گذشته تخفیف‌های بیمه شخص‌ثالث به خودرو تعلق می‌گرفت اما با اجرای این دستورالعمل، اصلاحیه جدید تخفیف‌های بیمه‌ شخص‌ثالث فردی که چندسال با یک خودرو رانندگی کرده است، با حق بیمه او می‌ماند و با فروش خودرو این تخفیف‌ها به شخص دیگر واگذار نخواهد شد.» حسینی درباره نحوه اجرایی شدن آیین‌نامه 18 بیمه شخص‌ثالث توسط شرکت‌های بیمه گفت: «بیمه‌مرکزی از طریق سامانه الکترونیکی امکان ثبت‌نام براساس کدملی بیمه‌گذار را برای بیمه‌گر را فراهم کرده است. در این سامانه، شرکت‌های بیمه موظف هستند درجهت راننده‌محور کردن بیمه شخص‌ثالث، جنسیت، سن، شغل و سابقه رانندگی فرد را نیز دریافت کنند.» (راهبرد/28دی97)

در مجموع این اظهار نظرها زمانی منتشر می شود که تنها یک گفت‌وگوی ساده در این زمینه منتشر شده و هنوز اظهار نظر بیشتر مسئولان بیمه مرکزی و حتی رای قوه قضاییه را در این خصوص منتشر نشده است بنابراین باید این طرح بطور کامل بررسی شده و به حالت پخته درآید تا بتواند برای همه مفید باشد.