ایران از قطر پیشی گرفت

 روزنامه اعتماد از سرمایه ‌گذاری بی‌ سابقه ٢٠ میلیارد دلاری در پارس جنوبی به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: سال ٨٩ بود که دولت دهم برای اجرای طرح‌هایی که همچنان معلق باقی مانده بود طرح جدیدی را در دستور کارش قرار داد و نام آن را اجرای طرح‌ های ماندگار خواند.

در ادامه این گزارش می خوانیم: در آن زمان وزارت نفت که رستم قاسمی بود، قرار شد تعدادی از طرح‌ های پارس جنوبی را که همچنان معطل باقی مانده بودند در طرحی ضربتی و ٣٥ ماهه با تکیه بر توان داخلی به اتمام رسانده و افتتاح کند؛ ضرب‌الاجلی که با همه تلاش‌ها و دستورات خاص در آن زمان اما عملی نشد. در نهایت به دنبال تحریم‌های سفت و سخت غربی‌ها این فازها همچنان بلاتکلیف باقی ماند تا به دولت یازدهم رسید. تاخیر در تکمیل فازهای باقی مانده سبب شد تا سهم ایران هر روز بیشتر به سمت کشور دوست همسایه گسیل شود. بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم یکی از برنامه‌های اصلی وزارت نفت اتمام طرح‌ها و فازهایی شد که بیشترین پیشرفت را داشتند. هدف برابری در برداشت از میدان گازی پارس جنوبی مقابل قطر بود. در نهایت بعد از نزدیک به چهارسال تلاش وزارت نفت، دولت یازدهم برای بهره‌برداری پنج فاز دیگر توسعه میدان فوق عظیم پارس جنوبی به ثمر رسید و قرار است فردا - یکشنبه ٢٧ فروردین- فازهای ١٧ و ١٨، ١٩ و ٢٠ و ٢١ این میدان گازی با حضور رییس‌جمهوری به طور رسمی افتتاح شود. اتفاقی که با سرمایه‌گذاری ٢٠ میلیارد دلاری بر ٨ پروژه بزرگ افتاده و به گفته حسن روحانی، رییس‌جمهور با افتتاح این پروژه‌ها برداشت ایران از میدان گازی پارس جنوبی از قطر جلو خواهد افتاد.

کمابیش حدود نیمی از ذخیره گاز ایران در پارس جنوبی قرار دارد که میدان مشترک میان ایران و قطر است. توسعه فازهای پارس جنوبی برای افزایش برداشت گاز از میدان مشترک بسیار پر اهمیت است، از این رو، وزارت نفت نیز توان خود را بر بهره‌برداری از فازهای نیمه تمام این میدان متمرکز کرد. علاوه بر تخصیص منابع مالی، مشکل اصلی پیمانکاران اجرایی این طرح‌ها تهیه تجهیزات از شرکت‌های خارجی بود. به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ١+٥ شرایط در این زمینه را تغییر داد و تامین برخی از تجهیزات حساس و ضروری این فازها پس از برجام تسهیل شد و هم‌اکنون شاهد بهره‌برداری کامل از فازهای دیگری در میدان مشترک پارس جنوبی هستیم.

شاید مهم‌ترین شاخص فازهای ١٧، ١٨، ١٩، ٢٠ و ٢١ اجرای آن توسط شرکت‌های ایرانی باشد، شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، ایدرو شرکت تاسیسات دریایی، پیمانکار فازهای ١٧ و ١٨ و پتروپارس پیمانکار فاز ١٩ بود و مگاپروژه فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی هم از سوی شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC) اجرا شد و به بهره ‌برداری رسید.

علاوه بر پیمانکاران اصلی این فازها، ایرانی‌ها در بحث‌های اجرایی پروژه‌ها نیز حضور پر رنگی داشتند، در این فازها بیش از نیمی از پروژه ساخت داخل است. همچنین راه‌اندازی فازهای ١٧ و ١٨ و ٢٠ و ٢١ با یک شرکت ایرانی بود. با توجه به اینکه موضوع راه‌اندازی یکی از مساله‌های اصلی در بهره‌برداری از مگاپروژه‌های صنایع نفت و گازی است، راه‌اندازی موفق این فازها از اتفاقات ویژه‌ای است که در پارس جنوبی رخ داده است.

طبق گزارش‌های اعلام شده از سوی وزارت نفت عملیات اجرای فازهای ٢٠ و ٢١ نیز از سال ٨٩ آغاز شد و این پروژه مانند همه ٢ فازی‌های پارس جنوبی قرار است روزانه ٥٠ میلیون مترمکعب گاز شیرین کند. به گفته بهزاد محمدی، مدیرعامل شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC) حدود ١٤ هزار نفر در پیک کاری این پروژه‌ها مشغول بوده‌اند. ١٠٠ درصد اجرای قرارداد طرح توسعه فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی با شرکت OIEC بود، پالایشگاه‌های خشکی و حفاری ٢٢ حلقه چاه این دو فاز با ما بود و شرکت تاسیسات دریایی هم ساخت سکوهای دریایی و خطوط لوله انتقال گاز از دریا به خشکی را تحت هدایت OIEC برعهده داشت. 

وی با بیان اینکه فازهای ٢٠ و ٢١ بزرگ‌ترین پروژه اجرا شده از سوی OIEC بوده، تصریح کرد: این شرکت پیش از این طرح توسعه فازهای ١٧ و ١٨ و پیش‌تر از آن طرح توسعه فازهای ٩ و ١٠ پارس جنوبی را اجرا کرده است و مجموعه تجربه‌های خود در این فازها را در مگاپروژه ٢٠ و ٢١ به ثمر رسانده است. البته تحریم‌ها و اثر آن بر تامین تجهیزات و کالاهای خاص موجب تاخیر یک ساله در این پروژه شدبا این حال تلاش کردیم با بهره‌گیری از پیمانکاران و شرکت‌های داخلی تاثیر تحریم‌ها را به حداقل برسانیم. در مجموع ٦٣ درصد فازهای ٢٠ و ٢١ پارس جنوبی ایرانی است و ٣٧ درصد آن هم که بیشتر مربوط به تجهیزات است، از خارج از کشور تامین شده است.

حجم سرمایه‌گذاری انجام شده در چهار بخش اصلی پروژه شامل حفاری، سکوها، خطوط لوله انتقال گاز و پالایشگاه خشکی این پروژه حدود 4.5میلیارد دلار است، هرچند این سرمایه‌گذاری بسیار هنگفت است، اما برای کشور بسیار سودآور است و بازگشت سرمایه بسیار سریعی دارد که این سرمایه‌گذاری را توجیه می‌کند و لازم است مسوولان اقتصادی کشور، برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های از این دست، توجه ویژه داشته باشند. با در نظر گرفتن دوره‌های تعمیراتی، از زمان بهره ‌برداری کامل از پروژه، حدود یک سال و نیم تا ٢ سال طول می‌کشد تا کل سرمایه ‌گذاری چند میلیارد دلاری انجام شده از این پروژه، برگردد که این مدت زمان کوتاه و چشمگیر، سرمایه‌ گذاری در چنین پروژه ‌هایی را توجیه می‌کند.

به گفته مدیرعامل OIEC، با وارد مدار شدن ردیف نخست پالایشگاهی در فازهای ٢٠ و ٢١ در آذرماه سال گذشته و ردیف سوم در اسفند سال گذشته، شیرین‌سازی گاز و تولید میعانات گازی از چاه‌های این فازها انجام شد و تا نیمه فروردین‌ماه امسال، حدود 1.4 میلیارد مترمکعب گاز شیرین به خط سراسری تزریق شده؛ همچنین از این فازها حدود 3.5 میلیون بشکه میعانات گازی استحصال و به کشورهای آسیای جنوب شرقی صادر شده است.

** ٢٠ میلیارد دلار برای ٨ پروژه

‌مهدی یوسفی، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه پارس نیز با اشاره به افتتاح و بهره‌برداری شش فاز پارس جنوبی با صرف اعتبار و سرمایه‌گذاری ٢٠ میلیارد دلار با حضور رییس‌جمهور کشور؛ با بیان اینکه از ابتدای فعالیت دولت یازدهم در وزارت نفت برخی فازهای پارس جنوبی اولویت‌بندی شدند و کمتر از چهار سال این فاز‌ها با شتاب چشمگیری به نتیجه رسیده‌اند اظهارداشت: فازهای ١٧، ١٨، ١٩ (معادل ٢ فاز استاندارد)، ٢٠ و ٢١ فاز‌هایی هستند که اکنون تکمیل شده و به دست رییس‌جمهور به همراه چند طرح بزرگ پتروشیمی و طرح برداشت از لایه نفتی پارس جنوبی به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی با اشاره به اینکه همزمان در پارس جنوبی چهار طرح دیگر در فازهای مجتمع‌های پتروشیمی کاویان دو، مروارید، انتخاب و تخت جمشید در منطقه پارس جنوبی که به دست فعالان بخش خصوصی ساخته شده است افتتاح خواهند شد، گفت: با راه‌اندازی طرح‌های جدید پتروشیمی‌ها هزاران تن پلی‌استایرلن در منطقه پارس جنوبی و سالانه دو میلیون تن به تولید و دو میلیارد دلار به ارزش تولید محصولات کشور در بخش پتروشیمی افزوده می‌شودکه این امر سبب تحولی عظیم در زمینه تولید و اشتغال در منطقه ویژه پارس خواهد شد. 

مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با اشاره به اینکه هفته آینده افتتاح بزرگ و تاریخی را در عسلویه به ارزش ٢٠ میلیارد دلار که این میزان بیش از یک پنجم کل سرمایه‌گذاری صورت گرفته در میدان مشترک پارس جنوبی به شمار می‌آید، خواهیم داشت، تصریح کرد: همزمان با افتتاح شش فاز گازی پالایشگاهی در پارس جنوبی چندین مجتمع‌های پتروشیمی و طرح برداشت از لایه نفتی پارس جنوبی نیز به بهره‌برداری خواهد رسید و امسال با تلاش و همکاری مهندسین داخلی و فعالیت‌های شبانه روزی متخصصین با قطر در برداشت و تولید از میدان گازی پارس جنوبی برابر خواهد شد.

مهدی یوسفی به برابری تولید گاز ایران از پارس جنوبی با قطر اشاره کرد و گفت: در سه سال گذشته تولید گاز در پارس جنوبی بیش از دوبرابر و صادرات محصولات مایع و جامد نفتی و پتروشیمیایی آن هم با صد درصد افزایش به بیش از ٣٤ میلیون تن رسیده است. پارس جنوبی در زمینه جذب سرمایه‌گذاری مشمول برجام نبود، زیرا قراردادهای پارس جنوبی قبل از برجام بسته شده بود بلکه موضوعی که پس از برجام در پارس جنوبی رخ داد، آزادسازی محموله‌هایی بود که در خارج کشورمانده بودند. 

پارسال قرارداد نهایی ١٠ طرح به ارزش بیش از ١٠ هزار میلیارد تومان در حوزه پایین دستی پتروشیمی برای استفاده از محصولات شش فاز پارس جنوبی از فاز١٧ تا ٢١ در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به مرحله نهایی رسید و در فروردین ماه امسال نیز قرارداد چندین پروژه پایین دستی پتروشیمی به ارزش ٧ هزار میلیارد تومان دیگر نهایی خواهد شد.

*منبع:روزنامه 1396,1,26