اثرات جدید برجام و ریزش تحریم‌های نفتی و بانکی

 روزنامه نوآوران در گزارش امروزش نوشت: «اوپیک» یکی از زیر مجموعه ‌های مهم صنعت نفت خصوصا در حوزه تامین مالی و سرمایه گذاری پروژه‌های کلان نفتی است و برنامه واگذاری 5 شرکت پالایش نفت جی، مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، صنایع تجهیزات نفت و شرکت ساختمانی صبا نفت را در پیش گرفته است.

در ادامه این گزارش می خوانیم: در دوران تحریم، شرکت‌های زیر محموعه وزارت نفت که تحت تحریم‌های ظالمانه غرب قرار گرفته بودند، به شدت ضربه خوردند و عده ای با سو استفاده از فضای بوجود آمده در دوران تحریم حداکثر استفاده را از فضای موجود بردند. مجموع این اتفاقات باعث شد تا پروژه‌های نفتی کشور یکی پس از دیگری نیمه کاره رها شوند و رقیبان ایران در منطقه بیشترین استفاده را از وضعیت بوجود آمده ببرند.

پس از برجام رفع تدریجی تحریم‌ها کلید خورد و رفع تحریم بانک صادرات در لندن در کنار شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت (اوپیک)، شرکت وست سان ترید و شرکت نکا نوین (نیکسار نیرو) که از سال 2011 تحت تحریم قرار گرفته بودند می تواند فرصت جدیدی را بر سر راه توسعه پروژه‌های نفتی کشور باز کند. همچنین پس از حل شدن مشکلات بیمه، کلاس، پرچم و گواهینامه‌های بین‌المللی، کشتی‌های نفتکش ایرانی می توانند از این پس به صورت آزادانه می‌تواندد در پایانه‌های نفتی اتحادیه اروپا پهلوگیری کرده و اقدام به تخلیه بار خود کنند. بنابراین بازار جدیدی پیش روی ایرانی‌ها قرار گرفته است که از این پس می توانیم با هزینه کمتر نفت و گاز را به دست مشتریان اروپایی خود برسانیم .

**شهر ویران به یک باره بازسازی نمی شود

محمود خاقانی معاونت بین الملل وزارت نفت در دولت‌های هشتم و نهم در گفت و گو با نوآوران در خصوص رفع تحریم‌ها اخیر اظهار داشت: بحرانی که برای جمهوری اسلامی ایران در دوران تحریم‌ها بوجود آمد، به مانند زلزله ای می ماند که یک شهر را با خاک یکسان می کند. حال رفع تحریم‌ها مشابه نحوه بازسازی این شهر است که باید دوباره برنامه ریزی شود، نقشه‌ها پیاده شوند و خرابی‌ها یکی پس از دیگری برطرف شوند. همان گونه که نمی توان شهر را به یکباره بازسازی کرد، تحریم‌ها نیز یک شبه لغو نمی شوند و برای برطرف شدن آن‌ها بیش از هر چیزی زمان مورد نیاز است.

** عملکرد اتحادیه اروپا عاقلانه شده است

آن چه که خوش‌آیند است و نوید اتفاقات خوب در آینده را می دهد این است که اتحادیه اروپا با رویه ای که در یک سال گذشته در پیش گرفته، نشان می دهد همچون آمریکایی‌ها بدعهد و پیمان شکن نیست و حتی بر ترمیم روابط خود با جمهوری اسلامی ایران بیش از هر زمانی پافشاری می کند و در این راه حداکثر تلاش خود را به کار بسته است. 

پس از ادعاهای مختلف دونالد ترامپ پیرامون پاره کردن برجام، یکی از صاحب نظران اروپایی به خود من گفت: «ترامپ شبیه طبل توخالیست و سر و صداهایش تنها با هدف کسب شهرت است و زمانی که به دفتر کارش برود و وضعیت را از نزدیک حس کند، آن گونه که حرف میزند عمل نخواهد کرد زیرا دید خوبی از جهان امروز ندارد.»

به هر حال عملکرد اتحادیه اروپا از احساسات و تبعیت از ایالات متحده آمریکا در حال دور شدن است مخصوصا که انگلستان به عنوان اصلی ترین متحد آمریکایی‌ها در حال جدایی از این اتحادیه است و این نوید اتفاقات خوب میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا را می دهد. رسانه‌هایی که در این مدت مدام تکرار کرده اند « برجام نتیجه ای نداشته و تحریمی لغو نشده» دید خود را عوض کنند و سعی نکنند با گزارشات مغرضانه، مردم را نسب به آینده نا‌امید کنند. باید به منویات مقام معظم رهبری مبنی بر «تلاش برای آبادانی کشور» عمل کرد، نه این که به صورت کورکورانه فقط برجام را به هر وسیله ای مورد حمله قرار داد.

**تحریم «اوپیک»، این شرکت را مرکز اختلاس کرده بود

وی با اشاره به لغو تحریم‌های شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت (اوپیک) عنوان کرد: این صندوق علاوه بر این که مسؤول تامین حقوق بازنشستگان صنعت نفت کشور است، با سرمایه گذاری در پروژه‌های نفتی کشور به نوعی اصلی ترین تامی کننده این پروژه‌ها نیز است. متاسفانه علی رغم انتقادات گسترده بازنشستگان صنعت نفت به نحوه اداره این صندوق در دولت‌های نهم و دهم، افراد فاسد به این صندوق نفوذ کردند و تا جایی که توانستند با اختلاس و رانت جیب‌های خود را پر کردند. 

پس از تحریم این شرکت، اوپیک تا مرز ورشکستگی نیز پیش رفت اما با عملکرد مناسب در این دولت این صندوق جانی تازه گرفت و با رفع تحریم‌ها، شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت می تواند به روزهای اوج خود یعنی پیش از دولت نهم بازگردد.

**لغو تحریم‌های بیشتر در آینده

آلبرت بغزیان کارشناس برنامه ریزی وزارت نفت در گفت و گو با نوآوران با اشاره به زمینه فعالیت شرکت‌هایی که تحریم از دوش آن‌ها برداشته شده است، گفت: این شرکت‌ها در زمینه تامین بودجه و قطعات مورد استفاده در پروژه‌های نفتی فعال بودند که غربی‌ها سعی کردند با تحریم آن‌ها به صنعت نفت کشور ضربات مهلکی را وارد کنند. تحریم این شرکت‌ها در سالیان گذشته علاوه بر این که صنعت نفت کشور را با مشکل روبرو کرد، باعث شد عده ای سودجو از این وضعیت سواستفاده کنند.

رفع تحریم‌های اخیر جز تبعات برجام است و درآینده نیز تحریم‌های بیشتری لغو خواهد شد. مجموع این اتفاقت سبب بالا رفتن امنیت سرمایه گذاری در کشور می شود. همچنین با آزاد شدن نفت کش‌های ایرانی جهت تخلیه نفت خود در پایانه‌های نفتی اروپا از این پس هزینه صادرات نفت ایران کاهش می یابد و درآمد بیشتری نصیب کشور می شود، زیرا در گذشته برای صادرات نفت به اروپا واسطه‌ها وارد می شدند که خود این هزینه مضاعف بر گردن دولت می گذاشت.

**از برجام استفاده کنیم و اروپا را وابسته به خود کنیم

وی با اشاره به تمایل کشورهای دنیا به تامین انرژی مورد نیاز خود از ایران عنوان کرد: در حال حاضر کشورهای شرق آسیا به دلیل کمبود انرژی با اشتیاق کامل خریدار نفت ایران هستند. اروپایی‌ها نیز پس از مناقشاتی که با روس‌ها بر سر مسئله اکراین داشتند به دنبال این هستند تا بتوانند به راحتی نفت و گاز مورد نیاز خود را از کشوری به غیر از روسیه تامین کنند فلذا می بینیم با رفع موانع پیش رو راه را برای واردات نفت و گاز از ایران باز کرده اند.

با این اوصاف لازم است مسؤولان این دولت و دولت‌های آینده با اتخاذ تدابیر لازم و عملکردی هوشمندانه اروپایی‌ها را در این مورد به نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی وابسطه کنیم تا در مواقع بحرانی همچون سال‌های گذشته ضربه نخوریم. 

البته عملکرد اروپایی‌ها از زمان آغاز برجام تا کنون نشان داده که می توانیم در آینده بیشتر روی کمک آن‌ها حساب باز کنیم، تا این که بخواهیم نیازهای خود را توسط آمریکایی‌ها مرتفع کنیم. مطمئنا در آینده سرمایه گذاری خارجی در حوزه نفت و گاز کشور افزایش می‌یابد و فرآیند استخراج و فرآورش نفت و گاز در کشور رشد چشمگیری خواهد داشت. بنابراین با توجه به موقعیت ژئوپلتیکی که ایران دارد صنعت نفت و گاز ایران می تواند رقبا را در بازارهای جهانی کنار بزند. 

منبع: روزنامه نوآوران،1395.10.30