مرگ بزرگ‌ترین حامی برجام

این روزها که هر کسی از هر تریبونی به تحلیل نقش اکبر هاشمی‌رفسنجانی می‌پردازد، مواضع او درباره توافق هسته‌ای و برجام هم نیازمند تأمل است. آیت‌الله هاشمی در دوران سازندگی معتقد به تنش‌زدایی و تعامل با کشورهای دیگر بود و این‌ را کارنامه کاری دیپلماسی دولت‌هایش به‌خوبی نشان می‌دهد. از ابتدای دولت یازدهم و انتخاب حسن روحانی و آغاز مذاکرات هسته‌ای می‌توان از آیت‌الله به‌عنوان بزرگ‌ترین مدافع توافق هسته‌ای نام برد. دستیابی به توافق در وین نقطه عطف این پشتیبانی بود و آیت‌الله آن ‌را با فتح خرمشهر مقایسه‌ ‌کرد. البته هاشمی در همان روزهای نفس‌گیر مذاکرات هم با مصاحبه‌های داخلی و خارجی و در دیدارها و سخنرانی‌هایش تیم هسته‌ای را همراهی می‌کرد. موضع او این بود؛ اینکه توافق به دست بیاید یا نه، مشکلی نیست و ما کار خودمان را انجام می‌دهیم. 

**سهم‌خواهی از شرکت فرودگاه‌ها

خبرها حکایت از سهم‌خواهی پدافند هوایی از درآمد شرکت‌ فرودگاه‌ها دارد؛ چیزی ‌که تاکنون از دیدها پنهان بود، اما آن‌قدر این موضوع کش آمد که صدای وزارت راه را درآورد. بر همین مبنا بود که در پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، خبری با عنوان «دولت و مجلس مانع سهم‌خواهی برخی ارگان‌ها از درآمد شرکت فرودگاه‌‌ها شوند» منتشر شد. در این خبر اشاره مستقیم به اینکه کدام‌یک از نهادها از شرکت فرودگاه‌ها سهم‌خواهی کرده‌اند به میان نیامده، اما با پیگیری‌های «شرق» مشخص شد، نیروی پدافند هوایی با بیان این دلیل که امنیت پروازها را برعهده می‌گیرد، خواهان بخشی از درآمدهای شرکت فرودگاه‌ها شده است تا بتواند آن را خرج رادار برای تأمین امنیت کند؛ امری‌ که به گفته کارشناسان در غیاب ردیفی در بودجه عمومی برای این شرکت (شرکت فرودگاه‌ها یک شرکت درآمد- هزینه‌‌ای است) می‌تواند در نهایت به ورشکستگی این شرکت منجر شود.

**صبحانه بدون آشیخ اکبر

در کتاب خاطراتش آمده که چندین‌بار ظن دستگیری یا ترور هاشمی‌رفسنجانی را داشته و می‌ترسیده او را برای مدتی یا همیشه از دست بدهد و در این شرایط یک جمله مشترک دارد و آن این است: «از اینکه تنهایی چه کنم واهمه داشتم». نگرانی او از به‌خطرافتادن جان یا موقعیت همسرش همیشه او را تبدیل به چهره‌ای تأثیرگذار و خبرساز کرده است، مثل ماجراهای رفت‌وآمدش به زندان قبل از انقلاب برای دیدن هاشمی، همراهی با شوهرش در مسیر مبارزات یا سپر جان هاشمی شدن در برابر تلاش گروه فرقان برای ترور هاشمی یا موضع‌گیری جنجالی‌اش در حوادث سال ٨٨ و دفاع تمام‌قدش از مهدی هاشمی، در برابر اتهامات اقتصادی، نکاتی است که سبب شد امروز درباره عفت مرعشی بنویسیم.

دل‌نوشته دیروزش درباره جای خالی هاشمی‌رفسنجانی است، او نوشته است: «به عادت هر روز صبح، بشقابی برایش روی میز صبحانه گذاشتم. نگاهش کردم. آشیخ اکبر آقا چهره‌اش امروز از همیشه نورانی‌تر بود. ناگهان این بیت شعر را بی‌اختیار زمزمه کردم: ... مست بگذشتی و از خلوتیان ملکوت/ به تماشای تو آشوب قیامت برخاست... آسوده بخواب مرد بزرگوار...». این دل‌نوشته‌اش به همراه عکسی از او بر سر میز صبحانه در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پربازدید‌کننده‌ترین خبر روز سایت‌ها تبدیل شد.

**فقط مطب

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ابتدای هفته جاری، در مصوبه‌ای مقرر کردند کلیه پزشکان، دندان‌پزشکان و داروسازانی که در استخدام دستگاه‌های اجرائی هستند، نمی‌توانند به فعالیت انتفاعی پزشکی در سایر مراکز خصوصی و عمومی غیردولتی بپردازند. مسئله‌ای که به گفته کارشناسان باعث می‌شود ٤٠ هزار مطب پزشکی تعطیل و ١٦ هزار عضو هیئت علمی از مراکز درمانی خارج ‌شوند. 

در واکنش به این مساله ایرج خسرونیا، رئیس انجمن پزشکان عمومی در گفت‌وگو با «شرق» اظهار کرد: «تعداد زیادی از پزشکانی که در استخدام دولت هستند، درآمد عمده خود را از فعالیت در بخش خصوصی به دست می‌آورند. تعدادی از این پزشکان نیز درحال‌حاضر در شرف بازنشستگی از حرفه خود در دانشگاه‌هایی همچون تهران، شهید بهشتی و علوم پزشکی ایران هستند. در صورت تصویب چنین قانونی، همه آنها کار خود را رها می‌کنند و به مطب‌های خود کوچ می‌کنند. این پزشکان که هنوز نتوانسته‌اند طلب‌های هشت‌ماهه خود را از بیمه تسویه کنند، به چه ضمانتی باید تشویق به ماندن در دانشگاه بشوند و هویت داشتن مطب را از دست بدهند؟»

**تدبیر منزل، اجتناب‌ناپذیر شده است

دو رویکرد در میان نسل بارور جامعه ایرانی طبقه متوسط درباره فرزند دیده می‌شود: این نسل به‌طور معمول یا از فرزندآوری اجتناب می‌کند یا اگر فرزند می‌آورد، در مقایسه با گذشته یا حتی دیگر جوامع، توجه به فرزند به شکل افراطی در آن دیده می‌شود. گویی همه اهداف و برنامه‌ریزی‌ها و عملکردهای خانواده حول محور فرزند می‌گردد. در کمتر جامعه‌ای می‌توان دید که خانواده درباره آموزش در مدرسه تا تفریح و ازدواج و آموزش‌عالی حتی تا چند ده‌سالگی فرزندان در خدمت آنها باشد. این مسئله را با «مقصود فراستخواه»، جامعه‌شناس، در میان گذاشته‌ایم. فراستخواه معتقد است این موضوع را از چهار منظر می‌توان توضیح داد: منظرهای ساختاری، گفتمانی، فلسفی و نسلی.

**فاضلاب‌سازی از طلا

براساس آمارهای موجود در سراسر ایران حدود ٤٣٠ چشمه معدنی و آبگرم وجود دارد. بااین‌حال، اگر شهر سرعین را به حساب نیاوریم در هیچ جای دیگری از کشور از این حجم بسیار بالای ظرفیت چشمه‌های معدنی و آبگرم استفاده‌ای درخور نمی‌شود. به ‌گونه‌ای که به تعبیر یک کارشناس فعال در حوزه چشمه‌های آبگرم و معدنی، ما جز استفاده استحمامی که در نهایت آب این چشمه‌ها را راهی فاضلاب می‌کند، هیچ بهره‌ای از آنها نمی‌بریم. پیش‌بینی صاحب‌نظران حوزه گردشگری نشان می‌دهد تا ١٠ سال آینده حجم گردشگران حوزه آب‌درمانی از رقم ٤٥‌ میلیون نفر کنونی، به ٨٠‌ میلیون نفر در سطح جهان می‌رسد و این چشم‌انداز ثابت می‌کند تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان کشور به‌ منظور توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد فضاهای فاخر اقامتی و تفریحی در این صنعت پایدار، باید هرچه سریع‌تر دست‌به‌کار شوند.