بانکداری ایرانی –بانک مرکزی متغیرهای پولی و بانکی را برای 10 ماه منتهی به 30دیماه 1394 را اعلام کرد. در این گزارش، بدهی دولت به بانکهای تجاری نسبت به ابتدای سال 94 با 4.5 درصد افزایش به 31 هزار و 80 میلیارد تومان رسیده که از این میان سهم دولت 29 هزار و 200 میلیارد تومان و شرکتها و مؤسسات دولتی یک هزار و 880 میلیارد تومان است. این در حالی است که بدهی دولت به بانکهای تخصصی با 14.4درصد افزایش به رقم 58هزار میلیارد ریال شده است.
بر اساس گزارش متغیرهای پولی و بانکی مجموع کل داراییهای بانکهای دولتی و غیردولتی در پایان دیماه امسال به یک هزار و 920 تریلیون تومان رسید. حجم نقدینگی در پایان دیماه 94 با 21.3 درصد رشد نسبت به اسفند 93 و 27.2 درصد رشد نسبت به دیماه 93 به 949 هزار و 390 میلیارد تومان رسیده است.
از طرف دیگر، بدهی بانکهای تجاری (دولتی) به بانک مرکزی برخلاف روند کاهشی در متغیر کلی، 181.6 درصد رشد داشته و به 16 هزار و 640 میلیارد تومان رسیده است. اینکه این بدهی ناشی از چیست؟ هنوز از سوی مسئولان بانک مرکزی اعلامنشده است.
درمجموع ، سپردههای بخش غیردولتی نزد بانکهای دولتی 160 هزار و 520 میلیارد تومان بوده که 15.8 درصد رشد نشان میدهد و از این میان سهم سرمایهگذاری مدتدار 124 هزار و 80 میلیارد تومان است.
داراییهای خارجی این بانکها در 10 ماهه امسال با 16.2 درصد رشد به 31 هزار و 560 میلیارد تومان بالغ شده است و سپرده قانونی آنها نزد بانک مرکزی 15 هزار و 660 میلیارد تومان و سپرده دیداری 2540 میلیارد تومان بوده است.
نکته جالبتوجه آنکه سپرده بانکهای تجاری دولتی در 10 ماهه امسال تنها 2.2 درصد رشد داشته است، درحالیکه مجموع سپردههای این بانکها بیش از 10 درصد افزایش داشته است.
در بخش بانکهای تخصصی بدهی بخش دولتی 37 هزار و 480 میلیارد تومان بوده که 14.4 درصد رشد داشته است .
درواقع بعد از اجرایی شدن برجام ، داراییهای خارجی با 14 درصد افزایش 217 هزار و 590 میلیارد تومان، اسکناسهای مسکوک، 10 هزار و 570 میلیارد تومان سپرده نزد بانک مرکزی، 106 هزار و 410 میلیارد تومان (96 هزار و 790 میلیارد تومان و سپرده قانونی و 9 هراز و 620 میلیارد تومان سپرده دیداری)، بدهی بخش غیردولتی با 10 درصد افزایش 694 هزار و 290 میلیارد تومان و سایر داراییها با 37.4 درصد رشد، 528 هزار و 240 میلیارد تومان بالغ شده است.
همچنین بدهی بخش دولتی در 10 ماهه امسال با 10.2 درصد رشد به 114 هزار و 620 میلیارد تومان افزایشیافته و از این میان بدهی دولت 111 هزار و 690 میلیارد تومان و بدهی شرکتها و مؤسسات دولتی 2930 میلیارد تومان بوده است.در بخش بدهیها سپردههای بخش غیردولتی 919 هزار و 590 میلیارد تومان است که در 10 ماهه امسال 23.1 درصد رشد داشته است.
این سپردهها شامل سپردههای دیداری با 88 هزار و 310 میلیارد تومان، سرمایهگذاری مدتدار 776 هزار و 830 میلیارد تومان و 27.3 درصد رشد، سپردههای قرضالحسنه 39 هزار و 930 میلیارد تومان و 2.1 درصد رشد و سایر 14 هزار و 520 میلیارد تومان و 16.6 درصد رشد میشود.
همچنین بدهی بانکها به بانک مرکزی در 10 ماهه امسال با 2.5 درصد کاهش به 83 هزار و 690 میلیارد تومان رسیده است. در سالهای اخیر و حتی در سالهای 92 و 93 معمولاً بدهی بانکها به بانک مرکزی رشد قابلتوجهی داشته و برای اولین بار درمجموع بدهی بانکها هرچند اندک کاهشیافته است.
البته کاهش بدهی بانکهای غیردولتی و تخصصی درمجموع موجب کاهش مجموع بدهی بانکها و مؤسسات اعتباری شده است زیرا بدهی بانکهای تجاری دولتی در 10 ماهه امسال 181.6 درصد افزایش داشته است.
بانکهای تخصصی
بدهی بانکهای تخصصی به بانک مرکزی در 10 ماهه امسال 2.5 درصد کاهش داشته و به 54 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده که البته بخش عمده این بدهیها ناشی از خط اعتباری بانک مرکزی برای مسکن مهر است.
سپردههای بخش غیردولتی نزد بانکهای تخصصی به 95 هزار و 200 میلیارد تومان (25.1 درصد افزایش) میرسد که سپردههای دیداری 8990 میلیارد تومان و 1.2 درصد کاهش، سرمایهگذاری مدتدار 78 هزار و 40 میلیارد تومان و 31 درصد افزایش، قرضالحسنه 6900 میلیارد تومان و 9.4 درصد رشد و سایر با 14.4 درصد افزایش یک هزار و 270 میلیارد تومان محاسبهشده است.
در بخش بانکهای غیردولتی و مؤسسات اعتباری مجموع کل داراییها هزار تریلیون و 225 هزار و 620 میلیارد تومان رسیده که 19.8 درصد رشد داشته است.
از میان داراییها، داراییهای خارجی با 14.6 درصد رشد 142 هزار و 500 میلیارد تومان، اسکناس مسکوک با 22.7 درصد افزایش 5 هزار و 20 میلیارد تومان، سپرده نزد بانک مرکزی با 21.4 درصد افزایش 79 هزار و 270 میلیارد تومان (73 هزار و 990 میلیارد تومان، سپرده قانونی و 5 هزار و 280 میلیارد تومان سپرده دیداری)، بدهی بخش دولتی 46 هزار و 60 میلیارد تومان است.
بدهی بانکهای غیردولتی و مؤسسات اعتباری به بانک مرکزی در پایان دیماه امسال به 14 هزار و 550 میلیارد تومان رسیده که نسبت به اسفند سال گذشته 47.7 درصد کاهش داشته است. این کاهش پس از رشد 1033 درصدی بدهی این بانکها به بانک مرکزی رقم خورده است.
در ادامه این گزارش، طبق محاسبات بانک مرکزی، حجم اسکناس مسکوک در دست اشخاص به 29 هزار و 800 میلیارد تومان رسیده که نسبت به اسفندماه سال گذشته 15.3 درصد کاهش داشته، اما نسبت به دیماه سال گذشته 5.9 درصد رشد داشت.
همچنین حجم پول با 2.2 درصد کاهش نسبت به اسفند و 7.4 درصد رشد نسبت به دیماه پارسال 118 هزار و 110 میلیارد تومان رسیده است. شبه پول در 12 ماه منتهی به دیماه امسال با 30.7 درصد رشد 831 هزار و 280 میلیارد تومان محاسبهشده که البته نسبت به اسفند 93 حدود 25.6 درصد افزایشیافته است.