پیشنهادی برای کاراتر شدن منابع قرض الحسنه بانک ها

۱۲ سال از تأسیس نخستین بانک تخصصی قر ض الحسنه ایران مي گذرد. بانک قر ض الحسنه مهر ايران که با برخي ترديدها پا به نظام بانکي كشورگذاشت، در اين مدت توانسته ا ثرگذاري و كارايي خود رابه اثبات برساند و حالا مي توان به پشتوانه اين تجربه،به تحقق بانكداري ا سلامي نزديكتر شد.

به گزارش روابط عمومی بانک قرض الحسنه مهرایران، قرض الحسنه در ایران مسیري طولاني را طي کرده و حالا مي تواند نوآوري هاي بيشتري را عرضه کند. قرض الحسنه در اقتصاد ايران با صندوق ها آغاز شد و پس ا ز تصويب قانون عمليات بانکي بدون ربا، به بانك ها رسيد.

قرض الحسنه با عملکرد موفق خود پیشتاز نظام بانکی کشور شده است.

پس ازا ین تجربه، می توان اید ه های جديد بر پايه قر ض الحسنه را درنظام بانکي کشور مطرح کرد.ايده هايي که پيش ا ز اين و در زمان تصميم براي تأسيس بانك هاي قر ض الحسنه با ترديد به آنها نگاه مي شد، اما امروز به پشتوانه عملكرد موفق بانك قر ض الحسنه مهر ايران دور از ذهن نيست كه در آينده اي نزديك، محقق شود.

در سال ۱۳۸۶ بانک قرض‌الحسنه مهرایران به‌عنوان نخستین بانک تخصصی قرض‌الحسنه کشور تأسیس شد. بر همين اساس، شوراي اقتصاد در شهريور ۱۳۸۶ با تأسيس بانک قرض‌الحسنه با مشاركت‌هاي بانك‌هاي دولتي و خصوصي به‌عنوان سهام‌داران اين بانك موافقت كرد. ۱۰ بانك كه به‌عنوان سهام‌داران اوليه بانك قرض‌الحسنه مهر ايران مشاركت داشتند شامل بانك‌هاي ملي، ملت، صادرات، تجارت، سپه، مسكن، تجارت، كشاورزي، رفاه كارگران، صنعت و معدن و همچنين توسعه صادرات بودند كه با نسبت‌هاي متفاوتي به‌عنوان سهامدار اوليه بانك قرض‌الحسنه مهر ايران در فرآيند تأسيس آن حضور داشتند.

در آذر ماه ۱۳۸۶ بانک قرض‌الحسنه مهر ایران با سرمایه اولیه ۱۵۰۰ میليارد تومان رسماً افتتاح شد. بخش عمده سرمايه بانک، به‌صورت غيرنقد و در قالب ساختمان شعب، توسط بانک‌هاي دولتي و خصوصي به بانک قرض‌الحسنه مهر ايران واگذار شده بود.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در طول بیش از یک دهه فعالیت خود توانسته جايگاه شايسته‌اي در نظام بانکي ايران کسب كند. اين بانك از زمان افتتاح در سال ۱۳۸۶ تا دي ماه ۱۳۹۸ با جذب ۸ ميليون مشتري نقش به‌سزايي در احيا و ترويج سنت قرض‌الحسنه داشته است. طي اين سال‌ها بيش از ۶ ميليون فقره تسهيلات قرض‌الحسنه توسط اين بانك به متقاضيان پرداخت شده است.

بانک مهر ایران در زمینه شاخص‌های بانکداری نيز عملکرد موفقيت‌آميزي داشته تا جايي که در عرصه بين‌المللي هم جايگاه شايسته‌اي را به‌دست آورده است.

انتخاب بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به‌عنوان سومین بانک برتر اسلامی در رتبه‌بندی نشريه بنکر و کسب جايزه نخبه اقتصادي جهان اسلام از سوي سازمان همكاري اسلامي، گوشه‌اي از موفقيت‌هاي اين بانك در سطح بين‌المللي است.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بر اساس فلسفه وجودی و کارکرد ویژه خود توانسته منابع در اختیار خود را به‌درستي در بخش تسهيلات قرض‌الحسنه تخصيص دهد. اين بانک در اين سال ها، بيش از ۹۰ درصد وجوه جذب‌شده در قالب سپرده قرض‌الحسنه را به اعطاي تسهيلات قرض‌الحسنه تخصيص داده است. ۱۰ درصد باقي‌مانده نيز به‌شكل ذخيره قانوني نزد بانك مركزي قرار دارد. در سال ۱۳۹۷، تسهيلات اين بانك نسبت به سال ۱۳۹۶، افزايش ۶۴ درصدي داشته است. بانك قرض‌الحسنه مهر ايران در سال ۱۳۹۷ به بيش از يك ميليون و ۲۳۰ هزار درخواست وام قرض‌الحسنه پاسخ داده كه در مجموع ارزشي معادل ۱۳۰ هزار ميليارد ريال داشتند.

با اینکه مهر ایران تنها پنج درصد منابع قرض‌الحسنه کشور را در اختیار دارد، اما بیش از ۲۵ درصد تسهيلات قرض‌الحسنه پرداخت شده توسط شبکه بانکي كشور از طريق اين بانك اعطا شده است.

تأسیس بانک تخصصی قرض‌الحسنه در کشور با هدف گسترش این سنت معنوی آغاز شد و در ادامه راه توانست مانع انحراف بيش از پيش در تخصيص منابع قرض‌الحسنه شود.

بانک‌های قرض‌الحسنه صرفاً مجاز به افتتاح انواع حساب قرض‌الحسنه یعنی حساب قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز هستند، اما بانک‌هاي تجاري مي‌توانند حساب‌هاي قرض‌الحسنه را نيز در کنار ساير حساب‌هاي سرمايه‌گذاري، افتتاح کنند. اين در حالي است كه در سال ۱۳۸۶ و همزمان با طرح ايده تأسيس بانك تخصصي قرض‌الحسنه، اين موضوع مطرح بود كه جذب سپرده قرض‌الحسنه مختص بانك‌هاي تخصصي قرض‌الحسنه و صندوق‌هاي قرض‌الحسنه باشد.

امروز با گذشت ۱۲ سال از تأسیس نخستین بانک تخصصی قرض‌الحسنه و عملکرد موفقیت‌آميز آن در نظام بانکي کشور و نيز عرصه بين‌المللي، زمان مناسبي براي طرح دوباره اين ايده است. شايد بتوان گام را از اين فراتر گذاشت و سازوكاري تبيين كرد كه سپرده‌هاي قرض‌الحسنه بانك‌هاي مختلف در بانك قرض‌الحسنه مهر ايران تجميع شود.