آخرین روز معاملاتی بورس تهران در هفته جاری، با حفظ قدرت خرید و حتی تشدید تقاضا در برخی گروهها آغاز شد و تقریبا تا انتهای کار بازار ادامه یافت. امری که صعود بیش از یک درصدی شاخص کل و فتح قله جدیدی توسط این نماگر را در پی داشت.
با رشد روز گذشته میزان بازدهی شاخص کل از ابتدای سال از مرز ۳۰ درصد گذشت و فاصله چشمگیر خود را از حیث میزان بازدهی با سایر بازارها حفظ کرد.
از سویی، افزایش معنادار ارزش معاملات خرد طی این روز نیز گواهی بر استقبال همهجانبه سرمایهگذاران از فرصت متعدد و متنوع در این بازار در مقایسه با دیگر فرصتهای کسب بازدهی بود.
در حالی که سکه و دلار از ابتدای سال به ترتیب ۳ و ۲/ ۱ درصد از ارزش خود را از دست دادهاند، شاخص کل سهام روز گذشته با رشد بیش از یک درصدی ضمن شکستن رکوردهای قبلی، بازدهی خود را از ابتدای سال به عدد ۳۰ درصد رساند. یکهتازی بورس با ثبت این میزان بازدهی در شرایطی رخ داده که بسیاری از سهمها رشدهای به مراتب بالاتری از شاخص کل را تجربه کردهاند.
بررسی رشد قیمت در مقیاس صنایع ۳۸گانه بورسی این شکاف بازدهی را به خوبی نشان میدهد. مطابق آمار معاملات روز گذشته، شاخص ۲۹ صنعت بورسی رشدی بیشتر از متوسط بازدهی در بورس تهران را به ثبت رسانده که اغلب این صنایع نیز جزو گروههای کوچکتر بورسی به شمار میروند. در این ردهبندی، صنعت زراعت با نرخ بازدهی ۱۳۳ درصدی پیشتاز گروههای بورسی از حیث میزان بازدهی از ابتدای سال بود. گروه ماشینآلات نیز با ثبت بازدهی بیش از ۱۲۰ درصدی در رتبه دوم این فهرست قرار گرفت.
صنعت دارویی بورس تهران نیز در این بازه زمانی تقریبا سه ماهه با شتابی سه برابر نسبت به نماگر اصلی بازار، در مسیر صعودی پای گذاشت و بیش از ۸۷ درصد افزایش یافت. صنایعی چون خودرو و بانک نیز که یکهتاز عرصه جذب پولهای خرد بودند، با سبقت قابل ملاحظه از شاخص کل، به ترتیب رشدهای ۷۲ و ۳۹ درصدی را ثبت کردند.
در مقابل، ۹ صنعت دیگر با وجود حرکت صعودی و ثبت رشد متوسط قیمت، از متوسط بازار جا ماندهاند. نکته مهم این است که غولهای کالایی در این خیزش فراگیر به واسطه افت محسوس قیمتهای جهانی و همچنین فشار تحریمها با ضعف نسبی تقاضا مواجه شدند. در این مدت شاخص قیمت صنعت فلزات اساسی، پالایشی، پتروشیمی به ترتیب رشدهای ۲۲، ۲۰ و ۱۹ درصدی را ثبت کردهاند که اختلاف حدودا ۱۰ واحد درصدی را از میانگین بازار دارد.
استقبال فراگیر از سهام
گذشته از بازدهی بالا و بیرقیب بورس تهران از ابتدای سال جاری، میتوان از منظر ارزش معاملات نیز به جایگاه جذاب سهام نزد معاملهگران پی برد. نگاهی به میانگین ارزش معاملات روزانه بورس تهران از ابتدای سال جاری تاکنون در مقایسه با متوسط سال گذشته بیش از ۲/ ۲ برابر افزایش یافته است. در شرایطی که در معاملات سال گذشته بهطور متوسط روزانه ۴۸۰ میلیارد تومان سهم در بورس تهران دست به دست میشد، این رقم از ابتدای سال جاری تا کنون به ۱۰۷۰ میلیارد تومان رسیده است.
داد و ستدهای روز گذشته نیز در حالی پایان یافت که از منظر ارزش معاملات افزایش روزانه ۲۰ درصدی را ثبت کرد و به بیشترین مقدار خود پس از ۱۵ اردیبهشت گذشته دست یافت. گردش بالای نقدینگی و حضور پررنگ سرمایهگذاران حقیقی در سمت تقاضای سهام و رشد تقریبا پیوسته قیمت در کنار هم، حاکی از عزم جزم پولهای جدید برای ورود به بازار سهام طی این دوره است.
هجوم سهامداران به گروه بانکی
از ویژگیهای برجسته معاملات دیروز رشد قابل ملاحظه ارزش معاملات سهام بانکی و همچنین تشکیل جبهه قدرتمندی از تقاضا در نمادهای این گروه بود. حدود یک سوم از ارزش معاملات دیروز، در گرو خرید و فروش سهام بانکی و خودرویی بود. چنانچه مشهود است دو صنعت عنوان شده، روز گذشته نیز غالب توجه سهامداران را به سوی خود جلب کردند. این اقبال بهخصوص در سهام زیرمجموعه بانکها که رشد قیمتی دسته جمعی را تجربه کردند، پررنگتر بود.
امری که بیش از پیش معاملهگران را نسبت به این صنعت متمایل ساخت، انتشار صورت مالی سال ۹۷ دو بانک در سامانه کدال بود. پس از چندنرخی شدن بازار ارز از تابستان سال گذشته، گمانهزنی درباره نرخ تسعیر داراییهای ارزی بانکها در جهتدهی به معاملات این گروه نقش موثری ایفا کرد و این انتظار وجود داشت که عقبنشینی ارزی سیاستگذار به کام بانکها نیز رقم بخورد. بازار داغ گمانهزنیها سرانجام روز سهشنبه با رونمایی از نرخ نیمایی دلار در قالب صورتهای مالی بانک صادرات و تجارت خاتمه یافت.
در صورتهای مالی سالانه بانک صادرات علاوه بر بهبود نسبی روند عملیات، آنچه تغییر اساسی در روند سودآوری این بنگاه را رقم زده به شناسایی سود ناشی از تسعیر ارز باز میگردد. با وجود آنکه «وبصادر» بهصورت رسمی در هیچ جای گزارش به نرخ تسعیر ارز در پایان سال مالی ۹۷ اشاره نکرده است، رشد جهشوار این سرفصل نشان از تغییر مبانی محاسبات در تسعیر نرخ ارز داشت. البته در ادامه، با انتشار صورت مالی بانک تجارت، ابهام در این رابطه برطرف شد.
عملیات بانک تجارت نیز بهبود قابلتوجهی را از سمت درآمدهای مشاع تجربه کرد؛ با این حال تسعیر داراییهای ارزی با مبنای نیمایی عامل مهم بهبود شرایط این بانک تلقی شد. بانک تجارت بر خلاف «وبصادر» در یادداشتهای توضیحی اشاره کرده است که نرخ تسعیر ارز این بانک مطابق با میانگین نرخ نیمایی در نیمه دوم سال در نظر گرفته شده که معادل دلار ۸۶۲۷ تومانی است. ضمنا این بانک در توضیحات خود آورده که آخرین نرخ نیمایی دلار در حدود ۱۰۷۰۰ تومان است و بهطور ضمنی به نوبت دیگری برای شناسایی سود تسعیر ارز اشاره کرده است.
با مشخص شدن نرخ تسعیر ارز در بانکها، بانک ملت که در مقایسه با سایر بانکها از خالص داراییهای ارزی نسبتا بیشتری برخوردار است، طی روز گذشته از بیشترین اقبال در میان سهام بانکی برخوردار شد. معادل دلاری داراییهای ارزی این بانک را بر اساس صورتهای مالی ۹ ماهه میتوان در حدود ۷۹/ ۶ میلیارد دلار تخمین زد. از این رو، تغییر مبنای تسعیر دلار از مبلغ ۴۲۰۰ به ۸۶۰۰ تومان میتواند عدد قابلتوجهی را در بند «نتیجه مبادلات ارزی» این بانک بگنجاند. به این ترتیب، سهام بانک ملت روز گذشته معاملات خود را در سقف روزانه به پایان رساند و بیش از ۲۳۷ واحد به ارتفاع شاخص کل افزود.