کد خبر: ۱۴۶۶۲۷
تاریخ انتشار: ۰۸:۵۸ - ۲۲ آبان ۱۳۹۷ - 13 November 2018
زنان کارآفرین با تلاش مستمر و گاه شبانه روزی در چرخاندن چرخ های اقتصاد کشور نقش آفرین هستند با این وجود برای تاثیرگذاری بیشتر در عرصه های اقتصادی به نگاه و حمایت ویژه مسئولان نیازمند هستند.
 بانکداری ایرانی -زنان کارآفرین با تلاش مستمر و گاه شبانه روزی در چرخاندن چرخ های اقتصاد کشور نقش آفرین هستند با این وجود برای تاثیرگذاری بیشتر در عرصه های اقتصادی به نگاه و حمایت ویژه مسئولان نیازمند هستند.

به گزارش ایرنا، بانوان زیادی از توانمندی لازم برای مشارکت در فعالیت های اقتصادی و کمک به گرداندن چرخ اقتصاد کشور برخوردار هستند و با تلاشی مستمر حتی از مردان نیز در عرصه کارآفرینی و اشتغال زایی جلوتر گام برمی دارند. 
با این وجود برای فعالیت زنان کارآفرین در جامعه موانع، محدودیت ها و مشکلاتی وجود دارد که حل آنها نیازمند نگاه ویژه مسئولان است. 
در استان قزوین به تازگی کمیته ای به نام توسعه و تعاون بانوان کارآفرین تشکیل شده که حل مسایل و مشکلات بانوان فعال در عرصه اقتصادی و همچنین آموزش و توانمندسازی به سایر بانوان علاقه مند به فعالیت در حوزه کارآفرینی را در دستور کار قرار داده است. 
به همین منظور و با هدف بررسی وضعیت و مسایل و مشکلات بانوان کارآفرین، میزگردی با حضور مدیرکل بانوان و خانواده استانداری و تنی چند از اعضای کمیته یاد شده توسط ایرنا قزوین برگزار شد که مشروح گفت وگوهای انجام شده در ادامه آورده شده است. 

**کمیته بانوان کارآفرینی، تشکیلاتی برای تقویت توانمندی بانوان قزوینی 
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین در این میزگرد گفت: کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین از کمیته هایی است که ذیل شورای فرهنگی و اجتماعی زنان در جهت برون سپاری خدمات به جامعه زنان به صورت خودجوش تشکیل شد و خوشبختانه در عرض 10 ماه گذشته با همکاری این کمیته ها اتفاقات خوبی در حوزه زنان رقم خورد. 
معصومه مرادیان با بیان اینکه این کمیته با هدف حل مسایل و مشکلات بانوان کارآفرین و توانمندسازی زنان در عرصه های اقتصادی فعالیت خود را آغاز کرده است، افزود: این کمیته ها با عناوینی چون رسانه، ورزش، بهداشت و سلامت، حقوقی و توسعه و تعاون بانوان کارآفرین تشکیل شده اند که می توان گفت فعال ترین کمیته در این شورا همین کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین است. 
وی با اشاره به شکل گیری شورای توسعه و تعاون زنان کارآفرین در سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی، گفت: خاطرنشان کرد: گرچه در برنامه ششم توسعه، زنان به طور ویژه دیده نشده اند اما خوشبختانه دست اندرکاران این سازمان در این جهت اقدامات ارزنده ای داشته اند و با تشکیل شورای توسعه و تعاون تلاش کرده اند تا زنان کارآفرین را شناسایی و برای استفاده بهتر از توانمندی هایشان آنان را گردهم بیاورند. 
مرادیان ادامه داد: شورای توسعه و تعاون بانوان کارآفرین در گام بعد پس از برقراری تعامل بین بانوان فعال در عرصه های اقتصادی، راه ها و مسیر همکاری و هماهنگی زنان کارآفرین در بخش خصوصی با بخش دولتی را فراهم می کند تا زمینه حمایت دولت از زنان کارآفرین فراهم شود. 
وی همچنین گفت: عمده حمایت ها از این زنان شامل خدمات ویژه شرکت شهرک های صنعتی با روش هایی چون در اختیار گذاشتن زمین، ارایه تسهیلات بانکی و تخفیف ها و معافیت های مالیاتی به همراه وصل نمودن این زنان به بازارهای فروش است. 
مرادیان، فروش محصولات و داشتن بازار فروش را از دغدغه های مهم بانوان کارآفرین برشمرد و گفت: شورای توسعه و تعاون بانوان کارآفرین با گرد هم آوردن تمام ظرفیت های بخش دولتی و خصوصی می تواند به اینگونه فعالیت ها سمت و سو دهد. 
وی اظهار داشت: این شورا حتی می تواند در جهت شناسایی و توانمندسازی زنانی که پتانسیل و سرمایه دارند اما راهکار ورود به بازار کار را نمی دانند و دارایی آنها همچنان با دریافت سودهای کم در بانک مانده است به طور موثری عمل کند. 
این مسئول یادآور شد: یکی از اهداف این شورا آموزش است اما باید نگاه آن قدری وسیع تر باشد و در جهت جذب و هدایت و کانالیزه کردن زنانی که تحصیلات مرتبط داشته و سرمایه و انگیزه لازم را دارند عمل کند. 
مرادیان افزود: تمام این فعالیت ها نه به صورت یکباره بلکه به شکلی بطئی و تدریجی در آینده به طور قطع اثرات بسیار بزرگی بر حوزه اشتغال بانوان خواهد داشت. 
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین افزود: خوشبختانه در قزوین هم تعداد بانوان فعال در کارآفرینی رو به افزایش است و انگیزه های لازم برای جذب این زنان ایجاد شده است. 
وی با اشاره به فعالیت حدود750 زن کارآفرین در کشور گفت: در قزوین نیز 20 بانوی کارآفرین فقط در بخش صنعت وچود دارد که البته آمار آنها در بخش های مختلف بیش از این ها است. 
مرادیان گفت: این افراد بیشتر در تولید محصولات غذایی و بهداشتی، بسته بندی و صنایع غذایی فعالیت می کنند. 
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین همچنین با اشاره به برنامه های شورای فرهنگی و اجتماعی بانوان قزوین در روستاها، گفت: به منظور آشنایی با دغدغه ها و نیازهای بانوان روستایی، این شورا با حضور اعضای تمام کمیته های خود به طور آزمایشی روستای قدیم آباد را مورد توجه قرار داد. 
وی افزود: پس از احصای نیازها و مشکلات این اهالی قرار شد برنامه های کوتاه مدت آموزشی و مشاوره ای با موضوعات بهداشت و سلامت، کارآفرینی، مشاوره های حقوقی ، تجهیز روستا به امکانات ورزشی برای بانوان و کودکان در این روستا انجام شود اما متاسفانه اهالی روستا حتی مکانی برای این فعالیت ها اختصاص ندادند. 
مرادیان گفت: گرچه رسیدگی به امور مردم وظیفه دولت است اما نمی توان تمام نارسایی ها و مشکلات را به گردن دولت انداخت به طوری که گاهی خود مردم زمینه و همکاری لازم برای همکاری با دولت ندارند و فقط منتظر حمایت های دولتی هستند. 
مشاور استاندار و مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین گفت: اعضای کمیته های مختلف شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، عمدتا بانوان ذی نفوذ دستگاه های متبوع خود هستند و می توانند برای پیشبرد اهداف کمک کنند اما ما نیازمند هماهنگی تمام شوراهای روستاها، دهیاران و بخشداران هستیم تا اهداف ترسیم شده از جمله تقویت کارآفرینی در بین بانوان به منصه ظهور برسد. 

***از توانمندی زنان در نشست های اقتصادی باید استفاده شود 
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین گفت: حوزه زنان و کسب و کار بانوان نیازمند نگاه ویژه تمام سیاست گذاران است و اگر این دیدگاه جدی نباشد این افراد با مشکل و مانع روبرو می شوند. 
مرادیان ادامه داد: با این شرایط، انگیزه ای که در زنان کارآفرین برای خدمت در عرصه های اقتصادی وجود دارد شاید به خاطر عدم همراهی مسئولان بالادستی افول کند. 
این مسئول در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: به منظور فراهم کردن مکانی برای بازار فروش محصولات بانوان موضوع راه اندازی بازارچه دایمی بانوان فعال در حوزه کارآفرینی در قزوین با جدیت پیگیری می شود. 
وی با بیان اینکه با توجه به توانمندی های بانوان در حوزه کارآفرینی و تولید باید زمینه حضور این افراد در نشست های اقتصادی نیز فراهم شود،گفت: با همه تعاریف و شعارهایی که در راستای حمایت از زنان داده می شود اما هنوز آن باور اصلی برای حمایت از این افراد در مردان جامعه ما به ظهور نرسیده است. 

**کمیته زنان کارآفرین قزوین به دنبال کمک به رونق اقتصادی استان و کشور 
رییس کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین نیز در این میزگرد گفت: شورای توسعه و تعاون زنان کارآفرین در تلاش است تا روند ارتقای فرهنگ خوداشتغالی و کارآفرینی با هدف کاهش نرخ بیکاری و کمک به رشد اقتصادی، رفع موانع ساختاری ارتقای جایگاه زنان کارآفرین و اصلاح نگرش عمومی نسبت به کارآفرینی زنان را به ثمر برساند. 
فاطمه غفوری به موانع مختلف کارآفرینی بانوان اشاره کرد و با بیان اینکه این موانع در هر بخش به شکلی خاص ظهور می کنند، گفت: زنان علاوه بر موانع عمومی اشتغال که فارغ از جنسیت برای همگان وجود دارد با برخی موانع و مشکلات دیگر نیز چه از نظر حقوقی و فرهنگی و چه به خاطر تجربه کم و محدودیت های ناشی از حضور همزمان در اداره امور منزل و شغل خود مواجه هستند. 
فاطمه غفوری افزود: مسایلی چون هدایت سرمایه و جذب مشتری و ورود به بازار، تبعیض های جنسیتی، ترس از شکست، تلاقی امور شرکت زن در اجتماع و خانواده، وجود قوانین دست و پاگیر و بروکراسی های موجود و مشکل در تامین نقدینگی لازم از جمله محدودیت ها و موانع در مسیر کارآفرینی و اشتغال زنان است. 
این فعال حوزه صنعت به برخی مشکلات در حوزه توانمندسازی بانوان روستایی اشاره کرد و گفت: در بخش روستایی آمایش درستی از فعالیت های اقتصادی و ظرفیت های روستاها نداریم در حالی که با داشتن چنین طرح جامعی می توان به نتایج و خروجی موثری برای توانمندسازی زنان دست یافت. 
غفوری افزود: گرچه اداره امور روستایی استانداری تسهیلاتی را برای توانمندسازی اهالی روستاها در اختیار دارد اما کاش اینگونه تسهیلات بعد از شناسایی ظرفیت ها و در شرایط بهتری به افراد متقاضی پرداخت شود. 
وی، اجرای طرح هایی که قبل از مطالعه انجام شود را از معضلات مهم در بخش روستایی عنوان کرد و گفت: برنامه های ما در روستای قدیم آباد که به طور پایلوت می خواست اجرا شود صرفا به منظور آموزش اهالی نبود بلکه در نظر داشتیم با حضور اساتید مجرب به طرح های کسب و کاری برسیم که توجیه اقتصادی در منطقه داشته باشند اما متاسفانه به خاطر عدم استقبال و همکاری اهالی تاکنون موفق به آغاز برنامه های خود نشده ایم. 
غفوری اضافه کرد: البته بخشی از این عدم همکاری ناشی از دلخوری و بی اعتمادی به برنامه های قبلی بوده و ما باید در درجه اول وظیفه سنگین اعتماد سازی را برای اهالی انجام دهیم. 
وی همچنین گفت: اینکه چه کاری در کدام روستا بازدهی دارد موضوعی است که در قالب یک هیات سه نفره از شورای توسعه و تعاون بانوان کارآفرین خارج از انتظار است و کاش که از قبل طرح های مطالعاتی و آمایشی از روستاها شکل بگیرد تا بتوانیم با برنامه ریزی درست در زمان مناسب به خروجی های موثری دست یابیم. 
غفوری اظهار داشت: در خصوص روستاها خیلی ضعیف عمل شده و اگر قرار است تسهیلاتی داده شود ابتدا باید طرح آمایش آن انجام شود. 
وی ادامه داد: به دلیل نداشتن طرح آمایشی، در دوره های گذشته تسهیلاتی برای طرح های خود اشتغالی پرداخت شد که به خاطر نبود مطالعات درست بعد از مدتی کوتاه بدون هیچ حاصل و نتیجه ای بسیاری از صنایع کوچک و کارگاه های روستایی را تبدیل به بدهکاران بانکی کرد. 
غفوری افزود: این بودجه ها باید با درایت بیشتری پرداخت می شد و اکنون به خاطر فضای ناشی از همان برنامه های ضعیف یک سری از بسترها خراب شده و ما باید با صرف انرژی بیشتری این مسایل را ترمیم کنیم. 

***طرح خوشه صنایع دستی در حوزه بانوان 
رییس کمیته کارآفرینی و اشتغال بانوان استان قزوین از ارایه طرح خوشه صنایع دستی خبر داد و گفت: این خوشه به عنوان یک راهکار کارآمد در ساماندهی مشاغل صنایع دستی بانوان مطرح است و بانوان در عرصه صنایع دستی توانمندی های بسیاری دارند که به واسطه این مدل می توان توانمندی های آنان را ارتقا بخشید. 
غفوری افزود: حل مشکلات بانوان کارآفرین از جمله در بخش صنایع دستی تنها با برگزاری یک دوره آموزشی محقق نمی شود بلکه با اجرا کردن طرح خوشه صنایع دستی با حمایت اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری و اداره کل بانوان و خانواده استانداری می توان گام های بلندتری در این زمینه برداشت. 
وی با بیان اینکه این طرح یک مدل سه ساله است که در صورت بومی سازی دستاوردهای قابل توجهی خواهد داشت، اضافه کرد: مهم ترین دستاورد این طرح، شبکه سازی در حوزه زنان کارآفرین عرصه صنایع دستی است که موجب اعتمادآفرینی و ظرفیت سازی میان جامعه در این زمینه خواهد شد. 
این فعال حوزه زنان ادامه داد: با توجه به ظرفیت های قزوین در بخش صنایع دستی این طرح به میراث فرهنگی و صنایع دستی ارایه شده و گرچه دیر بازده است اما نتایج بسیار موثری خواهد داشت. 
غفوری افزود: با اجرایی شدن این خوشه، خروجی آن در نهایت منجر به تشکیل کنسرسیوم صادراتی و حضور بازارهای بین المللی خواهد شد که امیدواریم با حمایت های مسئولان و اداره کل میراث فرهنگی عملیاتی شود. 
وی، ارتقا و پیشبرد توانمندسازی امور بانوان را مستلزم حمایت مدیران دانست و گفت: تا زمانی که حمایت های مستمر و مداوم حتی در کوچکترین و بدیهی ترین مسایل از این فعالیت ها صورت نگیرد امکان پیشرفت در این حوزه فراهم نخواهد بود. 
غفوری یادآور شد: کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین خدمات مشاوره ای خود را از همان اولین روز تشکیل برای زنانی که متقاضی ایجاد کسب و کار هستند آغاز کرده اما نکته مهم این است که برای تقویت این فعالیت ها و حمایت ها از سوی متقاضیان باید هم استقبال لازم صورت گیرد. 
وی اظهار داشت: برای رسیدن به این هدف به خاطر بی اعتمادی و سرخوردگی از فعالیت ها و وعده های گذشته باید اول از هر چیز اعتمادسازی شود. 

**طرح اتاق کارآفرینی مدارس اجرا می شود 
رییس کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین قزوین گفت: این کمیته هم در جهت تقویت کسب و کار فعلی، هم ایجاد کسب و کار جدید و هم آینده کسب و کار، برنامه ها و ایده های مختلفی پیش بینی کرده که طرح اتاق کارآفرینی مدارس یکی از آنها است. 
غفوری افزود: طرح دوره سواد مالی نیز از دیگر برنامه های مورد نظر این کمیته به شمار می رود، چون سواد و دانش مالی مساله بسیار مهمی است که در جامعه ما به خوبی به آن پرداخته نشده و خانواده ها به خاطر نداشتن این دانش در مدیریت اقتصاد خانواده، دچار ضرر و زیان می شوند. 
وی اضافه کرد: دوره جامع کسب و کار برای زنانی که در صدد شروع کسب و کار هستند نیز از دیگر برنامه های پیش بینی شده است که در مدت 120 ساعته اجرایی می شود. 
غفوری افزود: همچنین کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین موضوع استارت اپ ویکند ها را هم به منظور شناسایی ایده های خلاقانه کارآفرینی با جدیت دنبال می کند که البته پیشبرد این اهداف مستلزم حمایت های دولتی است. 
وی ادامه داد: کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین برای موفقیت و تداوم فعالیت خود نیازمند بودجه و حمایت های مالی است وگرنه بسیاری از طرح ها و ایده های خلاقانه آن اجرایی نخواهد شد. 
غفوری افزود: حتی برگزاری یک نشست آموزشی نیازمند در نظر گرفتن هزینه هایی چون رفت و آمد مدرسه و مشاور، پذیرایی و اسکان است که نباید آنرا از نظر دور داشت. 
وی افزود: انتظار می رود در این میان مشاوران امور بانوان دستگاه ها تنها در حد یک پست نمادین نباشند و با حضور زنان توانمند دستگاه ها در این مسئولیت، بتوان نیازها و مسایل مربوط به کارآفرینی زنان را تقویت کرد. 

**شناسایی 260 بانوی کارآفرین 
نایب رییس کمیته توسعه تعاون بانوان کارآفرین نیز در این میزگرد گفت: با توجه به ضرورت وجود اطلاعات موثق از فعالیت های بانوان، کمیته توسعه و تعاون بانوان در اولین گام، تهیه بانک اطلاعاتی از زنان کار آفرین، بازرگان، کشاورز، خود اشتغال و دارای مشاغل خانگی را در دستور کار قرار داد. 
محبوبه منفرد افزود: تاکنون 260 نفر در قالب فرم های مربوطه در این بانک اطلاعاتی ثبت شده اند که به تفکیک 20 نفر در بخش صنعت، 25نفر در بخش کشاورزی و دامداری، 62 نفر در بخش بازرگانی و خدمات، 190 نفر در بخش صنایع دستی و 30 نفر نیز در سایر مشاغل یعنی مشاغل خانگی هستند. 
وی با بیان اینکه این آمار به طور مستمر و مداوم در حال تکمیل است،اضافه کرد: در جمع آوری و شناسایی این بانوان ابتدا اطلاع رسانی های لازم انجام و از مشاوران امور بانوان دستگاه ها نیز خواسته شده در جهت شناسایی و معرفی این بانوان همکاری کنند. 
منفرد خاطرنشان کرد: در صنعت و همچنین سایر بخش ها از جمله کشاورزی، خدمات و مشاغل خانگی و صنایع دستی زنان توانمند زیادی داریم که برنامه های آنها می تواند با حمایت های دولتی به پیشرفت های زیادی برسد. 
منفرد که خود از تولیدکنندگان و کارآفرینان برتر کشوری نیز هست، گفت: برای توسعه و ارتقای کارآفرینی زنان و ورود بانوان به صنعت و اشتغال باید ابتدا اعتماد بخش دولتی به این حوزه جلب شود و فرهنگ سازی درستی از این موضوع صورت گیرد. 
وی افزود: کارآفرینی به معنای واقعی نیازمند داشتن دانش و مهارت های ویژه است که باید از همان ابتدا آموزش داده شود اما در کشور ما بدون در نظر گرفتن چنین موضوعی شاهدیم که دانش آموزان و دانشجویان ما پس از طی سال های تحصیل هنوز نمی دانند چه کاری را باید راه بیاندازند و یا در چه رشته ای تحصیل کنند. 

**برگزاری نمایشگاه های توانمندی بانوان از دغدغه های جدی شورای بانوان کارآفرین 
دبیر کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین قزوین نیز در این میزگرد در خصوص نحوه تشکیل این کمیته گفت: کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین به پیشنهاد مشاور امور بانوان سازمان شهرک ها و صنایع کوچک به 31 استان کشور ابلاغ شده و در قزوین نیز پس از برگزاری چند نشست در سال 96 ، در نهایت از اردیبهشت ماه سال جاری با انتخاب اعضای هیات رییسه فعالیت خود را با نام کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین آغاز کرد. 
فاطمه حسن نایبی افزود: ریاست این شورا یا کمیته بر عهده مدیر کل امور بانوان، دبیری آن بر عهده مشاور امور بانوان شرکت شهرک های صنعتی بوده و اعضای آن را نیز مشاوران امور بانوان فرمانداری ها، اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی، صنعت معدن و تجارت، نماینده خانه صنعت و معدن، صندوق کارآفرینی امید، فنی و حرفه ای، صنایع دستی و میراث فرهنگی، دانشگاه علوم پزشکی، جهاد کشاورزی و شهرداری تشکیل می دهند. 
وی اضافه کرد: کارهای این کمیته بیشتر در همان سطح هیات رییسه در قالب جلسات هفتگی بوده و جلسات فصلی آن نیز با ریاست مدیرکل امور بانوان به طور فصلی برگزار می شوند. 
حسن نایبی که خود مشاور امور بانوان شرکت شهرک های صنعتی قزوین نیز هست،افزود: سازمان ملی صنایع کوچک هر ساله نمایشگاهی را در روز ملی صنایع کوچک برگزار می کند که در سال جاری با توجه به وضعیت سخت اقتصادی با تصمیم سازمان مرکزی فقط یک نمایشگاه سراسری در تهران برگزار شد. 
وی همچنین گفت: حدود 80 واحد تولیدی از قزوین نیز در این نمایشگاه شرکت کردند که 10 واحد از این تعداد به زنان کارآفرین استان اختصاص داشت. 
حسن نایبی با بیان اینکه شرکت شهرک های صنعتی به طور 100 درصد یارانه شرکت در نمایشگاه را برای واحدهای تولیدی شرکت کننده پرداخت کرد،اضافه کرد: یکی از تورهای صنعتی کمیته توسعه و تعاون بانوان کارآفرین نیز بازدید از همین نمایشگاه بود. 
مشاور امور بانوان شرکت شهرک های صنعتی قزوین برپایی نمایشگاه دستاوردهای بانوان را از دغدغه های جدی این کمیته عنوان کرد و گفت: شرکت شهرک های صنعتی به تنهایی نمی تواند چنین نمایشگاه هایی را برگزار کند و لازمه آن همکاری سایر دستگاه های دولتی است تا بتوانیم نمایشگاهی فاخر و کیفی برگزار کنیم. 

**تقاضای هشت بانوی قزوینی برای سرمایه گذاری در بخش صنعت 
مشاور امور بانوان شرکت شهرک های صنعتی قزوین گفت: با توجه به مشوق هایی که شرکت شهرک های صنعتی برای شروع کسب و کار بانوان کارآفرین گذاشته است در 2 ماه اخیر تعداد زنانی که درخواست زمین برای استقرار در شهرک ها داشته اند افزایش یافته و در همین رابطه حدود هشت زن تقاضای زمین کرده اند. 
حسن نایبی افزود: تقاضای چهار تن از این بانوان پذیرش و منجر به عقد قرارداد شده و سایر نیز در حال بررسی است. 
وی اضافه کرد: درخواست های استقرار زمین در شهرک های صنعتی پس از بررسی های لازم از نظر سرمایه گذاری و هزینه ها، سود دهی، نوع فناوری، میزان مصرف انرژی و مواردی از این دست مورد پذیرش قرار می گیرند. 
به گفته وی با نظر سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران، بانوان کارآفرین و فعال در شهرک ها و یا نواحی صنعتی مشوق و تسهیلات دریافت می کنند. 
حسن نایبی افزود: همه زنان کارآفرین می‌توانند از آموزش‌های رایگان، تورهای صنعتی، مشاوره کارآفرینی، عارضه‌یابی، ارتقای فناوری و خدمات صندوق حمایت از صنایع کوچک بهره‌مند شوند. 
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر: