سامانه نظارت ارز که میانگین نرخ فروش ارز در صرافیهای مجاز سراسر کشور و حوالههای ارزی در سامانه نیما را منتشر میکرد، در حالی بهروزرسانی شده که دیگر نرخها به صورت ساعتی همان روز اعلام نمیشود بلکه متوسط نرخ خرید و فروش روز کاری گذشته است.
سامانه سنا را بانک مرکزی طراحی کرده تا محملی برای اعلام نرخ ارز در صرافیهای مجاز اعم از صرافیهای بانکی و دیگر صرافیهای دارای مجوز باشد؛ از این رو در تارنمای آن میانگین معاملات انجام شده به صورت ساعتی بهروزرسانی میشد.
اعلام نرخها به صورت ساعتی این خوبی را داشت که عملکرد و رفتار بازار در ساعات روز مشخص باشد؛ برای نمونه در ساعات آغازین روز اگر نرخها بالاتر میرفت، نشاندهنده خرید و فروشهایی بود که روز گذشته در قالب «معاملات فردایی ارز» در بازار انجام میشد اما به تدریج نرخها متعادل شده و در میانه روز نرخ بازار مشخص میشد.
در ماههای اخیر که سامانه ارزی نیما برای خرید و فروش حوالههای ارزی راهاندازی شده بود، نرخها در سنا نشان میداد که فروشندگان حوالههای ارزی که اغلب پتروشیمیها هستند، در چه ساعتی از روز ارز به بازار عرضه میکنند. پیشتر فروش ارز صادرات غیرنفتی اغلب حوالی ساعت ۱۴ بعدازظهر به بعد انجام میشد زیرا با آغاز عرضه، نرخها در سنا به اصطلاح بازاریها «میشکست» و چند کانال پایین میآمد.
در همین زمینه یکی از صرافان با تایید این مطلب به ایرنا گفته که اغلب پتروشیمیها ارز خود را در ساعات پایانی روز و حوالی ساعت ۱۶ به نیما عرضه میکنند و حجم بالای عرضه، قیمتها را پایین میآورد.
تارنمای سنا در ۲ هفته اخیر و همزمان با آغاز روند کاهشی نرخها در بازار آزاد، برای بهروزرسانی در دسترس نبود؛ هرچند برخی از فعالان بازار ارز این موضوع را به خط و نشان دادستانی تهران درباره ممنوعیت اعلام نرخ لحظهای ارز نسبت میدادند اما این توجیه از دو منظر قابل استناد نبود.
نخست اینکه سنا میانگین نرخ خرید و فروش قطعی ثبت شده در بازار و نیما را نشان میداد و اغلب نرخ اعلامی آن پایینتر از کف بازار بود و دیگر اینکه «تمامی حقوق مادی و معنوی این پایگاه متعلق به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است» و بانک مرکزی هیچگاه با اعلام نرخ غیرواقعی و بالاتر، بازاری که باید آن را مدیریت کند، به هم نمیزند.
در هر صورت تارنمای سنا بار دیگر در دسترس عموم مردم قرار گرفته اما نکته قابل تامل اینکه ساعت اعلام میانگین نرخها از آن رخت بسته است و گردانندگان آن ترجیح دادهاند همه اسعار عمده را در یک جدول ساماندهی کنند.
این در حالی است که در تارنمای پیشین، یورو، یوان و درهم امارات صدرنشین بود و نرخ آنها به صورت ساعتی اعلام میشد و بقیه اسعار در جدول جانبی فقط نرخ خرید و فروش را اعلام میکردند.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس روز گذشته ضمن تایید تامین ذخیره کالاهای اساسی تا ۱ سال، گفت: در جلسه با دولت بحث شد تا یارانه ارزی که به عنوان مابهالتفاوت نرخ ترجیحی و بازار ثانویه اختصاص داده میشود بهصورت یارانه در اختیار مردم قرار گیرد.
محمدرضا پورابراهیمی گفت: اکنون چند میلیون اتباع خارجی از یارانه متعلق به مردم ایران و همچنین حدود ۴ تا ۵ میلیون گردشگر خارجی هم از این ظرفیت استفاده میکنند و قاچاق کالای اساسی هم در دو ماه اخیر، مشکلساز شده است بنابراین اگر یارانه ارزی به خود مردم بهصورت مستقیم داده شود برخی از این مشکلات، حل میشود.
وی همچنین گفت: این موضوع در حال بررسی است و قرار است کمیته تخصصی درباره آن کار کند و جمعبندی آن در صحن علنی مجلس مطرح میشود و در صورت نیاز، در این زمینه قانون تصویب میشود.
پورابراهیمی گفت: متوسط قیمت کالاهای اساسی با وجود اختصاص ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی، در مقایسه با پارسال ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته است که نباید اینگونه باشد. بر اساس توافق دولت و مجلس درباره کالاهای اساسی، قرار است نرخ ارز ترجیحی (۴۲۰۰ تومان) همه ۲۵ قلم کالای اساسی تامین شود.
اعتماد