برگزیت، انتخابات زود هنگام و عدم توفیق ترزا می در کنار این تحلیل که ناظران بین المللی بر این اعتقاد پا فشاری می کنند که مرکل می‌تواند آن شکاف و خلا را که ترامپ با سیاست های انزواطلبانه خود و با پیش کشیدن شعارهایی چون«اول آمریکا» ایجاد کرده است پر کند.
روزنامه آفتاب یزد با درج گزارشی نوشت: برگزیت، انتخابات زود هنگام و عدم توفیق ترزا می در کنار این تحلیل که ناظران بین المللی بر این اعتقاد پا فشاری می کنند که مرکل می‌تواند آن شکاف و خلا را که ترامپ با سیاست های انزواطلبانه خود و با پیش کشیدن شعارهایی چون«اول آمریکا» ایجاد کرده است پر کند.
در ادامه در گزیده ای از این مطلب می خوانیم: ترامپ که آمد به دلیل آن چه باید آن را نا آشنایی با سیاست خارجه دانست! بسیاری از معادلات حداقل ذهنی را بر هم زد تا آرامش و سنجیدگی مرکل بیشتر به چشم بیاید و شاید به همین دلیل است که می نویسند: روزی نیست که تصویر آنگلا مرکل در رسانه‌ها دیده نشود. چهره رسمی صدراعظم آلمان غالبا جدی و خشک است. برخی معتقدند واکنش‌های مرکل معمولا سنجیده است تا آن جایی که در بررسی ها به این نقطه رسیده اند که سال هاست حتی نحوه ایستادن او نیز تغییر چندانی نداشته است!
باراک اوباما که بود بارها صدراعظم آلمان به دلیل سیاست‌های او در قبال پناهجویان تقدیر کرده بود. در یکی از همین واکنش ها، اوباما گفته بود مرکل در بحبوحه«بحرانی در ابعاد حماسی» دست به اقدامی مسئولانه زده و مرزهای کشورش را به روی جنگ‌زدگان سوری گشوده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان بر اساس برخی باورهای ذهنی یا حتی سیاسی با تصمیم دولت آمریکا مبنی بر ممنوعیت ورود شهروندان برخی کشورهای اسلامی و از جمله ایران به ایالات متحده مخالفت می کند و در حالی که آن سیاست را«نادرست» ارزیابی می‌کند، پیه لفاظی های توئیتری ترامپ را به جان می خرد! از این نقطه اگر اندکی به گذشته باز گردیم می بینیم جان کری وزیرسابق امور خارجه آمریکا، سخنان ترامپ درباره نقد سیاست پناهجوپذیری آنگلا مرکل را بی‌مورد دانسته می گوید: این از وظایف یک رئیس‌جمهوری نیست که در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کند! این سخنان در واکنش به اظهارات ترامپ ایراد می شود که سیاست مرکل را اشتباهی فاجعه‌بار خوانده بود!
**تاثیر بر تصمیمات اتحادیه!
روندِ پایان رسما آغاز شد و این یعنی انگلستان با تصویب برگزیت دیگر راهی برای بازگشت و باقی ماندن در اتحادیه اروپا ندارد به همین دلیل است که وقتی نامه رسمی برگزیت به اتحادیه اروپا تحویل داده شد؛ و مذاکرات دو ساله روند خروج آغاز، صدراعظم آلمان اما مذاکرات هم‌زمان روند خروج و آینده روابط بریتانیا و اروپا را رد می کند تا نشان دهد این آغاز راهی جدید برای انگلیس و اتحادیه اروپاست. مرکل در بازی تحریک‌آمیز اردوغان شرکت نکرد تا آرامش به اتحادیه اروپا همچنان روی خوش نشان دهد.
حتی آن زمانی که اردوغان آنگلا مرکل را به حمایت از تروریست‌ها متهم کرده بود! دولت آلمان به همین اندازه بسنده می کند که حملات لفظی رئیس جمهوری ترکیه به صدراعظم آلمان را تنها«کاملا نامربوط» بخواند و به شهروندان خود در رابطه با سفر به ترکیه هشدار دهد زیرا ترجیح می دهد وارد بازی های تحریک آمیز اردوغان نشود!
**متاثر یا تاثیرگذار؟
ترامپ روسای جمهوری و سران بسیاری از کشورها را به کاخ سفید دعوت کرد، از ترزا می گرفته تا برخی کشورهای کوچک اما سفر مرکل به آمریکا نشان داد این سیاستمدار زن قرار نیست متاثر از ساکن جدید کاخ سفید که او را بیشتر از آن که سیاستمدار بدانند کاسب و تاجر می نامند! باشد. آنگلا مرکل اولین دیدار خود با دونالد ترامپ را زمانی برای«تبادل نظری صریح و آزاد» می داند.
به جهانیان فهمانیده بود که پیدا و پنهان ترامپ را خوب می شناسد و قرار نیست متاثر از یک سیاستمدار تازه کار قرار گیرد. پیام قاطعانه مرکل به تهدیدهای اقتصادی ترامپ در همان نشست علنی می شود و این در پس یک پیام آشکار رخ می نمایاند:«در صورت عدم موافقت ترامپ، آلمان در پی اجرای اقداماتی متقابل است»
**دوسفر با دو پیام جداگانه!
صدراعظم آلمان به عربستان و روسیه سفر می کند اما در هر سفر با دو پیام جداگانه پیش روی خبرنگاران می ایستد! در جده ضمن انتقاد به ادامه حملات هوایی عربستان به یمن، خواهان روابط نزدیک اقتصادی با عربستان می شود اما بدان شرط که این روابط نباید با مقررات صدور اسلحه از آلمان مغایر باشد! در سفر به کرملین محور گفت و گوها سوریه و اوکراین است
**آلمان و افغانستان
وقتی انتقادها از دولت آلمان برای اخراج پناهجویان افغان از این کشور بالا می گیرد، آنگلا مرکل با خواست روسای دولت ایالت‌های آلمان مبنی بر توقف اخراج پناهجویان افغان موافقت می کند در همان زمانی که افغانستان کشوری امن اعلام شده بود و اما کمی بعد مرکل با افزایش حضور نظامی آلمان در افغانستان مخالفت می کندتا بدینوسیله افغان ها را مجاب کند خودشان برای امنیت کشورشان تصمیم بگیرند و دست به اقداماتی تاثیرگذار زنند.
**جی7 و آن روی مرکل
آنگلا مرکل پس از نشست سران هفت کشور صنعتی جهان از موضع‌گیری رئیس جمهور آمریکا ابراز ناامیدی می کند. او در سخنرانی خود در مونیخ خواهان نزدیکی بیشتر کشورهای اروپایی و به‌ویژه همکاری فشرده‌تر با نیز می شود و این قدمی بلند برای در دست گرفتن رهبری حرکتی جهانی می تواند تلقی شود! در همان زمان برخی رسانه‌های آمریکایی سخنان آنگلا مرکل درباره سرخوردگی از واشنگتن را نشانه آغاز دوران جدید در روابط بین المللی ارزیابی کرده بودند. صدراعظم آلمان گفته بود:«دورانی که اروپا می‌توانست روی دیگران کاملا حساب کند رو به پایان است» و این پیام نیاز به هیچگونه تحلیل و تفسیر ندارد!
**مرکل این روزها پرکارتر شده است!؟
سفر ترامپ به خاورمیانه، حوادث تروریستی تهران، زخمی کهنه به نام مکزیک و تحریم همه جانبه و عجیب قطر از سوی برخی کشورهای عربی و همپیمان با ریاض در زمانی کوتاه باعث می شود تا مرکل و دیپلماسی های او فعال تر شود.
آنگلا مرکل که در مکزیک به سر می برد به‌طور غیرمستقیم از برنامه دونالد ترامپ برای ساخت دیوار در امتداد مرز این کشور با مکزیک انتقاد کرده است. به اعتقاد صدراعظم آلمان چنین اقدامی انزوا به دنبال دارد و مشکلی را حل نمی‌کند در خلال همین سفر است که صدراعظم آلمان نسبت به تنش پدید آمده بین قطر و شماری از کشورهای حوزه خلیج فارس ابراز نگرانی کرده خواستار حل این بحران می شود. وی در جریان سفر خود به مکزیک به خبرنگاران می گوید:«آلمان خواستار حل اختلافات بر سر میز مذاکره است.» صدراعظم آلمان از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز خواسته با یکدیگر همکاری کنند. مرکل با تاکید بر مواضع سیاسی خود خاطر نشان کرده:«آلمان با عزیمت از منافع خود، به حفظ توازن منطقی قدرت در منطقه توجه دارد.»
آلمان که خاطرات ناخوشآیندی از جنگ در اذهان باقی گذاشته این روزها با رهبری مرکل می کوشد تا نقش پررنگ تری در مناسبات سیاسی منطقه یورو و دیگر عرصه های بین المللی داشته باشد و شاید به همین دلیل است که مرکل ضمن تاکید بر ضرورت مبارزه با تروریسم و مقابله با پشتیبانی از گروه‌های تروریستی تاکید بر این مهم دارد که اختلافات و بحران پدید آمده بدون مشارکت بازیگران اصلی در منطقه ممکن نیست!
بانوی اول آلمان که این روزها وضعیت بهتری نسبت به دیگر سیاستمدار زن اروپایی یعنی«می» دارد با شناختی که از برخی کشورها و مناسبات فی مابین آن ها دارد می کوشد تا راه حل های سیاسی را در اولویت قرار دهد و بر همین اساس می گوید:«تنها با مشارکت ایران، ترکیه و قطر می‌توان راه حلی برای این بحران یافت.» مرکل دکترین سیاسی خود را این گونه رونمایی می کند:«هرگاه همه کشورهای ذینفع در تماس با یکدیگر باشند، می‌تواند یک راه حل سیاسی شکل گیرد.
ما خواستار چنین امری هستیم و در این راستا تلاش خواهیم کرد.» این روزها مرکل از همیشه پرکارتر شده است! شاید به دلیل خروج انگلیس از اتحادیه، شاید به دلیل سیاست های ناهمگون ایالات متحده و شاید به دلیل حس رهبرگونه ای که صدراعظم آلمان دارد! آن چه اما این روزها آسان به نظر می رسد پاسخ به این پرسش است که آیا آلمان جانشین انگلیس در تفکرات سیاسی اتحادیه اروپایی شده است؟
*منبع: روزنامه آفتاب یزد،1396.3.22
نظر شما
